«پایداری» علیه عراقچی
رویداد ۲۴ | در میانه انتقاد‌های اصلاح‌طلبان به فهرست وزرای پیشنهادی دولت چهاردهم، در سوی دیگر، رادیکال‌های وابسته به پایداری نیز برخی گزینه‌های قابل دفاع کابینه چهاردهم را زیر سؤال برده‌اند. امیرحسین ثابتی، نماینده تهران و از نزدیکان سعید جلیلی، در مناظره‌ای در تلویزیون درباره وزارت خارجه سیدعباس عراقچی با لحنی منتقدانه عنوان کرد «در نیت خیر آقای عراقچی شکی ندارم، اما با دست‌فرمان او در وزارت خارجه اتفاقات تلخ دوره روحانی تکرار می‌شود».
اگرچه این نماینده چنین نگاهی به سیدعباس عراقچی دارد، اما جالب آنجاست که عمده دیپلمات‌ها، کارشناسان روابط بین‌الملل و حتی چهره‌های خارجی هم بر مؤثربودن او (عراقچی) در سکانداری سیاست خارجی دولت چهاردهم تأکید دارند.
از ابتدا مسجل بود که برخی از نمایندگان رادیکال بنا را بر مخالفت با حضور چهره‌هایی همچون عراقچی گذاشته‌اند. با این حال چنین به نظر می‌رسد که پروسه طی‌شده برای معرفی کابینه چهاردهم ذیل توافقات پشت پرده به نتیجه رسیده باشد.
از همین رو بعید است که مخالفت‌های فردی در بهارستان مانع جدی در مسیر رأی اعتماد به عمده وزرای دولت جدید باشد.
علی‌رغم این نکته نباید پیشاپیش همه چیز را هم قطعی دانست؛ چراکه نمی‌توان برآوردی صددرصدی از عملکرد مجلس دوازدهم داشت. البته گفته می‌شود که در مجموع فضای مجلس درباره چند نفر از وزرای پیشنهادی ممکن است چندان مثبت نباشد، ولی اکثریت وزرا به احتمال زیاد رأی اعتماد را از نمایندگان دریافت خواهند کرد. آنچه شنیده می‌شود به احتمال زیاد، دو یا سه نفر از وزرای پیشنهادی رأی اعتماد نخواهند گرفت.
تا به اینجای کار ابراهیم رضایی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس هم خبر داده «پس از گذشت سه روز از استماع برنامه‌ها، دیدگاه‌ها و بررسی سوابق وزرای پیشنهادی، اعضای کمیسیون برنامه‌های خطیب، وزیر پیشنهادی اطلاعات، عراقچی، وزیر پیشنهادی خارجه، امیر نصیرزاده، وزیر دفاع و مؤمنی، وزیر پیشنهادی کشور را مورد تأیید قرار داد».
او به فارس گفته است «نظر کمیسیون در قالب گزارشی درباره چهار وزارتخانه دفاع، امور خارجه، کشور و اطلاعات به‌عنوان حوزه‌های تخصصی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی به صحن علنی ارسال خواهد شد تا طی این هفته و در زمان بررسی صلاحیت وزرا در مجلس قرائت شود». البته برخی نمایندگان نظیر محمد باقری‌بنابی، عضو فراکسیون مستقلین مجلس دوازدهم از هم‌اکنون دست به پیش‌بینی زده و به خبرآنلاین گفته «اگرچه همیشه حاشیه‌سازی‌های مخالفان تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای در مجلس برای عراقچی وجود داشته است، اما او (عراقچی) رأی می‌آورد».
به‌جز نمایندگان برخی سیاسیون هم پیش‌بینی خود را از گزینه پیشنهادی مسعود پزشکیان برای دستگاه دیپلماسی دولت چهاردهم دارند. کمااینکه عباس سلیمی‌نمین هم انتخاب عراقچی را به معنای «تقویت سرعت مذاکرات» می‌داند و به باورش، «حضور او (عراقچی) در وزارت امور خارجه نشان از این دارد که جمهوری اسلامی آمادگی دارد در جهت برداشته‌شدن تحریم‌های ضد انسانی گام بردارد و باید دید طرف‌های مقابل چقدر به این مسئله پایبند هستند. قطعا مجلس به آقای عراقچی رأی خواهد داد و این امکان بر تقویت جریان رفع تحریم‌ها تأثیر خواهد گذاشت».
با در نظر گرفتن این نکته که کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس دوازدهم که محل مانور رادیکال‌های بهارستان و کانون حضور مخالفان عراقچی است، با حضورش در کمیسیون وزارت امور خارجه موافقت کردند، رأی اعتماد او در صحن علنی چندان دور از ذهن نیست. اما باید این را هم انتظار داشت که شاید مخالفان و منتقدان بتوانند در لایه‌ای گسترده‌تر از کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی به دنبال شکستن آرای اعتماد بهارستان‌نشین‌ها به سکاندار دیپلماسی دولت چهاردهم باشند که البته احمد بخشایش‌اردستانی در گفتگو با «شرق» این گزاره را چندان نزدیک به واقعیت نمی‌داند؛ چراکه به زعم او، «اگرچه در روز‌های اخیر برخی مخالفت‌ها و حاشیه‌ها علیه سیدعباس عراقچی مطرح شده است، اما در کل فضای مثبتی بین نمایندگان با گزینه پیشنهادی دولت چهاردهم برای وزارت امور خارجه شکل گرفت» و خبر داد که عراقچی رأی بالای مثبتی را از کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی اخذ کرد.
این نماینده مجلس در ادامه گپ‌و‌گفتش با «شرق»، مسئله مهم در رأی اعتماد به سیدعباس عراقچی را ناظر بر برنامه‌ها، راهبرد‌ها و نگاه او به مقوله دیپلماسی می‌داند که در تعامل با اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی، تشریح کاملی روی برنامه‌ها داده شد. با این وجود اردستانی به این نکته هم اشاره کرد که «در جریان نشست‌های کمیسیون متبوع خود با عراقچی، برخی حواشی درخصوص پیشنهاد شخص عراقچی برای به‌کارگیری سیداحمد عراقچی به رئیس وقت بانک مرکزی مطرح شد یا در مورد دیگری موضوع قرابت نگاهش به محمدجواد ظریف پیش کشیده و این سؤال پرسیده شد که حالا ظریف نتوانسته به وزارت امور خارجه بازگردد آیا پیشنهاد‌دادن سیدعباس عراقچی به معنای پرکردن همان جای ظریف و ادامه همان راه او (ظریف) در دیپلماسی خواهد بود یا خیر؟» که البته اردستانی یادآور شد: «عراقچی به تمام این سؤالات و حواشی‌های مطرح‌شده پاسخ داد و در نهایت هم رأی بالایی را از کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی گرفت». با توجه به این نکات و به گفته این نماینده مجلس، «احتمالا عراقچی بتواند رأی اعتماد را هم در صحن دریافت کند که این موضوع منوط به آن است که تا چه حد منتقدان و مخالفان عراقچی بخواهند روی حواشی مطرح‌شده در کمیسیون امنیت ملی مانور بدهند و در صحن علنی آقای عراقچی را به چالش بکشند و در مقابل باید دید که سیدعباس عراقچی هم تا چه حد توان اقناع مخالفان و منتقدان خود را در بهارستان خواهد داشت».
با این حال اردستانی در نهایت تصور می‌کند «عراقچی خواهد توانست رأی اعتماد را کسب کند». نماینده مجلس دوازدهم به این نکته هم اشاره دارد که «پیشنهاد عراقچی برای وزارت امور خارجه به معنای ازسرگیری مذاکرات با طرف‌های غربی است، هرچند در نشست با اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، او (عراقچی) بر تقویت مناسبات پیرامونی ایران و بهبود روابط با همسایگان هم تأکید داشت». اردستانی مشابه همین نگاه مثبت را به سه وزیر اطلاعات، دفاع و کشور دارد و به «شرق» خبر داد: «خطیب، وزیر پیشنهادی اطلاعات، امیر نصیرزاده، وزیر دفاع و مؤمنی، وزیر پیشنهادی کشور هم توانستند در نشست‌های خود با کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی موافقت بالای نمایندگان را به دست آورند و احتمالا این گزینه‌های پیشنهادی پزشکیان هم بتوانند رأی اعتماد خود را از بهارستان کسب کنند». در نتیجه اردستانی «احتمال بسیار بالایی می‌دهد که خطیب، نصیرزاده و مؤمنی هم مانند عراقچی به عنوان وزرای مد‌نظر انتخاب خواهند شد، مگر اینکه اتفاق خاص و دور از انتظاری روی دهد».
