رویداد۲۴_روزنامه اعتماد نوشت: مخالفان حسن روحاني براي از پاي در آوردن او در ميدان انتخابات به همه‌چيز چنگ مي‌زنند، آنها براي رسيدن به هدف خود حتي سياست‌هاي خارجي جمهوري اسلامي ايران در چند سال گذشته را نه تنها به چالش مي‌كشند بلكه آن را نقشه‌اي از پيش طراحي شده از سوي بنيادهاي خارجي مي‌دانند. انبوهي از تخريب‌ها عليه سياست‌هاي خارجي كشور در يك مستند سه ساعته.
اين نخستين‌بار نيست كه مخالفان دولت دست به مستند‌سازي مي‌برند تا دولت او را با چالش مواجه كنند. حافظه جامعه ايران خاطرات زيادي از اين مستندها را به ذهن سپرده است، از ثريا تا شطرنج با گرگ‌ها كه در حساس‌ترين زمان مذاكرات هسته‌اي از صدا و سيما پخش شد و به تخريب چهره مذاكره‌كنندگان پرداخت. اكنون همان تيم، مستند جديدي را ساخته، مستندي به مراتب تندتر و پر چالش‌تر از همه آنچه كه تا امروز پخش شده است.
مستندي كه در ميان آشفته بازار كپي‌رايت در ايران نام يكي از پر افتخارترين فيلم‌هاي اصغرفرهادي را بر خود نهاده است؛ «مستند فروشنده». فيلمي از موسسه فانوس كه در پوستر تبليغاتي‌اش حاصل كار مستند‌سازان مستقل و گمنام عنوان شده به تهيه‌كنندگي محسن حاج كرمي كه مدير توليد برنامه ثريا نيز بوده است. ديروز بسيج دانشجويي دانشگاه پلي‌تكنيك در آمفي تئاتر مركزي اين دانشگاه از اين فيلم رونمايي كرد، با سخنراني سعيد جليلي كه پس از اتمام فيلم پشت تريبون قرار گرفت و مواضع سابق خود عليه برجام را مطرح كرد. جليلي در ابتداي صحبت‌هايش به اين مستند اشاره كرد و اينكه مستندها بايد واقعيت‌ها را بيان كنند و از ساخت چنين فيلم‌هايي ابراز رضايت كرد اما در ميان صحبت‌هايش اشاره كرد كه اين فيلم را كامل نديده است. اما فيلمي كه سعيد جليلي، مذاكره‌كننده سابق هسته‌اي ايران آن را كامل نديده اما از آن حمايت مي‌كند چه مي‌گويد؟
از خاطرات هيلاري كلينتون تا علي‌اكبر ولايتي
فيلم با انتخابات سال ٩٢ آغاز مي‌شود و فضايي كه خرداد ماه آن سال در كشور حاكم بود. محمود احمدي‌نژاد به پايان رياست‌جمهوري نزديك مي‌شود و اقتصاد ايران تحريم است. كشور وارد فصل انتخابات شده است و مناظرات تلويزيوني داغ است. افرادي كه مستند فروشنده را ساخته‌اند حضور علي‌اكبر ولايتي را با هدف اجرا كردن نقشه‌اي انتخاباتي مي‌دانند، نقشه‌اي كه مردم را به سمت راي دادن به حسن روحاني سوق مي‌دهد. كليد واژه آنها تحريم است.
به بيان ديگر سازندگان معتقدند ولايتي و روحاني با تكرار اين جملات كه تحريم‌ها اقتصاد كشور را فلج كرده است اين موضوع را به جامعه القا كردند كه باني تمام مشكلات تحريم است و با راي به يك چهره معتدل كه خواهان تعامل با جهان است مي‌توانند مشكلات را پشت سر بگذارند. در اين ميان گريزي هم به كتاب خاطرات هيلاري كلينتون مي‌زنند كه در بخشي از آن به انتخابات سال ٩٢ ايران اشاره دارد و نام دو نامزد رياست‌جمهوري كه اهل مذاكره هستند را مي‌آورد. حسن روحاني و علي‌اكبر ولايتي. داستان فروشنده از همين جا آغاز مي‌شود و اينكه با پيروزي حسن روحاني امريكا با كمك بنياد راكفلر دست به كار مي‌شود تا نقشه خود را عليه ايران عملي كند، نقشه‌اي كه در باور آنها، نتيجه نهايي‌اش برجام است.
سازندگان مستند فروشنده به وضوح و بدون هيچ ابايي محمدجواد ظريف، وزير امورخارجه كشور را مهره‌اي براي بنياد راكفلر مي‌خوانند كه ناآگاهانه سياست‌هاي آنها در پي پياده كردن طرح و نقشه آنهاست. در نظر آنها همه اتفاقات سياسي اين چهار سال يك طراحي از سوي بيگانگان بوده و رييس‌جمهور و تيم مذاكره‌كننده كار اجرايي آن را عهده‌دار بودند، از مكالمه تلفني اوباما و روحاني تا تاريخ اجراي برجام كه از روي عمد به دي ماه سال ٩٤ موكول شد تا اصلاح‌طلبان در انتخابات مجلس پيروز شوند. همه اين تحليل‌ها در ميانه فيلم توسط تحليلگران دست چندم و نه چندان آشنا ارايه مي‌شد و حتي سازندگان دست به دامن بهروز افخمي مجري جنجالي برنامه هفت هم شده بودند كه در جايي از فيلم مي‌گويد: ٥٠ درصد مردم ايران در سال ٩٢ به روحاني راي دادند زيرا او آخوند بود!
كشور در آستانه جنگ است
فيلم فراز و فرودهاي زيادي داشت و به وضوح اميد مردم را نشانه گرفته بود. ابتداي مستند تصاوير شادي‌هاي خياباني مردم پس از پيروزي حسن روحاني و اعلام توافق و اميدواري‌شان را در حالي كه موسيقي‌هاي شاد بر روي آنها نشسته بود پخش مي‌كرد و در پايان گوينده مستند بر روي موسيقي غمگين از مردمي مي‌گفت كه امروز همه اميدشان به برجام و روحاني را از دست داده‌اند. سازندگان فروشنده فيلم را اما اين‌گونه پايان دادند«برجام نه تنها سايه جنگ را از سر كشور كم نكرده بلكه سايه جنگ را بالاي سر كشور آورده است». حسن روحاني را جاي نويل چمبرلين و برجام را جاي معاهده مونيخ نشاندند و فضاي جهان را با سال ١٩٣٨ مقايسه كردند. تصاويري سياه و سفيد از مردم انگلستان كه پس از معاهده مونيخ به استقابل چمبرلين رفته‌اند و شعار مي‌دهند «اين مرد سايه جنگ را از كشور دور كرد» و سپس تحليلگري ناآشنا مقابل دوربين مي‌گويد معاهده مونيخ براي جلوگيري از جنگ جهاني دوم بود اما در نهايت به جنگ انجاميد. در ادامه فضاي پيش از جنگ جهاني را با فضاي امروز جهان و ايران مقايسه مي‌كنند و نتيجه مي‌گيرند امروز بيش از هر روزي كشور در آستانه جنگ است و پيروزي ترامپ در امريكا هم چاشني پر ملات اين تحليل است كه پايان بخش مستند فروشنده است.
سعيد جليلي: از رييسي حمايت مي‌كنم
پس از اتمام پخش فيلم قرار بود سعيد جليلي سخنراني كند و پاسخگوي سوال نماينده‌هاي همه تشكل‌هاي دانشجويي باشد. بسيج دانشجويي دانشگاه پلي‌تكنيك از چند روز قبل از همه تشكل‌ها دعوت كرده بود در برنامه حضور پيدا كنند و سوالات خود را پيرامون برجام مطرح كنند. اما بعد از حضور سعيد جليلي اعلام شد به دليل كمبود وقت امكان پرسش و پاسخ نيست كه اين موضوع با اعتراض نمايندگان ديگر تشكل‌ها روبه رو شد و براي دقايقي فضاي سالن به تشنج كشيده شد. در نهايت تنها نماينده انجمن ترقي‌خواه اجازه طرح سوال پيدا كرد كه آنها هم اعلام كردند براي احترام به ديگر تشكل‌ها از سوال خود صرف‌نظر مي‌كنند. اما دانشجوي ديگري از كانون دانشجويان مسلمان پشت تريبون رفت و از مستند فروشنده انتقاد كرد و آن را غيرواقعي خواند. سعيد جليلي هم همان حرف‌ها و مواضع هميشگي را بيان كرد. در حاشيه اين مراسم اما در جمع خبرنگاران رسما اعلام كرد كه در انتخابات از ابراهيم رييسي حمايت مي‌كند. سعيد جليلي به ايسنا گفت: بايد بپذيريم كه در يك فضاي انتزاعي نيستيم. او افزود: از جمع شش نفره كانديداهاي رياست‌جمهوري تنها آقاي رييسي را اصلح مي‌دانم و طبيعي است كه از ايشان حمايت مي‌كنم.