سراوان

شهرستان سراوان یکی از شهرستان‌های استان سیستان و بلوچستان ایران است. مرکز این شهرستان، شهر سراوان است. این شهرستان در شرقی‌ترین نقطهٔ کشور واقع شده‌ و به زادگاه خورشید ایران شهرت دارد.

ماجرای تیراندازی به سوختبران سراوان

در روز ۴ اسفند ماه سال ۹۹ خبری منتشر شد که نشان می‌داد نیروهای نظامی به سوختبران سراوانی شلیک کرده‌اند. محمد هادی مرعشی معاون امنیتی استانداری سیستان و بلوچستان در توضیح این حادثه گفته بود: روز دوشنبه ۴ اسفند تجمعی در پشت مرز از انبوهی از سوختبرانی که به صورت غیرقانونی اقدام به نقل و انتقال سوخت به پاکستان می‌کنند رخ می‌دهد.

وی ادامه داده بود: این افراد قصد داشتند به گذر مرزی ورود کنند. بیش از ۲ ساعت با آن‌ها مذاکره می‌شود که خویشتنداری کرده و در چارچوب قواعد از آن گذر ورود کنند. ظاهرا تجمع آن‌ها در آن سو منجر به تیراندازی از سوی نیرو‌های پاکستانی می‌شود. هجوم شدت پیدا کرده و جمعیت با شکستن در‌های گذرگاه و ایراد خسارت وارد آن می‌شوند. در بین جمعیت در اثر تیراندازی که آن طرف رخ داده بود یک نفر کشته و ۴ نفر مجروح می‌شوند.

معاون امنیتی استاندار سیستان و بلوچستان با بیان اینکه در این حادثه عده‌ای موج سواری کرده و به سوی پاسگاه شمسر حمله‌ور می‌شوند، توضیح داده بود: این افراد موتوری را از ماموران مستقر در مرز آتش می‌زنند. به تعدادی خودرو سنگ پرانی می‌کنند و قصد ورود به پاسگاه را داشتند. حریم پاسگاه بسیار محترم است و ماموران آن حافظ مرز هستند و اجازه ندارند بگذارند کسی وارد پاسگاه شود. پاسگاه حریم و ناموس مامور است. به دلیل هجوم جمعیت به پاسگاه مجبور به تیراندازی می‌شوند و تعدادی مجروح می‌شوند. آن‌هایی که قصد تخطی داشتند پراکنده می‌شوند. مجروحین هم به بیمارستان منتقل می‌شوند. یک نفر هم در بیمارستان فوت می‌شود این درحال بررسی است که آیا دومین فوتی هم در اثر تیراندازی در خاک پاکستان بوده است یا نه؟

مرعشی با بیان اینکه در این حادثه ۲ نفر کشته و ۶ نفر زخمی شدند، عنوان کرده بود: فضای مجازی این موضوع را دست می‌گیرند و مردم برای تجمع در شهرستان سراوان تحریک می‌شوند. با معتمدین محلی صحبت کردیم و تا ساعت ۱۰ صبح ۵ اسفند همه چیز کنترل شده بود تا اینکه ساعت ۱۰ صبح سه‌شنبه عده‌ای به سمت فرمانداری هجوم آوردند و صحبت‌های مسئولان را برنتابیدند. این افراد تعدادی از شیشه‌ها را شکستند و متفرق شدند.

برخی منابع محلی خبر داده‌اند که تعداد جان باختگان حادثه سراوان از ۲ نفر بیشتر بوده است. این منابع می‌گویند شمار کشته‌شدگان به ۱۰ نفر هم رسیده است. منابع رسمی هنوز این خبر را تایید نکرده‌اند.

جاذبه‌های دیدنی شهرستان سراوان

وجود نخلستان‌های بسیار زیبا و سرسبز، آثار تاریخی مثل مسجد جامع دزک با قدمت هزار ساله و بیش از ۵۰ سنگ نگاره شناسایی‌شدهٔ باستانی در شهرستان سراوان باعث شده‌ این شهرستان، لقب سرزمین نخل و نگاره را به خود اختصاص دهد.

نام قدیمی و باستانی سراوان (شستون) بوده که در سال ۱۳۲۶ و به واسطه تبدیل آن به شهرستان به سراوان تغییر نام داده‌است.

آثار تاریخی سراوان

قلعه سب: این قلعه مربوط به دوره اسلامی است و حکام ساکن در آن بر کل منطقه سیب و سوران، هیدوچ، کنت و زابلی تسلط داشته و در واقع امراء آن مناطق تحت سلطه و خدمت آن‌ها زندگی می‌کردند و از ان در حال حاضر به عنوان بزرگترین قلعه خشتی ایران یاد می‌شود.

قلعه کنت: قلعه کنت در روستای کنت که در ۱۵ کیلومتری بخش هیدوچ سراوان قرار دارد. قلعه «کنت» متعلق به دوره افشاریه است. این قلعه روی صخره‌های طبیعی در سه طبقه ساخته شده و ورودی آن در قسمت جنوبی قلعه بر روی یک تپه که حدود ۱۳متر از سطح زمین فاصله دارد، ساخته شده‌است، سبک معماری این اثر تاریخی همچون قلعه سیب می‌باشد. پوشش سقفی آن از تنه و شاخه‌های درخت خرما به نام (کرز) ساخته شده و دارای درب و پنجره‌های چوبی است. چاه آب نیز در حصار قلعه واقع شده که مخصوص غلامان و حیوانات قلعه بوده‌است.

قبرستان قدیمی گُشت: قبرستان گشت در قسمت شرقی شهر گُشت واقع شده و مربوط به هزاره اول قبل از میلاد می‌باشد. در پویش‌های باستان‌شناسی انجام شده آثاری از سنگ نگاره‌های مربوط به ساکنین قدیمی گُشت یافت شده‌است.

تپه روباهک: از جمله سمبل‌های تاریخی و در زمره جذابیت‌های خاص این شهرستان می‌باشد که بر اساس نظر کارشناسان امر از نظر سابقه تاریخی، قدمت آن به دو هزاره قبل از میلاد مسیح می‌رسد. این تپه در دزگ واقع شده و در فهرست آثار ملی ثبت گردیده‌است.
مقبره سلطان بابا حاجی دزکی از عارفان بزرگ دوره سلجوقی است که آرامگاه وی در روستای زیارت و در فاصله ۸ کیلومتری شرق شهرستان سراوان قرار دارد.

مقبره خواجه مرشد: خواجه مرشد از نوادگان امام موسی کاظم است که در تصوف به طریقه نقشبندی منتسب می‌باشد. این عارف بزرگوار در حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰سال پیش می‌زیسته‌است. نوادگان خواجه مرشد را جمعی از طایفه دهواری و سیدزاده تشکیل می‌دهند که در منطقه سکونت دارند.

مزار وی یکی از زیارتگاه‌ها و مقبره‌های شهرستان سراوان می‌باشد که در شهر محمدی از توابع بخش مرکزی این شهرستان قرار دارد و به صورت گنبدی از خشت خام و گِل ساخته شده‌است.

این بنا دارای سه اتاق است که دو اتاق آن دارای گنبد‌های خشتی و گِلی بوده و قبور در آن قرار دارد و اتاق سوم که صحن اصلی آرامگاه است. این بنا نزدیک به پنج متر ارتفاع دارد. در اتاق‌هایی که دارای گنبد است، دو قبر وجود دارد که در یکی از اتاق‌ها خواجه مرشد و فرزندش مدفون هستند.

موره تاس و کپل: با مساحت ۱۱۸ متر مربع، در روستای دزک شهرستان سراوان قرار دارد. از سال ۶۲ تاکنون بیش از ۵ هزار شئ که نشان دهنده آداب و رسوم قوم بلوچ در گذشته‌های دور بوده است. این موزه به همت عبدالله سپاهی بنا شده‌است.