رویداد۲۴ کمیته اصلاح و بازرسی مجلس نمایندگان آمریکا در گزارشی از تلاش مقامات دولت ترامپ برای انتقال فناوری هسته‌ای با حساسیت بالا به عربستان سعودی خبر داده و این اقدام را نقض قانون انرژی اتمی آمریکا و بدون هماهنگی با کنگره خوانده است.
در متن این گزارش آمده: روابط دولت ترامپ با عربستان سعودی وارد مراحل محرمانه‌ای شده که سوالات زیادی را درباره ماهیت این روابط ایجاد میکند.
در این گزارش نام مک فارلین به عنوان موسس شرکتی که قرارداد بزرگ ساخت چهل نیروگاه هسته ای در عربستان را برعهده گرفته است برده شده است. مک فارلین مشاور امنیت ملی رونالد ریگان رییس جمهور وقت آمریکا در زمان جنگ ایران و عراق بود که قصد داشت در جریان جنگ، سلاح های اسرائیلی را در عوض آزادی زندانیان آمریکایی در لبنان به ایران بفروشد.
در ذیل این خبر بخش‌های مهم متن گزارش ۲۴ صفحه‌ای مجلس نمایندگان را میخوانید.
در سال ۲۰۱۷ داماد ترامپ، جرارد کوشنر سفری به عربستان سعودی به عنوان اولین سفر رییس جمهور ترتیب داد. کوشنر کسی است که محمد بن سلمان بار‌ها گفته کوشنر در جیب اوست (بر روی او تسلط کامل دارد).
در اکتبر ۲۰۱۸، مقامات دولت ترامپ و شخص ترامپ از قتل جمال خاشقچی طفره رفته و آن را نادیده گرفتند. در همین حال کاخ سفید ضرب الاجل ۱۲۰ روزه برای ارائه گزارش در خصوص مرگ خاشقچی را که کمیته روابط خارجی سنا درخواست کرده بود را نادیده گرفت.
در ایالات متحده آمریکا، منافع مالی قوی در برخی شرکت‌ها منجر به اعمال فشار برای ارسال فناوری حساس هسته‌ای به عربستان سعودی بود که میتواند امنیت ملی آمریکا را در خطر بیاندازد. این شرکت‌های مالی میلیارد‌ها دلار قراداد در رابطه با ساخت و عملیات تاسیسات هسته‌ای در عربستان امضا کرده اند و در ارتباط نزدیک با ترامپ و دولت او هستند.
با این حال کارشناسان نگران چنین نقل و انتقالی اند که میتواند عربستان را به سمت ساخت بمب اتم برده و منجر به اشاعه سلاح‌های هسته‌ای در منطقه خاورمیانه شود که هم اکنون نیز وضعیت بی ثباتی دارد. محمد بن سلمان در سال ۲۰۱۸ گفته بود: بی شک اگر ایران به بمب اتم دست پیدا کند ما نیز بالافاصله به بمب دست پیدا خواهیم کرد.
زمانی که کنگره قانون انرژی اتمی را تصویب کرد؛ کنترل مستقیم بر هرگونه صادرات تکنولوژی‌های هسته‌ای آمریکا به کشور‌های خارجی که از این فناوری برای بمب اتم استفاده کنند را بر دست گرفت. بر اساس این قانون، آمریکا حق ارسال فناوری هسته‌ای به یک کشور خارجی بدون تایید کنگره را ندارد.
بسیاری از کارشناسان نسبت به جنگ قدرت در میان مشاوران کاخ سفید ابراز نگرانی کرده اند. آن‌ها نسبت به وضعیت کاری درون کاخ سفید که به سمت آشوب، نا کارامدی و عقب ماندگی خواهد شد نیز هشدار داده اند.
گزارش‌ها حاکی از آن است که کمپانی خصوصی IP ۳ اینترنشنال، کنسرسیومی از کمپانی‌های آمریکایی برای ساخت نیروگاه هسته‌ای در عربستان سعودی تشکیل داده است. قطعه اصلی پازل این اقدام هسته ای، مایکل فلین مشاور اسبق امنیت ملی ترامپ است که خود را به عنوان مشاور یکی از شرکت‌های تابعه IP ۳ یعنی گروه آیرون بریج معرفی کرده است.
مهره کلیدی بعدی، توماس باراک، دوست نزدیک دونالد ترامپ برای چندین سال و دبیر کمیته مراسم تحلیف رییس جمهور است. بر اساس گزارش نیویورک تایمز، باراک یکی از تامین کنندگان اصلی مالی در کمپین ترامپ و شخصیت مورد اعتمادی است که با عربستانی‌ها و اماراتی‌ها وارد ارتباط شده است.
بر اساس یادداشت این روزنامه، ۲۴ درصد از ۷ میلیارد دلاری که توسط کمپانی باراک از زمان نامزدی ترامپ هزینه شده از کشور‌های خلیج فارس نظیر عربستان و امارات تامین شده است.
بعد از اینکه ترامپ انتخاب شد، یک هیات سعودی شامل مشاوران ارشد محمد بن سلمان با جرارد کوشنر در سفر خود به نیویورک دیدار کردند. این هیات شامل خالد الفلیح وزیر نفت بوده است. هیات عربستانی خواستار ابتکار عمل‌هایی در دوره اول ریاست جمهوری ترامپ شده که یکی از آن‌ها پیشنهاد صرف ۵۰ میلیارد دلار در چهار سال برای قرارداد‌های دفاعی آمریکا بوده و از ترامپ خواسته اند که به عربستان بیاید و این قراداد‌ها را به عنوان یک اتفاق تاریخی جشن بگیرد.
در اول ژانویه ۲۰۱۷، کیت الکساندر، ژنرال جک کین، بود مک فارلن و مایکل هیوت، روسای شرکت IP ۳ و همچنین مدیران عامل شش کمپانی دیگر از جمله اکسلون، توشیبا آمریکا انرژی سیستم، بچتل، سنتروس انرژی، جی‌ای انرژی و زیمنس آمریکا، نام‌ای را خطار به محمد بن سلمان امضا کرده اند. در این نامه از برنامه آیرون بریج را به عنوان طرح مارشال قرن ۲۱ برای خاورمیانه یاد کرده اند و گفته اند که این برنامه طراحی شده تا به طور بلند مدت از دولتی به دولت دیگر بین آمریکا و عربستان پیش برود.
۲۱ ژانویه ۲۰۱۷ مراسم تحلیف ۴۵ مین رییس جمهور آمریکا برگزار شد.
یک هفته بعد از مراسم تحلیف، درک هاروی یکی از روسای ارشد شورای امنیت ملی در امور خاورمیانه و دستیار ارشد مایکل فلین، استراتژی جدید آمریکا در قابل خاورمیانه را که شامل طرح جدید انرژی و اقنصاد منطقه‌ای بود را عرضه کرد. او همچنین اعلام کرد در دوران گزار دولت و به درخواست فلین این طرح جدید را نوشته است.
دو روز قبل از تماس برنامه ریزی شده با ملک سلمان، هاروی با تعدادی از ژنرال‌های بازنشسته‌ای که در IP ۳ مشغول بودند دیدار کرد. در بین آن‌ها مک فارلین نیز حضور داشت.
بلافاصله بعد از این دیدار هاروی به کارکنان شورای امنیت ملی دستور داد تا اطلاعاتی در مورد طرح ساخت ۴۰ نیروگاه هسته‌ای توسط IP ۳ را نیز به پکیجی که قرار بود ترامپ در تماس تلفنی با سلمان از آن صحبت کند اضافه کنند.
کارکنان شورای امنیت ملی به هاروی گوشزد کردند که هر طرحی درباره برنامه هسته‌ای و انتقال فناوری هسته‌ای آمریکا به کشور‌های خارجی باید به تایید کنگره برسد و از این رو زمان بر است.
اما علی رغم این هشدار‌ها هاروی اصرار کرد که تصمیم به انتقال فناوری هسته به عربستان سعودی در دوران گزار دولت بین دو دولت مطرح شود.
مک فارلین موسس و رییس IP ۳ و مشاور امنیت ملی ریگان که رسوای مک فارلین را نیز رقم زده بود در ایمیلی طرح شرکت برای ساحت نیروگاه هسته‌ای را طرح مارشال برای خاورمیانه خواند.
در این ایمیل که به فلین ارسال شده بود، پیش نویس قراردادی که باید فلین به ترامپ میداد و همچنین پیش نویس قراردادی که رییس جمهور باید آن را امضا میکرد و طی آن از توماس باراک به عنوان مجری طرح IP ۳ حمایت میکرد آمده بود.
مک فارلین در این ایمیل نوشته بود IP ۳ و توماس باراک با این یادداشت‌ها موافقند.
مذاکرات درباره این طرح ادامه داشت و یکی از مقامات ارشد معتقد بود برای رییس جمهور مناسب نیست که طرح ساخت ۴۰ نیروگاه هسته‌ای را با ملک سلمان در میان بگذارد. در جلسه‌ای که با مقامات IP ۳ گذاشته بودند گفته شد که بهتر است این شرکت از طریق یک شخص ثالث پیشنهادش را مطرح کند.
در ۱۳ فوریه ۲۰۱۷ ترامپ، فلین را برای افشای برخی اسرار درباره مذاکراتش با سفیر روسیه اخراج کرد. کارکنان شورای امنیت ملی با مک مستر مشاور جدید امنیت ملی نشستی برگزار کردند و نگرانی شان را درباره طرح هاروی و ارتباط فلین و هاروی در میان گذاشتند.
با وجود اینکه مک مستر دستور داده بود درباره ارتباط میان فلین و هاروی و طرح IP ۳ تحقیق کنند، اما این طرح در کاخ سفید ادامه پیدا کرد.
در ۱۴ مارس ۲۰۱۴، ترامپ با محمد بن سلمان به همراه کوشنر دیدار کرد و در این دیدار درباره فرصت‌هایی که برای کمپانی‌های امریکایی برای سرمایه گذاری در عربستان وجود دارد صحبت کرد.
گفته میشود رییس جمهور آمریکا در این جلسه از برنامه مشترک آمریکا و سعودی در حوزه‌های انرژی و صنعت و زیرساخت و فناوری حرف زده که به طور بالقوه ارزشی بالع بر بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری مستقیم و غیر مستقیم در ۴ سال آینده دارد.
هیچ یک از مقامات شورای امنیت ملی و مقامات ارشد دولت از این طرح خبر نداشتند. یکی از مقامات ارشد در این باره به یکی از کارکنان شورا گفته: چه غلطی دارند میکنند؟
در نهایت در ۳۲ مارس ریک پری وزیر انرژی آمریکا موضوع طرح مارشال خاورمیانه را در یک نشست با عربستان سعودی مطرح کرد.
در دسامبر ۲۰۱۷ ریک پری در راس هیاتی عازم عربستان شد و با طرف عربستانی درباره همکاری‌های صلح آمیز هسته‌ای صحبت کرد.
در فوریه ۲۰۱۸ دولت آمریکا از تصمیم خود برای اجازه دادن به عربستان برای غنی سازی اورانیوم به عنوان بخشی از توافقی میان وستینگ هوس الکتریک و دیگر کمپانی‌های آمریکایی برای ساخت راکتور‌های هسته‌ای در عربستان پرده برداشت. در ماه مارس خبر رسید که دولت عربستان بیش از ۴۵۰ هزار دلار در طول یک ماه برای لابی کردن با دولت ترامپ جهت تایید فروش راکتور‌های هسته‌ای به عربستان، رشوه داده است.
در ماه مارس محمد بن سلمان یک سفر فوری به نیویورک داشت و در هتل بین المللی ترامپ در منهتن برای ۵ روز اقامت کرد. همین اقامت او کافی بود تا درآمد هتل را ۱۳ درصد افزایش دهد.
ریک پری در یک جلسه استماع درباره این تصمیم آمریکا به مجلس توضیح داده و گفت: هدف ما این بود که به ملک سلمان بقبولانیم که اگر بهترین راکتور‌های جهان را میخواهی بهتر است از آمریکا بخری و از شرکت وستینگ هوس الکتریک استفاده کنی.
گزارش‌ها حاکی از آن بود که ریک پری مقامات عربستانی را مجبور کرده که کمپانی‌های آمریکایی را برای ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای استخدام کند.
دوم اکتبر خبر قتل جمال خاشقچی منتشر شد و بعد از چند روز تکذیب دخالت دربار سعودی در مرگ این روزنامه نگاه در نهایت عربستان پذیرفت که او در یک درگیری در کنسولگری به قتل رسیده و مقامات عربستانی در لاپوشانی این قتل دست داشته اند.
بعد از فشار‌های افکار عمومی، استیو منوچین وزیر خزانه داری و باراک نشست سرمایه گذاری آینده که همزمان با این اخیار در عربستان برگزار میشد را بایکوت کردند. گفته میشود کوشنر به ملک سلمان توصیه‌هایی درباره اینکه چطور از این طوفان جان سالم بدرببرد کرده و از او خواسته تا درگیری‌ها را تمام کند و از یک شرمساری بزرگتر جلوگیری کند.
در ۱۲ فوریه ۲۰۱۹، باراک با اشاره به قتل خاشقچی تاکید کرد اشتباه یک سری از افراد نباید به پای دولت نوشته شود.
در ۱۲ فوریه ۲۰۱۹، ترامپ در نشست کاخ سفید با توسعه گران بخش قدرت هسته‌ای شرکت کرد. این نشست توسط شرکت IP ۳ اینترنشنال برگزار شده بود. در این نشست درباره اقدامات آمریکا جهت حفظ توافق‌های مشارکت در فناروی هسته‌ای در خاورمیانه از جمله با کشور‌های اردن و عربستان صحبت شد.
در نهایت این مساله نگرانی نمایندگان هر دو حزب از اقدامات دولت در زمینه انتقال فناوری‌های حساس هسته‌ای به عربستان را برانگیخته است. برای مثال مارکو روبیو، کوری گاردنر، رند پائول و دین هلر در نامه‌ای به رییس جمهور از او خواسته اند که مذاکرات درباره همکاری‌های هسته‌ای بین آمریکا و عربستان را به دلیل نگرانی از میزان شفافیت و پاسخگویی در عربستان، متوقف کنند.
کمیته مجلس نمایندگان به منظور دریافت داده‌های بیشتر در درخواستی که به کاخ سفید داده خواستار بیان جزییات این نشست‌ها و توافقات به وزارت خانه‌های دفاع، انرژی، دارایی، خارجه و خزانه داری شده است. از طرفی از همه افراد و مدیران عامل شرکت‌های دخیل در این قرارداد‌ها از جمله IP ۳، شخص مک فارلن و شرکت کولونی نورث استار نیز خواسته شده توضیحاتشان را ارائه کنند. قرار است با افراد کلیدی درگیر در این طرح به طور جداگانه مصاحبه شود.