رویداد۲۴اواسط اسفندماه سال گذشته و تقریبا سه هفته پس از سقوط هواپیمای ATR آسمان در حوالی قله دنا سازمان هواپیمایی کشوری با انتشار گزارش مقدماتی سقوط هواپیمای پرواز تهران ــ یاسوج به انجام عمل قلب باز خلبان این پرواز و بیتوجهی هواپیمایی آسمان به این محدودیت اشاره کرده است.
در بخشی از گزارش سازمان هواپیمایی با اشاره به انجام عمل قلب باز خلبان در سال 88 تاکید شده بود؛
«خلبان مرحوم برابر مقررات پزشکی مندرج در فصلهای یک و شش از انکس یک و سند 8984 ایکائو و همچنین part MED مقررات پزشکی هوایی فعلی سازمان (AirCrew) با درج محدودیت سن بالای 60 سال و محدودیت OML معتبر پزشکی کلاس یک مواجه بوده است.نامبرده در سال 88 تحت عمل جراحی قلب باز قرار گرفته و پس از آن 9ماه منع پروازی داشته و بعد از این مدت برابر مقررات پزشکی هوایی وقت ارزیابیهای تخصصی توسط پزشک معتمد قلب سازمان بهعمل آمده و با نظریه کمیسیون پزشکی هوایی وقت سازمان مورخ 24 خرداد 89 با محدودیتهای زیر مجاز به پرواز شده است؛
1 ــ اعتبار گواهینامه پزشکی شش ماه باشد
2 ــ همراه یک خلبان باید کمکخلبان بدون محدودیت پزشکی و عملیاتی پرواز کند
3 ــ در هر چک پزشکی هوایی ارزیابی تخصصی قلب و عروق نیز بهعمل آید
این در حالی است که طبق گزارش سازمان هواپیمایی کشوری هواپیمایی آسمان به این محدودیتها توجه نکرده است، در بخش پایانی گزارش مذکور آمده؛ «کلیه خلبانان موظف به رعایت محدودیتهای عنوانشده در گواهینامه خود و اعلام به واحدهای عملیات شرکت بوده و محدودیتهای خلبان میبایست در برنامهریزی عملیات شرکت مورد پایش قرار گیرد.»
گرچه این گزارش بلافاصله واکنش تند شرکت هواپیمایی آسمان را به دنبال داشت، اما حدود 5 ماه پس از رسانه ای شدن گزارش مقدماتی، مقام مسئول سازمان هواپیمایی کشوری خلبان پرواز 3704 تهران-یاسوج را به عنوان مقصر سقوط اعلام کرده است.
حسن رضایی فر سه شنبه گذشته در جلسه ای با حضور مدیران ایرلاین های داخلی و تعدادی از مسئولان سازمان هواپیمایی کشوری دلایل سقوط هواپیمای ATR آسمان را تشریح کرده و در این باره گفته است: کاهش ارتفاع غیرمجاز از کمترین ارتفاع ایمنی مسیر پروازی، مدیریت نامناسب در کابین خلبان، عدم رعایت رویه جبران واماندگی، تقرب و اقدام به فرود در یاسوج در هوای بد بدلیل سقف پایین ابر برخلاف دستورالعمل شرکت، عدم اجرای چک لیستها در زمان تقرب، استفاده نابجا از اتوپایلوت در زمان تقرب، عدم توجه به درخواست کمک خلبان برای گرفتن فلپ پس از استال و خطای کمک خلبان به عنوان pilot flying برای درخواست چک لیست از جمله عوامل سقوط هواپیما بوده است.
وی همچنین با اشاره به نبود نظارت عملیات شرکت به فعالیت خلبانان به یکی دیگر از عوامل بروز سانحه، افزود: آموزش ناکارآمد شرکت درخصوص دستورالعمل های عملیاتی شرکت و هواپیما و AIP (کتاب مربوط به مجموعه دستورالعمل، قوانین، امکانات و...حمل ونقل هوایی)، ضعف سیستم شناسایی مخاطرات و اقدامات پیشگیرانه در ایمنى شرکت هواپیمایى. همچنین شروع پرواز به دلیل محدودیت های پزشکی خلبانان و بدی هوای مقصد، صحیح نبوده و خلبانان به امید فرودگاه جایگزین شیراز پرواز کرده بودند و قبل از آغاز تقرب، اطلاعات هوای یاسوج را می گیرد و سعی در خروج از ابر با سقف 15 هزار پا می کنند.
به گفته وی، علت خروج از ابر، شرایط توربولانس (جابجایی شدید باد و ایجاد تکان در هواپیما) و تشکیل یخ بوده و با کاهش دادن ارتفاع، متاسفانه هواپیما در معرض جریانات هوایی updraft و down draft کوهستان قرار گرفته و به کوه برخورد کرده است. ضمن این که هنوز خلبان ارابه فرود را بازنکرده بوده و به دلیل خروج از ابر خلبان سیستم یخزدایى را خاموش میکند و AOA هم بدین دلیل قطع مىشود و خلبان دیرتر متوجه وخامت اوضاع میشود.
قرار است طی روزهای آینده سازمان هواپیمایی کشوری در رابطه با جزئیات بررسی دلایل سانحه سقوط هواپیمای ATR آسمان (آنچه در سطرهای بالا آمده) اطلاع رسانی کند.