قیمت دلار

رویداد۲۴| 

پیش بینی قیمت دلار 3 فروردین 1404

به گزارش ایسنا، حسن حسن خانی با بیان اینکه افزایش قیمت دلار از چند وجه قابل بررسی است، گفت: یکی از دلایل افزایش نرخ دلار در روز‌های اخیر روی کار آمدن مجدد ترامپ است؛ بنابراین درباره این افزایش نرخ‌ها می‌توان گفت که از خارج از مرز‌ها دنبال می‌شود.

وی افزود: به خصوص برخی از مقامات واشنگتن هم رسماً و علنا اعلام می‌کنند که اگر من جای مردم ایران بودم یا اگر ما جای مردم ایران بودیم دارایی‌های خود را تبدیل به ارز خارجی یا تبدیل به دلار یا طلا می‌کردیم؛ بنابراین می‌توان آن را یک نوع توطئه و یک جنگ اقتصادی از سوی دولت جدید آمریکا تلقی کرد.

این کارشناس اقتصادی در ادامه گفت: تئوری اینکه چسباندن نرخ رسمی به نرخ غیر رسمی یا نرخ بازار آزاد می‌تواند جلوی شوک‌های ارزی را بگیرد، غلط است، وقتی نرخ رسمی ارز افزایش پیدا می‌کند در نرخ غیر رسمی جهشی صورت می‌گیرد که هیچ عاملی نمی‌تواند آن جهش را کنترل کند.

وی در پاسخ به این سوال که بازار دلار را برای سال آینده چطور پیش‌بینی می‌کنید، گفت: مهمترین عامل در پیش‌بینی نرخ غیر رسمی دلار در سال آینده میزان انضباط مالی دولت است. اگر دولت بتواند بخش ارزی و بخش ریالی بودجه خود و بودجه شرکت‌های دولتی را مشخص کند، اگر بازگشت ارز حاصل از شرکت‌های پتروشیمی که عمدتاً دولتی هستند به چرخه رسمی اقتصاد در اختیار بانک مرکزی به موقع قرار بگیرد و شرکت‌های دولتی به خصوص شرکت ملی نفت و توابع نفت ارز حاصل از فروش نفت را به چرخه اقتصاد رسمی برگردانند و در اختیار بانک مرکزی قرار دهند و تعلل نکنند که البته شامل حال شرکت‌های پتروشیمی، فولادی، سیمانی، شرکت‌های بزرگ دولتی و شبه دولتی نیز می‌شود، به نظر می‌رسد که دلار ۱۰۰ هزار تومانی اساساً در حد یک گمانه باقی خواهد ماند.

وی در ادامه گفت:اما اگر انضباط مالی دولت و شرکت‌های دولتی رعایت نشود و استقرار کامل نظام پرداخت به ذینفع نهایی محقق نشود و ابهام در عملکرد شرکت‌های دولتی و زیر مجموعه دولت وجود داشته باشد چه بسا نرخ غیر رسمی دلار نیز تحت تاثیر قرار خواهد گرفت.

حسن خانی اظهار کرد: مهمترین عامل در پیشگیری از جهش‌های ارزی انضباط بخشی به رفتار مالی دولت و همچنین جلوگیری از فعالیت‌های سفته بازانه است که هم می‌تواند در این بخش موثر باشد.

قیمت دلار در سال های مختلف پس از انقلاب تا کنون

قیمت دلار در سال‌های ابتدایی انقلاب

قیمت دلار در ایران در هیچ دوره‌ای کاهش نیافته و تنها دستاورد دولت‌های مختلف این بوده که بتوانند آن را ثابت نگاه دارند. در سال‌های ابتدایی انقلاب چشمگیرترین جهش ارزی در ایران رخ داد که ناشی از وقوع انقلاب و پس از آن جنگ ایران و عراق بود.

داده‌های بانک مرکزی مربوط به نرخ ارز در بازار غیررسمی نشان می‌دهد که در نخستین سال‌های پس از وقوع انقلاب، نرخ ارز جهش یافت و از قیمت ۷ تومان، به ۱۰ تومان رسید. به این ترتیب نخستین شوک ارزی اقتصاد کشور، با ۴۰ درصد افزایش نرخ ارز در سال ۵۷ به وقوع پیوست.

قیمت دلار در دوره ریاست جمهوری هاشمی رفسنجانی

در سال ۶۷ که دولت آیت الله خامنه‌ای به پایان می‌رسید و آیت الله هاشمی رفسنجانی رئیسی جمهور ایران می‌شد، اتفاق عجیبی رخ داد که شوک ارزی منفی بود. وقتی دولت سازندگی بر سر کار آمد، اوج دوره تورم در ایران بود؛ به این معنی که در ابتدای دهه شصت تورم ۹ درصد بود اما در دولت هاشمی تا ۴۹ درصد در سال ۷۴ نیز بالا رفت و بدترین جهش دلار در یکسال اتفاق افتاد و در سال ۷۰ قیمت دلار ۸/۶ تومان به ۱۴۲ تومان رسید.

قیمت دلار در دوره ریاست جمهوری خاتمی

دولت سیدمحمد خاتمی باثبات‌ترین قیمت دلار بود و او دلار را با قیمت ۶۴۶ تحویل گرفت و با قیمت ۹۰۴ تومان به محمود احمدی نژاد تحویل داد.

البته در دوره‌ای ارز چند نرخی آسیب‌های بسیاری به اقتصاد زد؛ از جمله زمانی که در سال ۸۰ قیمت ارز در بازار آزاد، بیش از چهار و نیم برابر نرخ رسمی آن بود.

قیمت دلار در دوره ریاست جمهوری احمدی نژاد

قیمت دلار در دهه هشتاد و مشخصا تا سال ۱۳۸۹، از ۸۱۳ تومان به ۱۱۰۰ تومان رسیده بود؛ این یعنی تقریبا ۲۸ درصد رشد ایجاد شده بود.

در سال ۹۰ همزمان با تشدید زمزمه‌ها مبنی بر کاهش درآمد‌های نفتی، افزایش نرخ ارز حالتی شتابان به خود گرفت. در پایان سال ۸۹ حدود ۱۰۳۳ تومان بود، اما در پایان اسفند سال ۹۰، قیمت دلار به ۱۸۹۲ تومان رسید؛ این یعنی ۸۳ درصد افزایش در کمتر از یکسال!

در تابستان ۹۱ قیمت دلار از ۱۸۰۰ تومان به ۲۳۰۰ تومان در پایان شهریورماه رسید. به این ترتیب در عرض یکی دو ماه جهش دوم رخ داد و قیمت دلار چند برابر شد.

جهش بعدی قیمت دلار در مهرماه سال ۹۱ بود که این بار ۳۱۸۲ تومان رسید. البته در سال ۹۱ دامنه نوسان‌های نرخ ارز بسیار زیاد بود و دلار بر حسب ریال رقم ۴۰۰۰ تومان هم تجربه کرد، ولی بعد از آن روند کاهشی به خود گرفت و در سال جاری بین ۳۰۰۰ تا ۳۱۰۰ تومان در نوسان بود.

قیمت دلار در دولت روحانی

دولت نخست روحانی دولتی منضبط بود که توانستنرخ دلار را کنترل کند؛ مدتی بعد برجام امضا شد و نوسان‌های ارزی از بین رفت. اگر از سال ۹۳ نرخ دلار افزایش یافت اما دوباره قیمت کاهش یافت؛ به عنوان مثال قیمت دلار در فروردین ۹۳ حدود ۳۰۹۹ تومان بود که این رقم در پایان دی ماه همان سال از ۳۵۰۰ تومان عبور کرد، اما بهمن و اسفند مجددا کاهش یافته و به ۳۳۹۳ تومان می‌رسد.

در سال ۹۴ هم وضع به همین منوال است. تا مرداد ماه بهای دلار در دامنه ۳۳۰۰ تومان قرار دارد، اما در شهریور ماه به کانال ۳۴۰۰ تومان می‌رسد و این روند در مهر، آبان، آذر و دی ادامه یافته و به ۳۶۷۳ تومان می‌رسد و دوباره در بهمن و اسفند حدود ۲۰۰ تومان کاهش می‌یابد، اما این رقم باز ۱۲۹ تومان بالاتر از فروردین ماه ۹۴ است.

در سال ۹۵ همین سناریور تکرار می‌شود و در نهایت دلار از میانگین ۳۴۹۳ تومان در فروردین ماه به ۳۷۷۲ تومان در پایان اسفند می‌رسد، این روند در ۹ ماهه سال جاری هم تکرار می‌شود.

بعد از لغو برجام توسط آمریکا، قیمت دلار به صورت جهشی افزایش یافته است؛ چنانچه دلار در سال ۹۸ به بالای ۳۰ هزار تومان رسید و تا مرز ۳۵ هزار تومان پیش رفت، اما مدتی بعد قیمت‌ها کاهش یافت و در ماه پایانی دولت روحانی او دولت را با قیمت دلار ۲۵ هزار تومانی تحویل خواهد داد.

قیمت دلار در دولت رئیسی

حسن روحانی دلار را با قیمت ۳۵۸۰ تحویل گرفت و در روز ۱۴ مرداد ۱۴۰۰ با قیمت ۲۵۶,۱۹۰ ریال تحویل داد. تا این لحظه قیمت دلار در دولت رئیسی وارد کانال ۲۷ هزار تومان شده است؛ این یعنی تا شهریور ۱۴۰۰ قیمت دلار در دولت رئیسی بیش از ۲ هزار تومان افزایش داشته است. قیمت د لار در دی ۱۴۰۱ در دولت رئیسی از کانال ۴۰ هزار تومان عبور کرده است.