رویداد۲۴- علیرغم آزردگی رهبران واشنگتن، تلآویو و ریاض، ایران روز یکشنبه موشکهای بالستیک خود را به سمت سوریه پرتاب کرد و بهتلافی حملات تروریستی دو هفته پیش در تهران، داعش را هدف قرار داد.
به گزارش
رویداد۲۴ به نقل از هافینگتن پست، این حملات موشکی برای نخستین بار از جنگ با عراق در سال 1980 تا 1988 از سوی ایران صورت گرفت، که البته سؤالی را هم ایجاد میکند: چرا تهران سیاست «آزمایش اما عدم استفاده از موشک» را که سه دهه در پیشگرفته بود، تغییر داد؟ پاسخ باید حالا روشن باشد: این یک واکنش به تشدید تنشها در خاورمیانه از سوی ترامپ است. سه دلیل برای چرایی این موضوع وجود دارد.
نخست، ترامپ طی ماههای اخیر بدون آنکه ضرورتی احساس شود، مشارکت نظامی آمریکا در جنگ نیابتی سوریه را افزایش داده است: نیروی زمینی بیشتر، حملات «دفاع از خود» به نیروهایی که از حمایت ایران برخوردارند، و شلیک به یک پهپاد ساخت ایران. تمامی این اقدامات بهطور همزمان با کشتن تدریجی مذاکره با ایران که دولت اوباما با هوشمندی شکل داده بود، صورت میگیرد.
این یک دستورالعمل برای جنگ است. در بهترین حالت، سیاست واشنگتن غیرمنسجم شده و خطر یک تقابل نظامی مستقیم که هر دو طرف تاکنون به دنبال اجتناب از آن بودند را افزایش میدهد. در بدترین شرایط نیز تیم ترامپ در تلاش برای به جنگ کشاندن ایران است.
اگر منافع حیاتی آمریکا در سوریه ورای مبارزه با تروریستهایی مانند داعش و القاعده باشد، طرفدران تشدید حضور نظامی نتوانستهاند آنها را توجیه کنند، چه رسد به متقاعد کردن افکار عمومی در آمریکا. بااینحال، یک درگیری ژئوپلیتیک میان واشنگتن و تهران در مورد دو طرف درگیری وجود دارد. بحث نیاز به ممانعت از شکلگیری یک پل زمینی از ایران، به سمت عراق و سوریه به داخل لبنان گمراهکننده هستند. ترامپ در حال حاضر خطر جنگ را به جان خریده تا نهتنها مانع گسترش نفوذ ایران شود، بلکه آن را از بین ببرد. حملات موشکی ایران با آگاهی نسبت به این رویکرد ترامپ صورت گرفته تا یک پیام را ارسال کند: «ما اجازه نمیدهیم که سوریه به نفع شما از مدار ما خارج شود.»
دوم، ترامپ به شرکای سنتی آمریکا در این منطقه در مورد امنیت خاورمیانه چک سفید داده و به همین دلیل آنا را در پیگیری سیاستهای بیملاحظه مقابل ایران جسور شوند. کمتر از یک ماه پس از سفر وی به ریاض عربستان خواستار جنگ در داخل ایران شد و تروریستها مجلس و حرم مطهر در تهران را مورد حمله قرار دادند و عربستان متهم است. در حال حاضر تعداد رو به رشدی از تصمیمگیرندگان ایرانی دیگر تفاوتی میان رویکرد تهاجمی عربستان و آمریکا قائل نیستند چرا یکی اقدامات دیگری را تأیید میکند.
سوم، تیم ترامپ خواستار تغییر رژیم در ایران است، درنتیجه احتمال هرگونه همکاری ایران-آمریکا خارج از چارچوب برجام را نفی میکند. تیم ترامپ بر این باور است که تهران فقط به فشارها واکنش نشان میدهد اما واقعیات عکس این مسئله را نشان میدهد.
خطر سیاست تغییر رژیم برای ایران از سوی آمریکا در سوریه تشدید شده است. سازمان ملل و اتحادیه اروپا مدتها است که گفتهاند هیچ راهحل معتبری بدون حضور ایران وجود ندارد. بااینحال تیم ترامپ در مورد اینکه آیا درگیری نظامی با ایران را در سوریه آغاز کند یا نه بحثی ندارد و مسئلهاش فقط زمان است. بر اساس گزارشهای منتشر شده جیمز ماتیس، وزیر دفاع آمریکا خواستار خودداری تا زمان شکست دادن داعش است اما تردیدهایی در این مورد وجود دارد چراکه او در ماه فوریه تقریباً جنگ با ایران را آغاز کرده است. بنابراین حملات موشکی تهران به سوریه پیام روشنی به واشنگتن بود: «پیگیری تغییر رژیم نمیتواند بدون هزینه باشد. شاید نتوانیم پیروز یک جنگ باشیم اما میتوانیم از جنگ نجات یابیم.»
تمامی این نکات یک حقیقت تلخ را آشکار میکند: پس از شش ماه ریاست جمهوری ترامپ، ایران یکبار بهصورت عملیاتی از موشکهای بالستیک خود استفاده کرده- البته تاکنون. طی هشت سال ریاست جمهوری اوباما چطور؟ هیچ. ممکن است برخی ایران را به دلیل شلیک موشک سرزنش کنند و بگویند باید مسئولیت اقداماتش را بپذیرد. درست است اما بسیاری از همینها نمیخواهند بپذیرند که اقدامات سوء ترامپ در خاورمیانه، اقدام نخست بود که واکنشها را به دنبال داشت. آنچه امروز میبینیم، واکنش ایران است. اصلاً برای واشنگتن دیر نیست که بار دیگر به سمت دیپلماسی برود؛ تنها ابزار حفظ موشکهای تهران در فاصلهای امن.