رویداد۲۴- معاون وزیر نفت در امور گاز با بیان اینکه اگر ترکمنستان قیمت گاز را در آینده پایین بیاورد، از این کشور گاز می خریم، اعلام کرد: در صورت موافقت نکردن عشق آباد با درخواست های ما، از اقدام این کشور در قطع گاز، به دیوان داوری بین المللی شکایت می کنیم.
حمیدرضا عراقی روز جمعه در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی ایرنا، درباره اختلاف گازی با ترکمنستان و ارجاع به دیوان داوری بین المللی افزود: مقدمات کار را برای ارجاع به دیوان داوری آماده می کنیم.
مدیرعامل شرکت ملی گاز ادامه داد: اگر آنها درباره مطالبی که داریم، حاضر به مذاکره شوند و مسایل ما را بپذیرند، به دیوان داوری نمی رویم اما اگر نپذیرند، موضوع به دیوان داوری ارجاع داده می شود.
عراقی درباره دریافت جریمه از ترکمنستان بابت قطع یکباره گاز در فصل زمستان نیز گفت: ادعای خود را در این باره مطرح کرده ایم.
مدیرعامل شرکت ملی گاز درباره رقم جریمه افزود: رقم آن را اکنون نمی شود اعلام کرد.
وی درباره درخواست ترکمنستان برای از سرگیری صادرات گاز به ایران گفت: با آنها قرارداد داریم، اگر در آینده قیمت را پایین بیاورند حتما از آنها گاز می خریم.
معاون وزیر نفت یادآور شد: البته اکنون سواپ گاز ترکمنستان به جمهوری آذربایجان در حال انجام است.
شرکت «ترکمن گاز» در دی سال گذشته، برخلاف قرارداد، به یکباره، صادرات گاز را به ایران متوقف کرد. میزان گاز صادراتی این کشور به ایران روزانه حدود پنج میلیون مترمکعب بوده است.
شرکت «ترکمن گاز» در حالی خواستار طلب 1.8 میلیارد دلاری از شرکت ملی گاز ایران بابت صادرات در سال های 1386 و 1387 شده که تهران آن را قبول ندارد و خواستار ارجاع موضوع به داوری بین المللی است.
در دی سال 1386 که سرمای زمستان به اوج خود رسید و بیش از 20 استان کشور با افت شدید دمای هوا و یخبندان مواجه شدند، «ترکمن گاز» با سوءاستفاده از این فرصت اعلام کرد قیمت گاز صادراتی خود به ایران را 9 برابر بالا برده و از 40 دلار به ازای هر هزار مترمکعب به 360 دلار افزایش می دهد.
دولت وقت ایران، به هر دلیلی در آن مقطع زمانی با این درخواست موافقت کرد و بدین ترتیب براساس محاسبات ترکمن ها، طلبی حدود 1.8 میلیارد دلار به حساب ایران نوشته می شود. البته با گذشت زمان و پس از افت قیمت گاز در بازارهای جهانی، قیمت گاز صادراتی این کشور به ایران کاهش می یابد که همچنان ادامه دارد.
زمانی که ایران آماده پرداخت بدهی گازی می شود، تحریم ها شدت یافته و مراودات بانکی قطع می شود و بدین ترتیب روند پرداخت بدهی به این کشور بلاتکلیف باقی می ماند.
پس از استقرار دولت یازدهم، ایران به صورت ماهانه اقدام به تسویه بدهی گازی خود با ترکمنستان کرده و بنابراین مبلغ دیگری به این طلب افزوده نشد.
ایران گرچه گاز بخشی از استان های شمالی و شمال شرقی را از محل واردات گاز از ترکمنستان تامین می کرد، اما به گاز این کشور وابسته نیست به طوری که اکنون گاز این مناطق توسط منابع داخلی در حال تامین است.
قرار است با راه اندازی خط لوله نکا به دامغان در فصل تابستان، مشکل کمبود و افت فشار گاز در استان های شمالی برای همیشه رفع شود.