رویداد۲۴ اتحادیه اروپا در پی درخواست دولت هلند که ایران را به دخالت در دو سوءقصد در خاک هلند متهم کرده بود، روز سه شنبه وزارت اطلاعات و دو ایرانی را تحریم کرد.
ادعای دولت هلند طی نامهای به پارلمان اروپا تقدیم شده بود. در این نامه ایران را به دست کم چهار سوءقصد در خاک اروپا از سال ۲۰۱۵ تا کنون متهم کرده بود.
تحقیقات درباره پرونده سوءقصدها در خاک هلند در تابستان ۲۰۱۸ به اخراج دو دیپلمات ایرانی از سفارت ایران در این کشور منجر شد. هیچ یک از این دیپلماتها به اعترافنامهای که هلند به پارلمان اروپا نوشته، در قتلهای ادعایی دخالتی نداشتند، اما در این نامه گفته شده که این علامتی بود که هلند به ایران نشان داد تا بگوید هرگونه دخالت احتمالی ایران در سوءقصدها را غیر قابل قبول میداند.
مقامهای ایران نیز هر گونه دخالت در این سوء قصدها را رد کردهاند.
سرویس اطلاعات داخلی هلند اعلام کرده که اولین حادثه در شهر المر در نزدیکی آمستردام و در دسامبر ۲۰۱۵ رخ داده است. گفته میشود در جریان این سوءقصد مردی به نام علی معتمد ۵۶ ساله توسط دو مرد مورد هدف گلوله قرار میگیرد. این اقدام در ابتدا همسایگان را متعجب میکند. معتمد یک متخصص امور الکترونیکی بوده که با همسر و پسرش زندگی میکرده است.
روزنامه هت پارول هلند سال گذشته گزارشی بر اساس اسناد دادگاه منتشر کرد و ادعا کرد معتمد تحت نام جعلی زندگی میکرده و نام واقعی او محمدرضا کلاهی بوده است.
محمدرضا کلاهی صمدی زاده از اعضای سازمان مجاهدین خلق ایران و متهم انفجار ۷ تیرماه ۱۳۶۰ در ساختمان حزب جمهوری اسلامی بود. در شامگاه ۷ تیر ۱۳۶۰ مقر حزب جمهوری اسلامی در یک بمبگذاری ویران شد و سید محمد بهشتی و ۷۲ مقام دولتی ایرانی به شهادت رسیدند. کلاهی که به عنوان تکنسین تجهزات صوتی در حزب کار میکرد متهم است که بمب را همراه خود به مقر حزب برد. به همین دلیل او عامل انفجار شناخته شد. سرانجام او بدون اینکه در دادگاهی در ایران محاکمه شود توانست از مرز خارج شود و به فرانسه بگریزد.
هت پارول در گزارش خود نوشته بود: کلاهی به عنوان یک پناهجو در دهه ۱۹۸۰ وارد هلند شده و دولت هلند از اینکه او در اقدام تروریستی و بمبگذاری دست داشته اطلاعی نداشته است. هر دو فردی که در قتل کلاهی دست داشتند مجرمان هلندی بودند که هیچ ارتباطی با جامعه ایرانیان نداشتند.
دومین سوءقصدی که در نامه هلند به پارلمان اروپا به آن اشاره شده، اتفاقی است که در نوامبر ۲۰۱۷ اتفاق افتاده بود. در این حادثه اخمد ملا نیسی ۵۲ ساله و موسس جریان ناسیونالیست عرب در استان خوزستان مورد حمله قرار گرفت.
دختر نیسی کشته شدن پدرش را به دلیل درگیری میان ایران و عربستان خوانده و گفته اروپا به نظر امن میرسد، اما باید مراقب باشد. درگیری بین ایران و عربستان به خاورمیانه محدود نمیماند. این درگیری به سراسر اروپا تسری پیدا کرده است.
در این نامه به سوءقصدهای دیگری تحت دخالت ایرانیها در دیگر کشورهای اروپایی نیز اشاره شده است. اولین مورد بمبگذاری در نشست مجاهدین خلق در پاریس بود. ادعایی که توسط فرانسه نیز تکرار شده است.
امانوئل ماکرون رییس جمهور فرانسه در ماه اکتبر در یک گفتوگوی تلویزیونی مدعی شده بود که ایران به جناحهای مختلف تقسیم شده و من نمیتوانم با اطمینان بگویم آیا آنها دستور این سوقصد از مراتب بالاتر سرویسهای امنیتی ایران صادر شده یا از سوی این جریانها.
فرانسه دهم مهرماه اعلام کرد که داراییهای متعلق به وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی و همچنین دو شهروند ایرانی را به دلیل ارتباط با حمله نافرجام به همایش پاریس توقیف کرده است؛ یک دیپلمات ایرانی نیز از خاک فرانسه اخراج شد.
بهرام قاسمی شهریور ماه ابلاغ حکم سفارت خود در پاریس را تایید کرد، اما همچنان با گذشت چهار ماه خبری از اعزام سفیر جدید ایران به فرانسه نیست. گفته میشود دلیل عدم اعزام سفیر کاهش غیر رسمی سطح روابط دو کشور به سطح کاردار است و ایران قرار نیست تا زمانی که فرانسه سفیر جدید خود را اعزام نکرده، قاسمی را به پاریس بفرستد. دلیل فرانسه برای عدم اعزام سفیر جدید نیز ریشه در ادعای این کشور در سوءقصد ایران علیه مجاهدین خلق دارد.
بهانه دیگر دولت هلند برای نگارش نامه به اتحادیه اروپا و درخواست تحریم ایران، سوءقصد علیه رهبر گروه الاحوازیه در خاک دانمارک بود. در ماه سپتامبر این خبر توسط رسانههای دانمارکی منتشر شد. در آن زمان نخست وزیر دانمارک اقدان ایران را غیر قابل قبول خواند و گفت درباره تحریم ایران با اتحادیه اروپا مذاکره خواهد کرد.
روز گذشته اتحادیه اروپا با تحریم دولت ایران به دلیل دخالتهای ادعایی آنها در سوءقصدهایی در خاک این قاره موافقت کرد. تحریمهای اروپا داراییهای متعلق به یکی از بخشهای وزارت اطلاعات و امنیت ایران و دو ایرانی را در اروپا بلوکه خواهد کرد.
علاوه بر امانوئل ماکرون رییس جمهور فرانسه، کمال خرازی وزیر خارجه پیشین ایران نیز به احتمال کارشکنی برخی جریان های داخلی در روابط ایران و اروپا اشاره کرده بود.
خرازی در گفتوگو با فرانس۲۴ درباره ادعاهای مطرح شده علیه ایران در خصوص اقدام به سوءقصد در خاک اروپا در پاسخ به سوالی درباره اینکه این اولین بار نیست که ایران متهم به سوءقصد در خاک اروپا میشود و حوادثی نظیر رستوران میکونوس برلین و و سوءقصد علیه شاپور بختیار در فرانسه توسط عواملی در داخل ایران گفت: شاید عواملی وجود داشته باشند که برای خراب کردن روابط کنونی ایران و اروپا اقداماتی میکنند.
در نامه هلند به اتحادیه اروپا تاکید شده که این تحقیقات جنایی ارتباطی به توافق هستهای با ایران ندارد و ایران به همه تعهداتش در برجام درست مانند اتحادیه اروپا پایبند است.
به نظر میرسد اتحادیه اروپا علنا سیاستهای ایران را در دو جریان فکری «دولت در سایه» و «دولت بر سرکار» تقسیم کرده و این نظریه نیز با مقاومتی از سوی ایران مواجه نشده چرا که هنوز برجام بدون تعهد عملی اروپا به وعدههایشان برای راه اندازی کانال مالی (مکانیزم ویژه مالی) به راه خود ادامه داده است.