افزایش امیدها به موفقیت مذاکرات وین
رویداد۲۴ با اظهارات خوش بینانه دیپلماتها و مقامات ایرانی و آمریکایی درباره روند مذاکرات وین، خوش بینیها نسبت به احتمال احیای برجام و توافق واشنگتن و تهران برای لغو تحریمهای یکجانبه آمریکا علیه ایران و بازگشت آمریکا و ایران به اعمال تمامی تعهدات برجامی، افزایش یافته است.
با وجودی که تهران و واشنگتن به صورت رو در رو و مستقیم مذاکره نمیکنند، اما این روزها دیپلماتهای گروه ۱+۴ (آلمان، فرانسه، بریتانیا، روسیه و چین) در وین نقش میانجی و پیام بَر را بین دیپلماتهای ایرانی و آمریکایی ایفا میکنند.
"عباس عراقچی" معاون وزیر خارجه ایران که مسئول هدایت مذاکرات تیم ایرانی در وین است، دیروز در اظهاراتی از شکل گیری تفاهم جدیدی برای احیای برجام سخن گفته و ضمن مثبت و سازنده خواندن مذاکرات وین، تاکید کرده مذاکرات به مرحلهای رسیده که طرفها میتوانند روی یک متن مشترک کار کنند.
این دیپلمات ایرانی افزود که هیات ایرانی متن مورد نظر خود را آماده و به تمام طرفها ارائه کرده است.
همزمان "جیک سالیوان" مشاور امنیت ملی دولت آمریکا هم دیروز در مصاحبهای با شبکه محافظه کار "فاکس نیوز" آمریکا مذاکرات وین را سازنده توصیف کرده و گفته اعضای گروه امضا کننده برجام توانسته اند تمامی مسایل مرتبط با تحریمها و مسایل هستهای ایران را روی میز گفتگو قرار دهند.
او در عین حال تاکید کرده مادامی که آمریکا از عمل کردن ایران به تمامی تعهدات برجامی خود مطمئن نشود تحریمی را لغو نخواهد کرد. این اظهار نظر سالیوان مشابه اظهار نظر ۲ روز پیش بایدن در نشست خبری با نخست وزیر ژاپن در کاخ سفید است که گفته بود کشورش میخواهد بدون دادن امتیاز عمده به ایران به برجام بازگردد.
بیشتر بخوانید: خطیبزاده: از گفتگو با عربستان استقبال میکنیم/ آمریکا از میراث ترامپ فاصله بگیرد رایزنیها راحتتر جلو میرود
ناظران سیاسی معتقند تاکید دولت آمریکا به عدم دادن امتیاز به ایران بیشتر برای راضی نگهداشتن محافل مخالف احیای برجام در داخل و خارج آمریکاست وگرنه واشنگتن بدون لغو تحریمهایی که ترامپ طی ۳ سال گذشته علیه ایران و پس از خروج از برجام وضع کرده، قادر به احیای برجام نخواهد بود؛ چون در این صورت تهران به هیچ وجه به اعمال تمامی تعهدات برجامی خود بازنخواهد گشت.
همزمان دیپلماتهای عضو گروه ۱+۴ نیز در اظهارات مشابهی روند مذاکرات وین را سازنده و مثبت توصیف کرده اند.
نماینده روسیه در وین حتی تاکید کرده بهتر است هیاتهای کارشناسی از همین امروز (دیروز) تمامی بحثهای کارشناسی مرتبط با لغو تحریمها و مسایل و ابعاد فنی برنامه هستهای ایران را روی میز بررسی بگذارند تا وقت هدر نرود و هر چه سریعتر توافق نهایی حاصل شود.
با وجود پیشرفت مذاکرات وین، نگرانی در برخی از محافل مخالف برجام به ویژه در عربستان سعودی و اسراییل از احتمال بازگشت دوباره آمریکا به برجام و عقب نشینی این کشور از فشار حداکثری علیه ایران شدت یافته است.
مقامات اسراییلی بارها هشدار داده اند که بازگشت آمریکا به برجام فعلی یک اشتباه محض است و با توجه به وضعیت اقتصادی کنونی ایران، مقامات دولت بایدن باید تلاش کنند امتیازاتی را در حوزه هایی، چون فعالیتهای منطقهای و موشکی ایران از این کشور بگیرند.
روزنامه "هاآرتص" اسراییل در گزارشی وضعیت دولت نتانیاهو را با توجه به احیای برجام سخت و پیچیده توصیف کرده و در این باره نوشته است:" اسرائیل میان تحرکات استوار دیپلماتیک گیر افتاده که نه میتواند بر آن تأثیر گذارد نه در آن دخالت کند. ارزیابیاش از خسارت ضربه نطنز فروپاشیده. موقعیتش بمثابه محرک حمایت بینالمللی علیه ایران نابود شده؛ دستاوردی بزرگ که منافع آن را نتانیاهو بهرهبرداری میکرد؛ و اکنون تمام آنچه میتواند بکند اظهارنظرهای تند است درباره "خیانت آمریکا".
بسیاری از محافل سیاسی و رسانهای جهان طی روزهای گذشته و پس از حادثه تروریستی اخیر در سایت هستهای نطنز، این اقدام را به تلاشی از جانب اسراییل برای تاثیرگذاری بر روند مذاکرات وین و تخریب فرایند دیپلماتیک به منظور جلوگیری از احیای برجام تعبیر و تفسیر کردند.
دولت عربستان سعودی هم به صورت مستقیم و غیرمستقیم تاکید کرده خواهان حضور در مذاکرات مربوط به احیای برجام است و میخواهد دولت بایدن به خواستهها و انتظارات کشورهای عربی همسایه ایران از تهران توجه داشته و این خواستهها را در مذاکرات مربوط به احیای برجام پیگیری کند.
این خواسته در حالی است که تهران بارها تاکید کرده به جز موضوع لغو تحریمها و تعهدات برجامی در هیچ نوع مذاکره فراتری از مسایل مرتبط با برجام حاضر نخواهد شد. تهران همچنین مخالفت قاطع خود را با هرگونه دخالت دیگر طرفهای خارج از دایره امضا کنندگان برجام (گروه ۱+۴ و آمریکا) در روند مذاکرات را به شدت رد کرده است.
با این حال روزنامه "فایننشال تایمز" دیروز در گزارشی مدعی شده تهران و ریاض نیمه دوم فروردین ماه امسال با میانجیگری دولت عراق در بغداد به صورت مستقیم و محرمانه مذاکره کرده اند. ادعایی که ساعاتی بعد از انتشار از سوی منابعی مطلع در تهران و ریاض تکذیب شد.