رویداد۲۴- یک عضو کمیسیون اجتماعی مجلس معتقد است ضرورت وجود قانونی برای حمایت از کودکان کار در جامعه امروز بیش از پیش است و پیگیری چنین لایحهای به این نیاز دارد که دولت فشارهای خود را در این خصوص از سرگیرد.
اگرچه در تقویم جهانی امروز، روز «مبارزه با کار کودکان» نامیده شده است اما اکثر این کودکان از این مناسبت خبر ندارند و اگر هم خبر داشته باشند نمیدانند وجود چنین روزی در تقویم چه کمکی میتواند به وضع زندگی آنها بکند.
آمارهای رسمی از وجود دو میلیون و آمارهای غیررسمی از وجود هفت میلیون کودک کارایرانی و مهاجر در ایران خبر میدهند. این آمار نگرانکننده نشان میدهد که ایران هیچ پیشرفت چشمگیری در بهبود وضعیت کودکان کار نداشته است.
میانگین سنی کودکان کار در ایران 12سال است که 41درصد از این کودکان بیسواد هستند و 37درصد نیز ترک تحصیل کردهاند. شغل بسیاری از این کودکان که معمولا در محلههای جنوب تهران و یا در اطراف تهران در شهریار و ورامین و اسلامشهر زندگی و در نقاط شمالی تهران کار میکنند. تفکیک زباله است و نکته تاسفآورتر این است که بیش از 50درصد کودکان زبالهگرد در مراکز جمعآوری زباله زندگی میکنند و در معرض حمله بیماریهایی همچون تیفوس، حصبه، سالگ، هپاتیت، ایدز و... قرار دارند.
در ایران تاکنون کار زیادی برای جمعیت عظیم کودکان کار انجام نشده است. نهادهای قانونی به علل مختلف نتوانستهاند آنطور که باید به مشکلات این کودکان توجه و رسیدگی کنند، برخی از این نهادها حتی رفتارهای بازدارنده را در خصوص این کودکان به کارگرفتهاند. مثلا شهرداری در برخوردهای ضربتیاش با دستفروشها با این کودکان نیز که شغل بخش بزرگی از آنها دستفروشی است برخورد میکند. سازمانهای مردم نهاد نیز اگر چه در این سالها تعدادشان بیشتر شده اما خلاءها و موانع قانونی و عرفی باعث میشود روند پیشرفتشان در حمایت از کودکان کار بسیار کند باشد.
عدم وجود قانون مناسب در خصوص حمایت از کودکان در کشورمان کار را برای حمایت از آنها سخت کرده است اگرچه هشت سال پیش طرحی با عنوان لایحه «حمایت از حقوق کودکان» به مجلس شورای اسلامی فرستاده شده اما پس از بررسیهای لازم تصویب نشده و تاکنون پس از گذشت هشت سال مسکوت مانده است. اگر چنین طرحی که اکثر فعالان حقوق کودک آن را مفید میدانند تصویب میشد قانون میتوانست حمایت بزرگی از این کودکان و از سازمانهای مردم نهادی که از این کودکان حمایت میکنند؛ انجام دهد.
سوال اصلی اینجاست که چرا این لایحه در این هشت سوال و حتی پس از تغییر دولت و مجلس لای پروندههای مجلس مسکوت باقی مانده و تاکنون تصویب نشده است؟
سمیه محمودی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی،
در گفت‌وگو با رویداد۲۴ با بیان اینکه دولت در طول این سالها باید این لایحه را پیگیری میکرد و برای تصویب آن به مجلس فشار میآورد، گفت: علت اینکه چرا این لایحه تاکنون مسکوت مانده است را نمیدانم اما در جامعه امروز ضرورت آوردن چنین قانونی را بیش از پیش میبینم. سوال اصلی اینجاست که چرا چنین قانونی آمده و مسکوت مانده است؟ دولت باید روی این لایحه مانور میداد تا دوباره به صحن علنی مجلس بیاید.
او ادامه داد: با توجه به واقعیتهای جامعه کنونی لایحهای برای حمایت از کودکان کار نیاز است. پیگیری چنین لایحهای به این نیاز دارد که دولت فشارهای خود را در این خصوص از سرگیرد. هر چیزی وقتی قانونی باشد بهتر تاثیر میگذارد. مجلس محل قانونگذاری است و میتواند اصلاحاتی روی این لایحه انجام دهد و یا مثلا در بحث بودجه میتواند کمک کند.
این عضو کمیسیون اجتماعی مجلس بیان کرد: یکی دیگر از مشکلات این است که در آسیبهای اجتماعی نهادهای زیادی متولی هستند، قوانینی هم که وجود دارد این امکان را ایجاد کرده است که کسی آنچنان که باید خود را جوابگو نداند، اگر چه تعداد نهادهای متولی زیاد است اما اینها با هم تعاملی ندارند اگر یک یا دو نهاد، نهاد مرجع باشند نتایج بهتری کسب خواهد شد.
محمودی اظهار داشت: البته آسیبهای اجتماعی در برنامه ششم مورد بررسی قرار گرفته و در این برنامه به موارد خوبی هم اشاره شده است که اگر به اجرای همانها اکتفا شود کافی است و بسیاری از آسیبها جبران میشود. برای رسیدن به قوانین کارآمد در این زمینه دولت باید پافشاری کند و مجلس باید کمک کند.
این نماینده مجلس در خصوص نقش سازمانهای مردم نهاد به کودکان کار گفت: مشکلات اجتماعی اگر میخواهند حل شوند باید به مردم سپرده شود. اصلا کار اصلی باید بر عهده سازمانهای مردم نهاد باشد و دولت میتواند به این سازمانها کمک کند. این سازمانها میتوانند بازوی توانمندی برای دولت باشند و دولت موظف است به این سازمانها پر و بال داده دهد.