رویداد۲۴ برای روایت بهتر از دو انتخابات اخیر بهتر است که از کسی شرایط را پرسید که از نزدیک در جریان اتفاقات بوده است، کسی که در جریان انتخابات بود، در مناظره ها شرکت کرد و در نهایت صحنه را تا آخرین لحظه ترک نکرد.
رویداد۲۴ در گفت و گوی نوروزی خود با یکی از همین چهره ها به تحلیل برخی از حواشی دو انتخابات 24 خرداد 92 و هفتم اسفند 94 پرداخته است.محمد غرضی وزیر پست، تلگراف و مخابرات دولت سازدگی که سابقه دو دوره نامزدی در انتخابات دوره یازدهم ریاست جمهوری و دوره دهم مجلس شورای اسلامی را دارد، به ما می گوید که «هر دو انتخابات تحت شرایطی رقم خورد که بیشتر شبیه به «سونامی» بود.»
غرضی که از اتفاق در هر دوره از انتخابات ناکام مانده است توضیح می دهد که تا وقتی حامی اجتماعی قوی در انتخابات نباشد موفقیت غیرممکن است. به گفته او «در آن انتخابات شرایط با حمایت آقای هاشمی، خاتمی و سیدحسن خمینی متفاوت شد و حمایت ایشان از آقای روحانی باعث شد تا مردم از او حمایت کنند. در واقع آقای هاشمی بود که این سونامی را به راه انداخت وقتی چنین جریانی شکل می گیرد آیا کسی مثل من می تواند جلوی آن را بگیرد.»
***
نظر شما درباره انتخابات اخیر مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری چیست؟ آیا چنین نتیجه ای برای این دوره از انتخابات به رغم ردصلاحیت های گسترده و ورود جانب دارانه رسانه ملی به انتخابات قابل پیش بینی بود؟
این انتخابات نبود. یک سونامی بود. سونامی یک لیست علیه لیست دیگر بود. یک اتفاق که در آن سونامی بزرگتر، سونامی کوچکتر را بلعید. این انتخابات یک سونامی بود که امکان شنا کردن را به هیچ کسی نداد.
منظور شما از اینکه کسی در این انتخابات امکان شنا کردن را نداشت چیست ؟ دقیقتر آنکه آیا در نتایج این انتخابات را محدودیت ها رقم زدند ؟
جواب من روشن است. سونامی را همه می دانیم چیست. وقتی سونامی برپا شود دیگر کسی فرصت شنا کردن ندارد. یک موج بزرگی ظرف مدت کوتاهی می آید و همه چیز را نابود می کند.
به عنوان یکی از نامزدهای انتخاباتی چه ارزیابی نسبت به این دوره از انتخابات و نتایج آن دارید ؟
آنچه مسلم است، در این دوره از انتخابات مردم با حضور در میدان و رای دادن به نامزدهای انتخاباتی مطلوب خود ، حمایت شان از نظام را اعلام داشتند. خب طبیعت هر دوره از انتخابات چنان است که جریان پیروز و یک جریان بازنده باشد. بالاخره مردم یک عده را انتخاب کردند.
یکی از ویژگی های منحصر به فرد این دوره از انتخابات رای دادن لیستی مردم حداقل در تهران بود. ادوار گذشته معمولا انتخابات ها چهره محور بودند. فکر می کنید لیستی رای دادن در انتخابات یک اتفاق خوب است یا بد ؟
رای دادن مردم در انتخابات معمولا یک عکس العمل نسبت به گذشته است. یعنی مردم با رای در انتخابات گذشته را رد و به استقبال آینده می روند. حالا خوب یا بدی آن را باید در آینده دید که چه نتیجه ای برای کشور دارد.
شما لیست اصلاح طلبان تهران را چطور ارزیابی می کنید ؟ آیا رای دادن به تمامی اعضای این لیست می تواند در مجلس بعدی کارگشا باشد؟
اینکه بخواهیم صرفا یک لیست را نشناخته چه اصولگرا و چه اصلاح طلب را به جامعه تحمیل کنیم منطق ندارد. مردم نیز در این انتخابات بیشتر بدان جهت از لیست اصلاح طلبان حمایت کردند تا به شکلی مخالفت خودشان را با لیست اصولگرایان نشان دهند. در واقع رای به لیست اصلاح طلبان ، رای منفی به لیست اصولگرایان بود.
فکر می کنید چه اتفاقی افتاد که در این دوره مردم به تمامی اعضای لیست اصلاح طلبان رای دادند یا به قول شما رای منفی به لیست اصولگرایان دادند؟ اتفاقی که شاید کمتر در ادوار انتخاباتی آن هم در چنین حجم و وسعتی شکل بگیرد.
چرا می گویید در ادوار گذشته چنین اتفاقی رخ نداده است. مگر انتخابات 92 سونامی نبود. مگر آقای هاشمی در آن انتخابات مثل انتخابات اسفند سونامی به راه نینداخت. مگر همین آقای هاشمی نبود که می گفت میزان مشارکت در انتخابات کمتر از 10 درصد بود ولی کاری کرد که مشارکت در انتخابات 92 به حداکثر برسد.
در انتخابات 92 چه کسانی سونامی را به راه انداختند ؟
در آن انتخابات شرایط با حمایت آقای هاشمی، خاتمی و سید حسن خمینی متفاوت شد و حمایت ایشان از آقای روحانی باعث شد تا مردم از او حمایت کنند. در واقع آقای هاشمی بود که این سونامی را به راه انداخت وقتی چنین جریانی شکل می گیرد آیا کسی مثل من می تواند جلوی آن را بگیرد.
فکر می کنید مجلس دهم بتواند جایگاه از دست رفته در مجلس نهم را بازیابد و در مجموع شرایط بهتری نسبت به گذشته را در جامعه رقم بزند؟
به لحاظ تاریخی از مشروطه تا به حال مجالس هرگز یک قدرت سیاسی نشدند. ما در نظام اسلامی سه قوه مجزا تعریف کردیم ولی باز هم مجلس قدرت سیاسی نگرفت. وقتی هم که قدرت سیاسی نداشته باشد نمی تواند درست نظارت کند. البته نه آنکه نخواهد نظارت کند، اصلا نتوانست نظارت کند.
شما در انتخابات دو بار شرکت کردید. هر مرتبه مستقل آمدید و هر بار شکست خوردید. فکر می کنید دلیل اصلی شکست شما چه بود ؟
من از این دوره ها فهمیدم که در انتخابات اگر حامی اجتماعی قوی نداشته باشید نمی توانید پیام خودتان را به مردم برسانید. حتی اگر حرفی هم برای گفتن داشته باشید ولی چون حامی اجتماعی قوی ندارید رای نخواهید آورد.
چرا مستقل آمدید؟ شما به لحاظ مدیریتی سوابق درخشان تری از برخی نامزدهای انتخاباتی در لیست های ائتلافی بودید. ورود مستقل به انتخابات تصمیم خودتان بود ؟
کسی از من برای ائتلاف دعوت نکرد. من آدمی نیستم که اگر دعوتم نکردند خودم را به کسی یا لیستی تحمیل کنم. من قریب به 50 سال فعالیت کردم، کسی نیست که مرا نشناسد. وقتی دعوتی از من نمی کنند دلیلش آن است که مرا نخواستند و نه دلیل دیگری.
پشیمان نیستید که در انتخابات مستقل آمدید ؟ نتایج انتخابات نشان می دهد که اقبال نمایندگان مستقل به ویژه در تهران بسیار کم و عملا غیرممکن است. آیا با شناخت از این مساله حاضر شدید که مستقل وارد انتخابات شوید؟
اصلا. چرا باید پشیمان باشم. من همیشه حرف خودم را زدم. برای پیوستن به لیست ها نیز هیچ شرطی را نمی پذیرم .من آدم خودم هستم و اگر این گونه مرا بخواهند قبول می کند وگرنه خیر.
اگر دوباره انتخاباتی باشد، نامزد می شوید یا دیگر وارد چنین عرصه ای نمی شوید ؟
دوست ندارم چون نتیجه نگرفتم و رای نداشتم بگویم پشیمان هستم .من در طول خدمتم هرکاری کردم لزوما به نتیجه نرسیده است ولی باز هم ناراحت و پشیمان نشدم. من هرکاری که کردم برای مردم بود. خیلی از کارهایی که کردم نیز به همین خاطر به نتایج بزرگی ختم شد. مثل شبکه های مخابراتی که بزرگترین کار فرهنگی قرن در کشور بود و می بینید الان از صداوسیما دیگر رسانه های کشور بهتر است و تاثیرگذاری بیشتری دارد. حالا باید بگویم چون رای نیاوردم تمام گذشته خودم را فراموش کنم و ابراز ندامت کنم .