مقام معظم رهبری در دیدار اخیر دانشجویان با ایشان جملاتی را بیان داشته اند که بازتاب رسانه ای گسترده ای داشته است: « در دانشگاه خیلی می شود کار کرد، اتفاقاً در دانشگاه باید کار کرد. چه کسی باید در دانشگاه کار بکند؟ شما. شما تشکّلها هستید که در دانشگاه باید کار بکنید. البته خطاب بنده در غیر از این جلسه به همه است؛ من به همه آن هسته‌های فکری و عملیِ جهادی، فکری، فرهنگی در سرتاسر کشور مرتباً می گویم: هرکدام کار کنید؛ مستقل و به قول میدان جنگ، آتش‌به‌اختیار... . »
ایشان در تبیین مصداق های این موضوع افزودند: « اهتمام به تخاطب واقعی؛ فضای مجازی چیز خوبی است، فرصتی است امّا کافی نیست. بعضی‌ها چسبیده‌اند به فضای مجازی -توئیتر و مانند اینها- برای اینکه پیامهایشان را برسانند، این فایده ندارد؛ تخاطب واقعی لازم است، میزگرد لازم است، سخنرانی لازم است، نشریّه لازم است، بحث های دونفره و سه‌نفره لازم است، جلسات تحلیل لازم است؛ این‌جور با مخاطبین تان بنشینید؛ و مانند این کارها. »
در پی این بیانات، برخی افراد در دو سوی مخالف یکدیگر، تحلیل هایی را مطرح کرده اند:
- برخی نیروهای انقلابی، با تفسیر نادرست از این بیانات دچار این سوء فهم شده اند که رهبری فتوایی داده و طی آن، دست این نیروها را برای هر اقدامی باز گذاشته اند و آنها از این پس می توانند فارغ از قوانین جمهوری اسلامی ایران، دست به هر اقدامی بزنند و در توجیه آن بگویند که رهبری فرمودند خودتان تصمیم بگیرید و عمل کنید، آتش به اختیارید.
-در مقابل، برخی افراد خارج از نظام، تفسیری تندروانه از آن سو دارند و مدعی هستند که با این آتش به اختیاری، باید منتظر اقدامات خطرناکی مانند آنچه در قتل های زنجیره ای و حمله به سفارت عربستان و انگلیس رخ داده باشیم!
واقعیت این است که هر دو گروه، این سخن رهبری را بدون توجه به منظومه سخنان ایشان تفسیر کرده اند*. رهبر انقلاب همواره بر رعایت قانون تأکید کرده و حتی رویدادهایی مانند حمله به سفارت عربستان را "بسیار بد و به ضرر اسلام و ایران" دانسته اند.
از این رو، نمی توان "آتش به اختیار"ی که رهبر انقلاب گفته اند را مترادف با خودسری و اقدامات فراقانونی دانست چه آن که نه فقط رهبر انقلاب، که هیچ مقامی در هیچ جای دنیا، حکم به اقدامات غیرقانونی در کشور تحت اداره خود نمی دهد.
جالب اینجاست که هر دو گروه، در "تفسیر به رأی" های خود از این عبارت، دنباله جمله رهبری را نخوانده اند که مصداق هایی از این آتش به اختیاری را بیان می کنند: "اهتمام به تخاطب واقعی، میزگرد، سخنرانی، نشریه، بحثهای دونفره و سه‌نفره و جلسات تحلیل."
قطعاً از این سخنان، مجوز قانون شکنی و آن گونه که برخی ها می خواهند القا کنند مجوز خودسری و قانون شکنی استخراج نمی شود و کسانی که در دو سوی مخالف یکدیگر، می خواهند سوء استفاده کنند، صرفاً در حال بیان دیدگاه های سیاسی خویش هستند، نه تحلیل منصفانه بیانات رهبری؛ چه آن که رهبر انقلاب آتش به اختیاری را در عرصه "مخاطبه" توضیح داده اند نه اقدامات غیر قانونی.
نزدیک ترین مثال به این قضیه، امر به معروف و نهی از منکر است که در وجه زبانی اش، نیازی به اجازه گرفتن از حکومت نیست ولی کسی حق ندارد به این بهانه، مثلاً افراد را مورد ضرب و شتم قرار دهد.
نکته مهم و راهبردی این است که بعد از سخن رهبری در خصوص "آتش به اختیار"، نیروهای انقلابی نه تنها باید تلاش خود برای دعوت مردم به گفتمان انقلاب را از طرق مدنی که رهبر انقلاب بدان اشاره کرده اند (میزگرد، سخنرانی،بحث و...) را بیشتر کنند، بلکه مراقبت بیشتری بر حفظ قانون داشته باشند چه آن که دشمنان نظام و رهبری منتظرند تا کاری خودسرانه و فراقانونی انجام شود و فوراً آن را به این سخن رهبری نسبت دهند و سوء استفاده و صید سیاسی کنند.
پی نوشت:
* مخالفت با قوانين و مقررات و دستورات دولت اسلامی که به‌طور مستقيم توسط مجلس شورای اسلامی وضع شده و مورد تأييد شورای نگهبان قرار گرفتهاند و يا با استناد به اجازه قانونی نهادهای مربوطه وضع شده‌اند، برای هيچکس جايز نيست و در صورت تحقّق مخالفت توسط فردی در اين خصوص، بر ديگران تذکر و راهنمايی و نهی از منکر لازم است (البته با وجود شرايط نهی از منکر).