ترامپ ناقوس مرگ را برای تجارت «غذا و دارو» با ایران به صدا درآورد

رویداد۲۴ دولت ترامپ این هفته ناقوس مرگ را برای تجارت بشردوستانه با ایران به صدا درآورد. مطابق با احکام جدید، وزارت خزانه داری آمریکا تصمیم گرفت که ایران را به عنوان یکی از مراکز اصلی پولشویی معرفی کند. علاوه براین، بانک‌های خارجی که دارای حساب‌های متعلق به موسسات مالی ایرانی هستند باید از محدودیت‌های جدیدی پیروی کنند. این تصمیم وزارت خزانه داری مانع بزرگی بر سر تسهیل تجارت بشردوستانه با ایران ایجاد خواهد کرد. بنا براین، مردم ایران با دشواری بیشتری برای دسترسی به دارو‌ها و مواد غذایی اساسی روبرو خواهند شد.

قرار دادن ایران در فهرست مراکز پول شویی چه عواقبی به دنبال دارد؟ چنانچه بانک‌های خارجی حساب‌های مرتبط با موسسات مالی ایران را در دفاتر خود نگه داری کنند، بانک‌های آمریکایی باید در زمان کار کردن با این بانک‌های خارجی حداکثر احتیاط را به عمل آورند. متعاقبا بانک‌های آمریکایی شرکای خارجی خود را تشویق به بستن حساب‌های مرتبط با موسسات مالی ایران خواهند کرد تا اینکه احتمال مجازات شدن آن‌ها توسط وزارت خزانه داری آمریکا کاهش پیدا کند. در نهایت این فرایند دسترسی ایران به سیستم مالی دنیا را محدودتر خواهد کرد، زیرا بانک‌های ایرانی کار دشوارتری برای حفظ کردن حساب‌های خارجی خود خواهند داشت.

در صورتی که موسسات مالی ایران نتوانند حساب‌های خود در بانک‌های خارجی را حفظ کنند، تسهیل معاملات بشردوستانه از جمله دارو و غذا به طور فزاینده دشوارتر خواهد شد. همچنین باید اشاره کنیم که دپارتمان کنترل دارایی‌های خارجی در وزارت خزانه داری آمریکا اخیرا بانک مرکزی ایران را نیز در فهرست سیاه خود قرار داده بود. بدین ترتیب چنانچه بانک‌های خارجی بخواهند برای تسهیل تجارت بشردوستانه حتی با بانک مرکزی ایران همکاری کنند، تحت تحریم قرار خواهند گرفت. باید توجه داشته باشیم که وارد کنندگان ایرانی برای خرید محصولات خارجی باید بدهی‌های خود را بر مبنای ارز‌های خارجی پرداخت کنند. با توجه به آنکه بانک مرکزی ایران ذخایر ارز خارجی کشور را نگه داری می‌کند، وارد کنندگان کار دشواری برای تسویه سفارشات خارجی خود خواهند داشت. وزارت خزانه داری آمریکا تجارت بشردوستانه را از تحریم‌های خود معاف نکرده است. به نظر می‌رسد که دولت ترامپ اهمیتی برای این موضوع قائل نیست.

بدین ترتیب بعد از آنکه وزارت خزانه داری آمریکا ایران را در فهرست مراکز پول شویی قرار داد، بانک‌های ایرانی کار دشوارتری برای دسترسی به شبکه مالی دنیا خواهند داشت. در صورتی که بانک‌های خارجی حساب‌های باقی مانده مرتبط با موسسات ایرانی را ببندند، ایران هیچ راهی برای انجام معاملات بشردوستانه از جمله غذا و دارو نخواهد داشت. بنا براین، دولت ترامپ دو کانال اصلی ایران برای ادامه تجارت بشردوستانه شامل ذخایر ارزی بانک مرکزی و همچنین حساب‌های بانکی در خارج از کشور را هدف قرار داده است.

البته دولت ترامپ هم زمان برای حفظ تصویر عمومی خود یک ساز و کار بشردوستانه را خلق کرده است که بانک‌های خارجی از طریق آن می‌توانند تجارت بشردوستانه خود با ایران را ادامه دهند. اما این ساز و کار در عمل فایده‌ای برای ایران نخواهد داشت. بانک‌های خارجی برای پرهیز از مجازات‌های وزارت خزانه داری آمریکا باید هر ماه گزارش‌های کاملی را در مورد معاملات خود با ایران ارائه کنند. منتقدان اشاره می‌کنند که هدف اصلی این ساز و کار جمع آوری اطلاعات در مورد فعالیت‌های اقتصادی ایران است. دولت ترامپ به طور صریح شرح نداده است که طرف‌های خارجی چگونه می‌توانند تجارت خود با ایران را ادامه دهند. در نتیجه، بانک‌های خارجی تصور خواهند کرد که هر گونه معامله تجاری خارج از کانال جدید تعریف شده مورد مجازات قرار خواهد گرفت.

اقدامات اخیر دولت ترامپ شواهد زیادی برای این اتهام فراهم کرده اند که واشنگتن تجارت بشردوستانه با ایران را به عنوان بخشی از استراتژی کمپین فشار حداکثری خود هدف قرار داده است. مردم ایران در حال تحمل کردن بار اصلی این فشار‌ها هستند. با توجه به آنکه این کمپین فشار تاکنون به اهداف خود دست پیدا نکرده است، عناصر تندرو در دولت ترامپ به بی رحم‌ترین تاکتیک‌ها از جمله هدف قرار دادن دسترسی ایران به دارو و مواد غذایی روی آورده اند.