ابتکار: 58 درصد از گونه‌های جانوری طی 40 سال گذشته از بین رفته‌اند

رویداد۲۴- اطلس مهره داران کشور امروز در سازمان حفاظت محیط زیست با حضور معصومه ابتکار رونمایی شد.

معصومه ابتکار رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در مراسم رونمایی از اطلس مهره داران کشور ضمن تشکر از اقدامات معاونت طبیعی محیط زیست به خاطر تهیه این اطلس اظهار کرد: اخیرا گزارش جدید سیاره زنده برای جهانیان منتشر شد. این گزارش در راستای اهداف کنوانسیون تنوع زیستی و برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد منتشر می‌شود و این گزارش برای همه جهانیان به ویژه کشور ما اهمیت بسیاری دارد.

وی با بیان اینکه گزارش جدید سیاره زنده بسیار تکان دهنده بود، گفت: طبق این گزارش بر اساس مطالعات وسیع روی 1000 گونه جانوری و گیاهی به ویژه گونه‌های جانوری طی سال‌های 1970 تا 2012، 58 درصد از گونه‌های جانوری از بین رفته‌اند که زنگ خطری برای همه دنیا محسوب می‌شود. وضعیت از بین رفتن گونه‌ها در آبهای شیرین بدتر است.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست افزود: اگر این روند پیش برود آیا سیاره زنده خواهیم داشت و آیا انسان‌ها می‌توانند همه حیات سیاره زمین را با خودخواهی‌ها و تنگ نظری‌های خود از بین ببرند؟ و آیا در این صورت سیاره، زنده باقی خواهد ماند و آیا انسان در اینصورت می‌تواند به حیات خود ادامه دهد؟

ابتکار با بیان اینکه اگر روند کنونی ادامه پیدا کند تا سال 2030 دو سوم گونه‌های جانوری از بین خواهند رفت، گفت: موضوع توجه به محیط زیست و گونه‌های گیاهی و جانوری اهمیت جهانی دارد. ساز و کار جهانی چون کنوانسیون تنوع زیستی و IUCN برای همین موضوع طراحی شده است. این بخش‌های بین المللی علاوه بر تدوین گزارش‌های علمی در زمینه هشدار دادن به ملت‌ها، جوامع و دولت‌ها نیز فعالیت می‌کنند تا با ایجاد حساسیت بیشتر به سمت اصلاح رفتار جوامع حرکت کنند. در حقیقت حاصل این گزارش‌ها آگاهی بخشی، اصلاح سیاست‌ها، جلب مشارکت دولت‌ها و مردم برای حفاظت و تغییر رویه در برابر محیط زیست است.

ابتکار با اشاره به اینکه امروزه در ارتباط با مفاهیم تنوع زیستی که با تنوع ژنتیکی و حیات انسان ارتباط مستقیمی دارد بحث می‌شود، اظهار کرد: باید نگاه قدیمی را که محیط زیست و حیات انسان ارتباطی با هم ندارند کنار بگذاریم. تنوع زیستی به هم وابسته‌اند و اگر انسان خود را مجزا از این به هم پیوستگی بداند تیشه به ریشه زندگی خود زده است. بنابراین تسخیر طبیعت و زندگی مصرف گرایانه انسان دیگر مردود است و زنگ خطر وضعیت تنوع زیستی درآمده و دولت‌ها سعی دارند گام‌های مهمی برای جبران این وضعیت بردارند.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه بحث تغییر اقلیم و خشکسالی این اتفاقات را تشدید می‌کند، گفت: نمی‌توانیم خودمان را به جهت نظری و علمی و اجرایی و مدیریتی از تحولات در حوزه تنوع زیستی دور نگهداریم. باید در این مسیر حرکت کنیم و گذشته‌ها را جبران کنیم. در حال حاضر فرصتی برای بی تفاوتی نسبت به طبیعت باقی نمانده است. کار عظیم تهیه اطلس‌های پنج گانه مهره داران و تنظیم برنامه مدیریت راهبردی گونه‌های خرس سیاه، خرس قهوه‌ای، مرغ میش و گوزن زرد در همین راستاست که اقدامات ستودنی هستند.

ابتکار با تاکید بر اینکه دولت یازدهم دولت محیط زیستی است و برای همین نمی‌تواند این حرف در حد سوال باقی بماند گفت: باید برای عملیاتی کردن این ادعا برنامه‌های اجرایی، راهبردی و علمی برای حفظ محیط زیست ارائه دهیم. در همین راستا در سال گذشته ابلاغ سیاست‌های کلی محیط زیست را به عنوان خط مشی راهبردی کشور داشتیم که در این سیاست‌ها به اهمیت و ضرورت حفظ تنوع زیستی توجه اکید شده است.

ابتکار با اشاره به اینکه در حال حاضر برنامه‌های حفاظتی پلنگ و یوزپلنگ در سطوح ملی و بین المللی در حال اجرا است گفت: مشارکت مردم و سازمان‌های مردم نهاد و بخش‌های خصوصی در جریان اجرای این برنامه‌ها اتفاق افتاده است. علاوه بر این بیمه پلنگ، یوزپلنگ و گرگ از جمله اقدامات مهمی است که برای حفاظت از تنوع زیستی اجرایی شده است.

ابتکار تاکید کرد: امیدواریم شرکت‌های بیمه‌ای در زمینه بیمه خرس سیاه، خرس قهوه‌ای و گوزن زرد نیز ورود کنند. این بحث‌ها زمانی جنبه مدیریتی پیدا می‌کند که مردمی که با این گونه‌ها در ارتباط مستقیم هستند نسبت به ضرورت حفاظت از آنها آگاهی پیدا کنند. کشاورزان، دامداران و شکارچیان باید بدانند که این گونه‌ها در معرض آسیب قرار دارند و این روند به مرحله‌ای رسیده است که تنوع ژنی کشور را تهدید می‌کند. در این صورت می‌توانیم در اصلاح الگوی رفتاری جوامع بومی موفق باشیم و همین هدف نهایی برنامه‌های راهبردی است.

وی در ادامه با اشاره به اطلس‌های مهره داران که امروز رونمایی شد اظهار کرد: این اطلس‌ها باید در دانشگاه‌ها، مراکز پژوهشی و سازمان‌های مردم نهاد به بحث و گفت‌وگو گذاشته شود تا به عرصه جامعه برای پژوهش و اطلاع رسانی ورود کند. همچنین با هماهنگی وزارت آموزش و پرورش می‌توان پوسترهای آموزشی حاوی اطلاعات ارزشمند از این اطلس‌ها برای دانش آموزان  تهیه کرد.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست  با بیان اینکه دستگاه‌های مختلف باید در مورد برنامه‌های مدیریت گونه‌های جانوری ورود کنند گفت: بخش‌های خصوصی، دانشگاه‌ها و سازمان های مردم نهاد می‌توانند در این زمینه کمک رسان سازمان محیط زیست باشند. اینها سرمایه‌های اجتماعی کشور ما محسوب می‌شود که باید در کنار سازمان محیط زیست برای حفظ ثروت ملی خود یعنی محیط زیست تلاش کنند. حفظ محیط زیست بخشی از مسئولیت مدنی محسوب می‌شود و باید تک تک آحاد مردم برای آن تلاش کنند.

مراسم رونمایی از کتاب اطلس‌های حیات وحش ایران و برنامه‌های عمل حفاظت از گونه‌های حیاط وحش شامل اطلس پستانداران، پرندگان، خزندگان، دوزیستان و ماهیان آبهای داخلی ایران و برنامه مدیریت راهبردی خرس سیاه آسیایی، خرس قهوه‌ای، مرغ میش و گوزن زرد ایرانی برگزار شد.