رویداد۲۴ برهم صالح رییس جمهور عراق به اظهارات دونالد ترامپ درباره حضور نظامی آمریکا در این کشور واکنش نشان داد. ترامپ روز یکشنبه در گفتگو با سی بی اس آمریکا گفته بود «پایگاه فوق العادهای را که مورد استفاده نیروهای آمریکایی برای مبارزه با داعش در عراق وجود دارد را برای اینکه ایران را زیر نظر داشته باشد نگه میدارد.» تصویر ذهنی ترامپ از عراق شبیه یک پایگاه نظامی است که از آن میتواند برای حمله به کشورهای منطقه استفاده کند!
برهم صالح روز گذشته به این اظهاراتی که بدون اجازه عراقیها مطرح شده، واکنش نشان داده و خطاب به آمریکا گفته بار عراق را با مسائل خودتان گرانتر نکنید. آمریکا یک قدرت بزرگ است، اما نباید اولویتهای سیاسی خودش را دنبال کند. ما اینجا زندگی میکنیم.
او به چارچوب قرارداد استراتژیک عراق و آمریکا در سال ۲۰۰۸ اشاره کرد که در آن واشنگتن متعهد شده از عراق به عنوان نقطه ترانزیتی برای حمله به دیگر کشورها استفاده نکند.
صالح گفت: مقامات آمریکایی با او درباره ادامه حضور نیروهای آمریکایی در کشورش مشورت نکردهاند و از ایده استفاده از عراق به عنوان بخشی از استراتژی وسیعتر برای مراقبت از ایران و کاهش نفوذ منطقهای ایران به شدت ابراز نارضایتی کرد.
اظهارات ترامپ در حالی مطرح شده که او وعده کاهش نیروهای آمریکایی از خاورمیانه را مطرح کرده بود. او گفته همه نیروهای آمریکایی از سوریه و بخشی از نیروهای آمریکایی را از افغانستان خارج خواهد کرد. وعدهای که با واکنش تند بسیاری ازنیروهای نزدیک به اسرائیل مواجه شد. گفته میشود درون کاخ سفید و درون حلقه سیاست خارجی ترامپ بر سر این موضوع اختلافاتی وجود دارد.
جان بولتون به شرکای منطقهای آمریکا که نگران خروج نیروهای آمریکایی از منطقه به دلیل احتمال افزایش نفوذ ایران بودند اطمینان داده بود که این اتفاق رخ نخواهد داد.
به گزارش رویداد۲۴ بسیاری از کارشناسان نسبت به استفاده از عراق به عنوان منطقهای برای زیر نظر گرفتن ایران هشدار داده و گفتهاند این میتواند آغاز اقدامات تهاجمی پارلمان جدید عراق که روابط نزدیکی با ایران دارد برای مجبور کردن نیروهای آمریکایی به خروج از این کشور باشد.
روزنامه «نیویورک تایمز» آمریکا در واکنش به اظهارات ترامپ نوشته بود این اظهار نظرهای اخیر دونالد ترامپ در خصوص حفظ پایگاه نظامی کشورش در عراق جهت مقابله با ایران باعث تضعیف روابط آمریکا با عراق و قابلیت واشنگتن در پاسخ به اقدامات باقی ماندههای داعش در سوریه خواهد شد.
بهرام قاسمی سخنگوی وزارت خارجه ایران نیز این تناقض در سیاست خارجی آمریکا را مورد تایید قرار داده و گفته: روی صحبتهای آقای ترامپ اصلا نمیشود حساب کرد. سخنان او معمولا به گونهای است که خیلی آنها را نباید جدی گرفت. چه خروج از سوریه و چه حضور در سایر نقاط جهان یا سیاستهایی که در درون آمریکا اتخاذ میکند.
او با بیان اینکه ما شاهد رفتارهای متناقض آمریکا با برخی از کشورهای حاشیه خلیج فارس بودیم، به اعلام حمایتهای ترامپ از این کشورها و از سوی دیگر توهین به آنها و تناقضها درباره سوریه که میماند یا میرود نیز اشاره کرد.
او همچنین گفته بود که عراق جایی نیست که ترامپ و نیروهای آن، از آنجا ایران را رصد کنند.
اظهارات ترامپ با واکنش تند حیدرالعبادی نیز همراه بوده است. او در توییتر خود نوشت: «عراق نباید به محلی برای حمله به دیگر کشورها تبدیل شود. ما نیروی نیابتی برای درگیری در جبههای که به نفع ملتمان نیست نیستیم.»
این واکنش تند در حالی مطرح شده که روابط ایران و حیدرالعبادی در واپسین روزهای نخست وزیری او تیره شده بود به طوری که او ایران را در عدم انتخاب مجدد خود به عنوان نخست وزیر مقصر میداند.
او در اظهاراتی
مداخلات جمهوری اسلامی ایران را در ساختار سیاسی عراق مورد انتقاد قرار داده و گفته بود که این مداخلات مانع از موفقیت دوبارۀ او برای کسب مقام نخست وزیری شد.
به گزارش رویداد۲۴ تنشها میان ایران و العبادی از اظهارات او درباره احتمال همراهی عراق با تحریمهای آمریکا علیه ایران آغاز شد. او در یک سخنرانی با اشاره به اعمال دور جدید تحریمهای آمریکا علیه ایران گفته عراق به هیچ عنوان موافق تحریمهای آمریکا علیه ایران نیست، اما برای حفظ منافع خود از آنها تبعیت میکند.
این اظهارات العبادی توسط شورای وزارتی امنیت ملی عراق رد شد و چند روز بعد العبادی نیز اظهارات خود را به نوعی تکذیب کرد.
او گفته بود در سخنان من هیچ اهانتی به جمهوری اسلامی یا مردم عراق وجود نداشت. کسانی هستند که میخواهند روابط دو کشور را تخریب کنند. هیچ دولت قوی و بزرگی حق ندارد که دیگران را در محاصره و تحریم قرار دهد. ایران همسایه ماست و ما به این همسایگی اهمیت میدهیم.
با وجود رد این اظهارات روابط ایران و العبادی تا روزهای آخر نخست وزیری او در عراق تیره و تار بود؛ به گونهای که با آخرین سفر او به ایران به عنوان نخست وزیر مخالفت شد و به گفته برخی مقامات وزارت خارجه ایران
درخواست ویزای او برای سفر به تهران رد شد.
داگلاس اولیونت مسئول اسبق پرونده عراق در شورای امنیت ملی آمریکا نیز درباره اظهارات ترامپ گفته تاریخ و خاطرات ااشغال در عراق هنوز زنده است و ما بر زخم آنها نمک پاشیدیم.
دیوید ویتی یکی از افسران بازنشسته نیروهای ویژه آمریکا نیز در این باره گفته است با اظهارات ترامپ ما این پیمان را به دشمنان آمریکا دادیم که حضور نظامی آمریکا در پایگاه الاسد عراق میتواند برای مقابله با تحرکات ایران در منطقه مورد استفاده قرار بگیرد. اگر آمریکا تنها با هدف کمک به نیروهای عراقی برای مبارزه با داعش در عراق حضور نداشته باشد، پس دست مخالفان حضور آمریکا در این کشور برای هر اقدامی باز خواهد بود.
متیو تولر افسر سرویسهای خارجی آمریکا که پیش از این به عنوان سفیر آمریکا در یمن نیز خدمت کرده و قرار بود نماینده آمریکا در عراق نیز باشد، اما مجلس سنا با این پیشنهاد مخالفت کرد درباره این اظهارات گفته ابعاد مقابله با ایران در سیاست خارجی ترامپ در عراق چالشهایی را برای دولت او ایجاد خواهد کرد.