رویداد24- درآمدهای ۱ تا ۱۵ میلیونی شغل های عیدانه در روزهای آخر سال نمود بیشتری دارد،عمراین کسب درآمد کوتاه اما سودش زیاد است. دستفروشی به این شکل با این میزان سود مختص روزهای پایان سال است. روزهایی مثل همین امروز.
روزهای آخر اسفند مردم با انگیزه خرید عید و نوکردن جامه و خانه خود به بازار می‌رود و این افزایش تقاضا بازار دستفروشان را داغ داغ می‌کند تا جایی که پیاده‌روها پول ساز شده اند.
در میان دستفروشان همه قشری مشاهده می‌شود. پیر، جوان، نوجوان و مرد و زن هستند که در روزهای پایان سال دست به کسب درآمد از راه دست فروشی زده‌اند. دستفروشان چند دسته هستند، ازکسانی که اجناس دیگران را می‌فروشند و به صورت درصدی مزد می‌گیرند تا مغازه‌دارانی که برای آب‌کردن جنس‌های درجه‌چندم خود مجبور می‌شوند کسی را مأمور فروش اجناس به صورت دستفروشی کنند. در میان دستفروشان، کسانی هستند که سال‌هاست به این کار مشغول‌اند و به‌عنوان شغل به دستفروشی نگاه می‌کنند و کسانی نیز هستند که به یک‌باره و با بازی روزگار به این ورطه افتاده‌اند. براساس اظهارات اغلب دستفروشان، درآمدهای روزمره دستفروشی کفایت زندگی روزمره آنها را می‌دهد؛ البته به شرطی که مأموران شهرداری، کسب‌وکارشان را مختل نکنند.
اجناس دستفروشان از لباس و آجیل و دیگر نیازهای شب عید مردم گرفته تا کیف های مسافرتی، زیور آلات بدلی، حوله و دمپایی و... است. بهتر بخواهیم بگوییم بازار شب عید در 3 تا 4روز پایانی سال بهترین فرصت برای کسب درآمد است.
عمر این کسب درآمد کوتاه اما سودش زیاد است. دستفروشی به این شکل با این میزان سود مختص روزهای پایان سال است. روزهایی مثل همین امروز.
همین امروز اگر سری به خیابان‌ها و کوچه های اطراف بیندازی خواهی دید که مردم با هیاهو برای شهر عید خرید می‌کنند و شهر از هیاهو، رنگ و سر و صدا جان دوباره گرفته است. بساط هفت سین سبزه، سمنو،شمع،سنجد، سکه های تزئینی، گلدان،سیر،... پهن است و ناخودآگاه نیازهای کاذب برای مردم ایجاد می‌کند. ماهی که یکی از نیازهای سفره هفت سین ایرانیان است پرسودترین کالای بازار است. طبق آمار هرساله بیش از 60 میلیون ماهی قرمز فروخته می‌شود که یک گردش مالی چند صد میلیاردی را تنها در طول یک‌ماه به‌همراه دارد. زمانی که ناخواسته جلوی بساط دستفروشان که بهانه نوروز سفره اجناس فروشی خود را پهن کرده‌اند می‌رویم به راحتی دست و پایمان سست می‌شود و دل دل می کنیم تا از اجناس پهن شده روی زمین خرید کنیم.
اما در میان درآمدها متفاوت است. از یک میلیون تومان گرفته تا 15میلیون تومان. شغل‌هایی که در روزهای آخر سال ظهور می کنند با وجود نداشتن بیمه و اثر ثابت و دائمی اما سودهای آنچنانی برای صاحبان خود دارند، آنقدر که برخی را وسوسه می‌کند شغل‌های ثابت خود را برای چند هفته کنار گذاشته و کنار خیابان بساط کنند و سود بازار شب عید را از دست ندهند. دستفروشی در خیابان‌های بالا شهر تهران درآمد بسیار بیشتری دارند چرا که متناسب با منطقه ای که بساط کاسبی پهن می‌شود، سود دریافت می کنند. در این گیر و دار گاهی برخی جنس‌ها با 10 برابر قیمت هم به فروش می‌رسد.
90درصد دستفروشان در بازار شب عید ظهور می‌کنند
به گفته عبداللهی، معاون شهری خدمات شهرداری ، با نزدیک شدن به عید نوروز دستفروشان از نقاط مختلف کشور به پایتخت می آیند و از کل دستفروشان تنها 10 درصد آنها مستحق هستند و بیش از 90 درصد از این افراد جزو تولیدکنندگان هستند که در قالب تیم و گروه های بزرگ اقدام به بساط گستری می کنند .
دستفروشی و نابودی اقتصاد
هرچند به اعتقاد حمید حاج اسماعیلی دستفروشان هم بیکار هستند، اما وضعیت فعلی و رواج نرخ بیکاری در کشور حاکی از این است که دستفروشی هم بیکاری محسوب می‌شود. اما حاج اسماعیلی علت اصلی نابسامانی در بازار کار را علت اصلی گسترش بی سابقه دستفروشی در بازار کار می داند و می‌گوید:هرچقدر بازار کار رسمی کشور تحت فشار قرار دارد، بازار غیررسمی و واسطه گری در ایران رونق دارد و افراد از فعالیت در این بخش‌ها سود می برند.
این کارشناس بازار کار معتقد است که مشکلات موجود در سیستم توزیع از دیگر مسائلی است که باید مد نظر قرار گیرد و ادامه می‌دهد: از آنجایی که دستفروشان معمولاً کالاها و اجناس را با قیمت مناسب‌تری نسبت به بازار رسمی به دست مردم می‌رسانند و این مسئله باعث گرایش مردم به آنها و در نتیجه سودآور شدن دستفروشی شده است.
حاج اسماعیلی می‌گوید:دولت باید برای هدایت کردن کارجویان به سمت بازارهای کار رسمی کشور برنامه ریزی داشته باشد. دستفروشی برای افراد درآمدهایی را به همراه دارد اما به دلیل نبود هیچ گونه حمایت اجتماعی، باید دستفروشان را جزو بیکاران و افراد فاقد شغل تلقی کرد.
این کارشناس بازار کار در بیان راه‌کارهای لازم برای ساماندهی دستفروشان می افزاید: دولت با راه اندازی بازارچه هایی تحت نظارت باید دستفروشی را سر و سامان دهد و کاری کند که فعالیت های غیر رسمی اقتصاد به سمت بازار کار رسمی پیش رود.
وی با اعتقاد بر اینکه گسترش دستفروشی به معنی نابودی بنگاه‌های اقتصادی است گفت: دستفروشان بنگاه‌ها را نابود نمی‌کنند بلکه فضای اقتصادی کشور اگر به سمت دلالی، واسطه گری و استفاده از رانت و مسائلی از این دست بروند نشان دهنده عدم فعالیت بنگاه های اقتصادی است.