رویداد۲۴ رادیو روشن میشود؛ صدای سخنرانیها در همهمهها و گاهی هم داد و فریاد و اعتراض جلب توجه میکند؛ نیاز به دقت نیست این صدای جلسه علنی مجلس است که مستقیم از رادیو پخش میشود تا مردم هم، در جریان اموری که از کانال خانه ملت میگذرد، قرار بگیرند. در طول چهار ساعت قانونی که جلسه علنی ادامه دارد چند اسم بیشتر از همه به گوش میرسد. رادیو خاموش میشود و حالا نوبت سایتهای خبری و روزنامههاست که از آنچه در گوشه و کنار ساختمان هرمی شکل میدان بهارستان میگذرد سخن بگویند. اینجا هم نام چند نفر بیشتر از همه به چشم میخورد و عمده اخبار حول آنها رقم میخورد. این حکایت مجلس دهم یا نهم نیست بلکه از مجلس اول این روال بوده است که برخی چهرهها در ادوار مجلس حضور و نقش پررنگتری داشتهاند یا به قول امروزیها «لیدرها»ی مجلس بودهاند.
در زمان مجلس اول و دوم بیشترین چهرههای شاخص در این دوره از مجالس حضور داشتند. در میان اسامی نمایندگان میتوان چهرههایی از نهضت آزادی و جبهه ملی گرفته تا اعضای حزب جمهوری اسلامی را دید؛ مثلا آن زمان یدالله سحابی رئیس مجلس سنی بود و آیتالله سید علی خامنهای، محمد خاتمی، مصطفی چمران، احمد توکلی، احمد ناطق نوری، محمدعلی رجایی ، محمدجواد باهنر افرادی بودند که نامشان در میان نمایندگان اولین مجلس شورای اسلامی به چشم میخورد. اما هرچه پیشتر رفتیم با بیشتر شدن خط قرمزها و بیرون ماندن چهرههای شاخص از گردون رقابتهای انتخاباتی و ضمیمه شدن مُهر رد صلاحیت بر کارنامهشان کمکم حضور افراد شاخص در مجلس کمرنگتر شد تا جایی که یکی از انتقادها به مجلس دهم خالی بودن آن از چهرهها یا لیدرهای سیاسی است هرچند خود مجلس دهمیها چندان به این موضوع اعتقاد ندارند.
کم اقبالی روسای فراکسیونها
وقتی قرار باشد نمایندگان شاخص مجلس را لیست کنیم قطعا با توجه به سه فراکسیون سیاسی و فعالیت آنها روسای هر سه فراکسیون در این لیست قرار میگیرند؛ یعنی محمدرضا عارف رئیس فراکسیون امید(اصلاحطلبان)، حمیدرضا حاجیبابایی رئیس فراکسیون نمایندگان ولایی(اصولگرایان) و کاظم جلالی رئیس فراکسیون مستقلین به عنوان شاخصترین چهرههای مجلس دهم محسوب میشوند اما وقتی به سراغ نمایندگان مجلس رفتیم تا ببینیم از نظر آنها لیدرهای مجلس چه کسانی هستند و به عبارت دیگر برای مشورت گرفتن بیشتر با کدام نمایندگان صحبت میکنند روسای فراکسیونها کمتر مورد اقبال قرار گرفته بودند. از میان ۱۰ نمایندهای که از هر سه فراکسیون در آن حضور داشتند درباره چهره های مجلس سوال کردیم که بیشتر با کدام نمایندهها مشورت میکنند تقریبا ۳۰ درصد آنها روسای فراکسیونها را مرجع نظرات میدانستند. مثلا جلال میرزایی نماینده اصلاحطلب مردم ایلام در این رابطه به خبرآنلاین میگوید: من در موضوعات تخصصی با کمیسیونهای مربوطه مشورت میکنم و در موضوعات سیاسی پایبند به نظرات فراکسیون هستم و در برخی موارد از محمدرضا عارف رئیس فراکسیون نظرخواهی میکنم.
یوسفنژاد نماینده مردم ساری و از اعضای فراکسیون امید نیز میگوید: من اگر قرار باشد با افراد مشورت کنم با هرکسی در حوزه خودش مشورت میکنم مثلا در حوزه فرهنگی از آقای وکیلی یا آقای پژمانفر سوال میکنم و در حوزههای سیاسی هم کارگروههایی که در فراکسیون امید داریم را مورد مشورت قرار میدهم و البته از آقای کولیوند و هاشمزایی که در کمیسیون شوراها و امور داخلی هستند نیز نظرخواهی میکنم.
محمد بیرانوند نماینده اصلاحطلب مردم خرمآباد نیز از جمله افرادی بود که میگفت در امور سیاسی با عارف مشورت میکنم.
علیرضا سلیمی نماینده اصولگرای مردم محلات نیز از جمله افرادی است که میگوید برای مشورت به سراغ روسای کمیسیونهای مربوطه میرود. او میگوید در امور سیاسی گاهی با علی لاریجانی و گاهی هم با حمیدرضا حاجیبابایی مشورت میکنم اما تابع هیچکسی نیستم. سلیمی میگوید امیدیها فراکسیونی و تشکیلاتی عمل میکنند اما من با اینکه عضو فراکسیون نمایندگان ولایی هستم خود را تابع محض آنها نمیدانم.
مثلث مطهری، دهقان، پورابراهیمی
علی مطهری تنها به واسطه نائب رئیس بودنش نیست که این روزها اسمش در میان شاخصهای مجلس محسوب میشود او به واسطه سه دوره حضور در مجلس و البته اظهار نظرهای قابل توجهش و همینطور فرزند شهید مطهری بودن در کانون توجهات قرار دارد؛ البته در این میان اصلاحطلبان بیشتر از اصولگرایان مجلس برای مشورت به او مراجعه میکنند. برای مثال قاسم میرزایی نیکو نماینده مردم فیروزکوه و دماوند به خبرآنلاین گفت: من اگر بخواهم در امور سیاسی مشورت کنم سعی میکنم حتما آقای مطهری را مورد مشورت قرار دهم به هر حال ایشان فردی است که تجزیه و تحلیل خوبی از امور دارد. او ادامه میدهد در کنار آقای مطهری برخی افراد در مجلس هستند که کارهای حزبی قوی انجام داده مانند آقای صادقی، آقای حضرتی، آقای کواکبیان که برای مشورت در امور سیاسی بیشتر به این افراد مراجعه میکنم.» در کنار میرزایی نیکو، بیرانوند نماینده خرمآباد نیز گفته بود در امور سیاسی با مطهری، پزشکیان نیز مشورت میکند.
در میان اصولگرایان نیز محمد دهقان نماینده مردم طرقبه بیشتر از همه مورد توجه است. برای مثال حاجیدلیگانی نماینده اصولگرای مردم شاهینشهر میگوید در امور سیاسی با محمد دهقان مشورت میکنم. احد آزادیخواه نیز از زمره نمایندگان اصولگرایی است که میگوید برای مشورت به سراغ محمد دهقان و حاجی بابایی میرود.
محمدرضا پورابراهیمی نماینده مردم کرمان به دلیل رئیس کمیسیون اقتصادی بودنش در کانون توجه نمایندگان قرار دارد که البته هم اصلاحطلبان به او مراجعه میکنند و هم اصولگرایان. برای مثال علیمحمد شاعری نماینده بهشهر در این رابطه میگوید: من در امور اقتصادی به سراغ پورابراهیمی میروم. در کنار این نماینده قاسم میرزایی نیکو، یوسفنژاد، محمد قمی و بیراوند نیز میگویند در امور اقتصادی با پورابراهیمی مشورت میکنند. علیرضا سلیمی، حاجی دلیگانی، شاعری و آزادیخواه نیز از نمایندگان طیف راست هستند که البته برای مشورت در امور اقتصادی به او مراجعه میکنند هرچند از نظر نگاه سیاسی هم پورابراهیمی یک نماینده اصولگرا است.
پیشتازی فلاحتپیشه نسبت به بروجردی
۱۴ سال رئیس کمسیون امنیت ملی بود اما امسال فلاحتپیشه به جای او بر کرسی ریاست کمیسیون نشست و به نظر میرسد اقبال نمایندگان با فلاحتپیشه بیشتر است. در این راستا محمد شاعری که از نمایندگان اصولگرای مجلس است میگوید در مسائل امنیتی از اقای بروجردی و فلاحت پیشه مشورت میگیرم. این در حالی است که نمایندگان دیگر از میرزایی نیکو، بیراوند قمی، یوسفنژاد و تعداد دیگری از نمایندگان مجلس صحبت از موضوعات امنیتی و سیاست خارجی که شد اعلام کردند در این حوزهها از آقای فلاحت پیشه نظرخواهی میکنند.
وقتی لیدرها مورد نقد قرار میگیرند
در میان چهرههای اصولگرا چه در لابهلای تذکرات و نطقهای مجلس و چه در میان اخبار رسانهها مجتبی ذالنوری و کوهکن از جمله افرادی هستند که نامشان بسیار مشاهده میشود و البته بعد از ماجرای آتش زدن برجام در صحن علنی مجلس بیش از هر وقت دیگری نام این دو نماینده را بر سر زبان انداخت موضوعی که حتی همقطاران آنها هم وقتی به این مسئله میرسند سعی میکنند مرزبندی خود را با آنها حفظ کنند. وقتی با احد آزادیخواه درباره فقدان چهرههای شاخص در مجلس دهم صحبت کردیم گفت: من قبول ندارم که این مجلس فقدان چهره است بلکه تنها ایراد این مجلس منفعل بودن آن است و نتوانست کار خارقالعادهای انجام بدهیم.
او میگوید: من کارنامه خود را قابل قبول میدانم چون تا آنجا که توانستهام انجام دادهام. نه استحاله در دولت شدم که وظیفه ذاتیام را فراموش کنم و نه آنقدر تند و بیپروا پیش رفتهام که نتوانم از دولت به نفع مردم خدمات بگیرم.
او در پاسخ به این سوال که آیا آتش زدن برجام و پرچم امریکا در صحن مجلس تندروی نبود گفت: من آتش نزدم. در این راستا باید بگویم در آن روز چند اتفاق افتاد اول آنکه یکی رفت پرچم آتش زد، دوم یک فردی رفت برجام آتش زد و سوم آنکه افرادی رفتند مرگ بر آمریکا گفتند من اقدام پرچم آتش زدن را قبول ندارم اما ما رفتیم مرگ بر آمریکا گفتیم. او میگوید:من با برجام مخالف بودم اما در آن شرایط آتش زدن برجام را قبول نداشتم و به نظرم باید هماهنگ پیش میرفتیم.
مردم کدام نمایندگان را میشناسند؟
کافی است در کوچهها و خیابانها قدم بزنیم و به حرفهای روزمره مردم که البته بخشی از آنها متوجه سیاست و شرایط کشور میشود گوش کنیم؛ در لابه لای صحبتها چندین بار نام مجلس و نمایندگان را میشنویم. وقتی از تعدادی از مردم درباره نمایندگانی که بیشتر میشناسند سوال کردیم به جز نام علی مطهری، علی لاریجانی نام چند نماینده دیگر هم به چشم میخورد. مثلا باسط دورازهی به لحاظ حواشی اخیر نامش در ذهن برخی از مردم باقی مانده بود. عدهای دیگر از محمود صادقی به عنوان چهره شاخص مجلس نام بردند. البته تعدادی هم از پروانه سلحشوری به دلیل اظهارتش او را میشناختند. در این میان عدهای قاضیپور را هم به خوبی میشناختند و دلیل این شناختشان صحبتهایش در صحن علنی مجلس بود. جالب آنکه برخی به ماجرای گلابی خوردن او در صحن علنی مجلس اشاره کردند.