شمشیر دو لبه رفتن یا نرفتن کودکان به مهد کودک
رویداد۲۴ نرگس حسینی نیا، اظهار کرد: دوران خردسالی ـ پیش از دبستان ـ کوتاه است و کودک اولین دانستههای خود را در این سالها کسب میکند، به همین دلیل بر محیط زندگی و فضاهایی که کودک با آنها در ارتباط است، تاکید فراوانی میشود، چراکه خانواده اولین نهاد اجتماعی است که کودک در آن رشد و پرورش مییابد و در سه سال اول زندگی، تنها نهادی که برای کودک توصیه میشود خانواده است.
سه سال اول زندگی، خانواده امنترین محیط کودک است
این روانشناس ادامه داد: در سه سال اول زندگیِ کودک، خانواده امنترین و مناسبترین محیط است، چراکه ممکن است کودکان با اضطراب ناشی از جدایی والدین مواجه شوند و این امر تاثیرات جدی بر آنها خواهد گذاشت، از سن سه سالگی به بعد کودک میتواند برای چند ساعت جدایی از والدین خود را تحمل کند، با دیگران ارتباط برقرار کند و از این تعامل لذت ببرد.
به گفته وی، با افزایش سن کودک، به مرور از نقش خانوادهها کاسته و نهادهای دیگری به جز خانواده در آموزش، تحول شخصیت، رشد عاطفی، روانی، جسمی، اجتماعی و پرورش استعداد و خلاقیت کودک نقش به سزایی ایفا میکنند، همچنین محیطها و فضاهای تاثیر گذاری همچون مهد کودک که اولین گامهای ورود به جامعه شناخته میشوند، با ایجاد انگیزه و حس تعامل به عنوان الگوی اجتماعی باعث ارتقاء مهارتهای اجتماعی و تقویت کودکان در حوزههای مذکور میشوند.
تاثیر مهدکودک بر کودکان بیشتر از خانوده است
حسینی نیا با بیان اینکه تحقیقات نشان داده اند، کودکانی که به مهد کودک میروند به دلیل وجود هم بازی و همسالان خود، فعالیت و تحرک بیشتری نسبت به سایر کودکان دارند، اظهار کرد: تعامل با دوستان و تشویق مربیان در مهد کودک اعتماد به نفس کودکان را افزایش میدهد، در بین همسالان خود را بهتر میشناسند، یاد میگیرد مشارکت کند، از حقوق خود دفاع کند، به حقوق دیگران احترام بگذارد و به طور مداوم در حال توسعه تواناییهای خود هستند.
این روانشناس معتقد است که میتوان گفت کودکان از مهد کودک نسبت به خانه تاثیر بیشتری میپذیرند، چراکه کودک میداند که در محیط خانه حتی اگر قانون شکنی کند، بازهم مهر و محبت والدین را خواهد داشت، ولی محیط مهد کودک به کودک این آگاهی را میدهد که اگر پذیرش همسالان و تشویق مربیان را میخواهد، بایستی قوانینی را رعایت کند.
وی در بخش دیگر سخنان خود به معایب حضور کودکان در مهدهای کودک پرداخت و گفت: حضور کودکان در مهدهای کودک میتواند معایبی همچون تفاوتهای فرهنگی، مذهبی، اقتصادی خانوادههای کودکانی که در کنار هم جامعه مهد کودک را ساخته اند و تامین و پاسخگویی انتظاراتی فراتر از توان خانوادهها را داشته باشد.
بیشتر بخوانید: اختلافات آموزش و پرورش و بهزیستی بر سر تربیت کودکان
مسافت و نزدیکی مهدکودک به محل کار یا خانه تنها عامل انتخاب مهدکودک توسط اکثر خانوادهها
این روانشناس ادامه داد: در حال حاضرعدم وجود متولی ثابت جهت برنامه ریزی و ارزیابی و نظارت بر امور مهدهای کودک و تعدد دستگاههای اجرایی، ناهماهنگیهایی را در برنامه، شیوه و نحوه عملکرد مهدهای کودک ایجاد کرده است؛ لذا خانوادهها با چشم انداز روشنی نمیتوانند نسبت به ثبت نام فرزندان خود در مهدهای کودک اقدام کنند و گاها تنها عاملی که برای انتخاب مهد کودک در نظر میگیرند؛ فاصله میان منزل یا محل کار خود تا مهد کودک است.
انتقاد به کارکرد غیر مفید برخی مهدهای کودک
وی افزود: از سوی دیگر برخی مهدهای کودک صرفا تبدیل به مکانی برای نگهداری کودکان شده اند و جز چند نوع بازی بی هدف و یا سرگرمیهای غیر مفید فعالیت موثر دیگری ندارند. همچنین کمبود نیروی انسانی کارآمد و متخصص، مهدهای کودک را با چالشهایی مواجه میکند که میتواند در طولانی مدت اثرات سویی در پی داشته باشد.
حسینی نیا در انتها با تاکید بر اینکه حضور موثر مهدهای کودکی که هماهنگ با علم روز، هدفمند و موثر در حال فعالیت هستند، مایه امیدواری است، گفت: مهد کودک مکانی برای بازی، یادگیری و احساس راحتی است، هرچند انتظار میرود برنامههای آموزشی مهد کودکها در برگیرنده برنامههای علمی هم باشد، اما در عین حال با توجه به تغییر و تحولات سریع جامعه امروز و تضادهای موجود میبایست هدف نهایی مهدهای کودک جهت دهی کودکان به سوی ارزشها و رفتار مطلوب و به طور کلی پرورش کودک به عنوان یک فرد اجتماعی، مسئولیت پذیر و اخلاق مدار باشد.