به گزارش روزنامه «نیزاویسمایاگازیتا»، "ولادیمیر پوتین" رئیس جمهوری روسیه طی دو روز از سه جمهوری در منطقه آسیای مرکزی دیدن کرده است. پوتین دیروز (دوشنبه) در آلماتی و دوشنبه حضور داشت و امروز نیز در بیشکک، با همتای قرقیزستانی خود دیدار می کند. مهمترین موضوعات مورد بررسی در دیدار رئیس جمهوری روسیه با همتایان خویش در منطقه، مسائل امنیتی و توسعه اتحادیه اقتصادی اورآسیایی است.
پوتین قبل از سفر به جمهوریهای آسیای مرکزی گفته بود که متاسفانه در خاک سوریه تعداد زیادی از تروریستهای در حال جنگ از اتباع جمهوریهای سابق اتحاد جماهیر شوروی و حتی خود روسیه هستند و بر اساس اطلاعات سازمانهای اطلاعاتی و امنیتی، تعداد اتباع روسی در سوریه حدود چهارهزار نفر و حدود پنج هزار نفر نیز از دیگر جمهوریهای مشترک المنافع در این کشور در حال جنگ هستند. وی یادآور شده بود که مبارزه نیروهای نظامی روسیه با تروریسم در سوریه و در عین حال برقراری رژیم روادیدی بین روسیه با جمهوریهای شوروی سابق بطور مستقیم در تامین امنیت کشور نقش دارند.
به نوشته این روزنامه، موضوع رژیم روادیدی اخیرا در تمامی مذاکرات ولادیمیر پوتین با روسای جمهوری کشورهای قزاقستان و تاجیکستان بعنوان اقدامی برای حمایت از افزایش سطح امنیت در قلمروی نفود اتحاد اقتصادی اورآسیایی مطرح شده است. در حال حاضر در این اتحادیه کشورهای روسیه، بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان و ارمنستان حضور دارند و تاجیکستان هم ممکن است به آنها بپیوندد.
کارشناسان معتقدند که اگر مسکو صحبت برقراری رژیم روادیدی را مطرح شود، اتحادیه اقتصادی اورآسیایی را باید به گور سپرد. برای اینکه این مسئله مغایر با ایده آلهای جهانی کرملین و ماهیت خود این اتحادیه است که باید ضامن آزادی رفت و آمد تجار، سرویس‌های خدماتی، سرمایه گذاران و نیروهای کار بین کشورهای عضو باشد. البته ظاهرا برقراری این رژیم برای روسیه از لحاظ امنیتی حائز اهمیت است. ولی باید دقت کند که مطرح شدن آن آسیبی به روابط مسکو با این جمهوری‌ها نزند.
در آلماتی، روسای جمهوری روسیه و قزاقستان به بررسی مسائل مهم در روابط دوجانبه و روند اوضاع بین المللی پرداختند. ولادیمیر پوتین و "نورسلطان نظربایف" هر دو از موفقیت آمیز بودن همکاریهای دو جانبه در همه زمینه رضایت داشتند. در حقیقت تشدید قوانین روادیدی چندان شامل قزاقستان نمی شود که در مقایسه با سایر کشورهای منطقه آسیای مرکزی از ثبات و امنیت بیشتری برخوردار است، ولی لزوم برقراری رژیم روادیدی با تاجیکستان واضح است.
"الکساندر سوبیانین" رئیس برنامه ریزی راهبردی انجمن همکاریهای مرزی در گفتگو با «نیزاویسیمایا گازیتا» گفته است، سفر رئیس جمهوری روسیه به شهر دوشنبه (پایتخت تاجیکستان) باردیگر وفاداری مسکو به "امامعلی رحمان" رئیس جمهوری آن را نشان می دهد و در عین حال به منزله قصد روسیه برای اقدامات فعالتر برای دست یافتن به منافع خویش است.
پوتین اعلام کرده بود که قصد دارد در دیدار با همتای تاجیکستانی خود راه حلی برای عفو مهاجرین غیرقانونی در روسیه پیدا کند که به گفته مقامات روسی، تعداد آنها ممکن است به حدود 200 هزار نفر برسد. رئیس جمهوری روسیه همچنین بر اهمیت پایگاه نظامی این کشور در تاجیکستان با هدف تامین امنیت بیشتر آن تاکید کرده است.
به گفته "استانیسلاو پریتچین" کارشناس موسسه شرق شناسی آکادمی علوم روسیه، مسکو به پیوستن تاجیکستان به اتحادیه اقتصادی اورآسیایی علافه مند است، ولی برای آن شروطی هم دارد. برای روسیه بسیار مهم است که امنیت این کشور در مرزهای جنوب شرقی آن تضمین شده باشد و افراد دارای تمایلات افراطی از تاجیکستان و دیگر جمهوریهای آسیای مرکزی به روسیه سرازیر نشوند و به همین دلیل هم تامین امنیت مرزهای تاجیکستان با افغانستان برای روسیه اهمیت زیادی داشته و از این جهت امنیت آن توسط نیروهای روسی تامین می شود.
این کارشناس افزوده است، به همین دلیل مسکو انتظار دارد که اقداماتی هم از جانب دوشنبه انجام شود. بعید نیست که تصمیم گیری سیاسی در مورد پیوستن تاجیکستان به اتحادیه اقتصادی اورآسیایی گرفته شود و این مسئله به خودی خود مشکل مهاجرین کاری این جمهوری در روسیه را حل و فصل خواهد کرد. البته دولت تاجیکستان بدون تردید می داند که حدود 27 هزار نفر از اتباعش در «فهرست سیاه» اداره مرزبانی روسیه قرار داشته و حداقل برای 5 الی 10 سال ورود آنها به خاک فدراسیون روسیه ممنوع خواهد بود.
این روزنامه در پایان می نویسد: در مجموع در رابطه با سفر پوتین به منطقه باید گفت که به عقیده کارشناسان، رئیس جمهوری روسیه به تنها منطقه نفوذ این کشور که اکنون آسیای مرکزی است، سفر کرده است تا اوضاع آنجا را از نزدیک بررسی کند. شاید به همین دلیل است که بر اساس اطلاعات کاخ کرملین، قرار نبوده که در پایان این سه سفر، هیچ سندی بین طرفین به امضاء برسد.