پزشکان و صداوسیما؛ ۲ دهه مراودات مالی و بازرگانی
از ابتدای دهه ۸۰ که صداوسیما بخشهای بازرگانی خود را تقویت کرد، یکی از گروههایی که بیش از سایر قشرها، وارد فعالیتهای تبلیغاتی و بازرگانی صداوسیما شدند، پزشکان بودند.
رویداد۲۴ جمعه شب برنامه پر بیننده خندوانه در شبکه نسیم میزبان مهمان خاص بود. خاص از این زاویه که در همان دقایق اول بخش زیادی از مخاطبان با خود این سوال را داشتند: «خب که چی؟». در واقع رسم مهماننوازی در برنامههای صداوسیما عموما برمیگردد به این نکته مهم که مهمان دعوت شده یا حاوی ارزشهای خبری همچون دربرگیرندگی سوژه یا کیس باشد یا استفاده از عنصر شهرت. در برخی موارد هم شگفتی میتواند دلیلی برای دعوت کردن یک مهمان در برنامههای پر طرفدار باشد که این مورد در برنامههایی مانند «ماهعسل»، «فرمول یک» و… دارای مصداق است. اما دعوت کردن از یک دندانپزشک که از قضا همسر شیلا خداداد یکی از بازیگران سینما ست و حاوی ویژگی خاص یا ارزش خبری خاصی نیست چه دلیلی میتواند داشته باشد؟
پاسخ به این سوال را باید در یک رابطه ۲۰ ساله جستجو کرد. از ابتدای دهه ۸۰ که صداوسیما بخشهای بازرگانی خود را تقویت کرد، یکی از گروههایی که بیش از سایر قشرها، وارد فعالیتهای تبلیغاتی و بازرگانی صداوسیما شدند، پزشکان بودند. حالا دعوت از همسر دندانپزشک شیلا خداداد، بازیگر سینما به برنامه پرمخاطب «خندوانه» در حالی به موازات کاندیداتوری این شخص برای انجمن دندانپزشکان ایران رخ داده که با توجه به تکرار دعوت از چهرههای فاقد ویژگی خاص به برنامه رامبد جوان و نظایر این برنامه، ظاهراً قدرت این سلبریتیها به حدی رسیده که میتوانند تصمیم بگیرند هر شخصی را بدون آنکه نیازی به سابقه خاصی داشته باشند، روی آنتن ببرند و تبلیغ کنند؛ اتفاقی که مدیران صداوسیما نیز ظاهراً با آن مشکلی ندارند. اما آنچه که در این فرآیند تازگی دارد، به تنهایی حضور یک پزشک فاقد ویژگیهای خاص نیست. در واقع صداوسیما به صورت خاموش و بدون شفافیت در حال سلبریتیسازی است و این مساله در ماجراهای مسعود صابری به وضوح خود را نشان داد.
رابطه پزشکان و صداوسیمارابطه پزشکان و صداسیما رابطهای است که در طول دو دهه شکل گرفته است. از ابتدای دهه ۸۰ کم کم برنامههای صداوسیما شاهد حضور قابل توجه پزشکان شد. آنها با هدف آموزش بیماریها به مردم، اصلاح سبک زندگی، آموزش پیشگیری و تقدم آن بر درمان، پا به برنامههای صداوسیما گذاشتند. حضور پزشکان ابتدا در برنامههای روزانه با موضوع خانواده و مسائل روزمره شروع شد، اما این مسیر تاثیرگذار با تعرفههای چراغ خاموش صداوسیما تغییر کرد و از جایی به بعد صرفا پزشکانی در برنامهها حاضر شدند که با هماهنگی واحدهای بازرگانی پا به برنامهها میگذاشتند. حتی این روند تا جایی پیش رفت که پزشکان حاضر در برنامهها با معاینه تلفنی مخاطبان، به آنها راهکارهایی میدادند و پس از آن مجریان و برنامهسازان شماره مطب آن پزشک را برای مخاطبان ارسال میکردند. حالا با راهاندازی شبکه سلامت در صداوسیما این روند به شکل جدی تری دنبال میشود و بعضا در برخی برنامهها تبلیغ کلینیکهای درمانی خصوصی در قالب برنامههای مشارکتی انجام میشود. در واقع صداوسیما با شناخت بازار سلامت در ایران درآمد بالایی از این حوزه داشته و دارد و این درحالی است که رسانه ملی میتواند یکی از قطبهای آموزش سبک زندگی سالم در میان مردم باشد.
چرا صداوسیما از رسواییهای قبل درس نگرفت؟اما نکته مهم دیگر، روند سلبریتیسازی در صداوسیما است. رابطه صداوسیما با سلبریتیهای موجود یک رابطه کاملا مالی و بازرگانی است. در واقع حضور سلبریتیهای برنامهساز در سالهای اخیر در صداوسیما یک دلیل روشن دارد، سلبریتیها برای برنامههای صداوسیما میتوانند اسپانسرهای میلیونی بیاورند و همین مساله باعث شده که در یکی دو سال اخیر به وضوح حضور بازیگران سینما و تلویزیون در قامت برنامهساز افزایش قابل توجهی داشته باشد. این رویکرد بازرگانی موجود، اما در حوزه برندسازی شخصی نیز قدمهایی برداشته است و یکی از این موارد مربوط به حاشیههای ایجاد شده در ماههای اخیر درباره «مسعود صابری» است. مسعود صابری در سال جاری مهمان بسیاری از برنامههای پربیننده تلویزیون از جمله خندوانه بود البته حضور این پزشک در برنامه خندوانه، حاشیههای زیادی را برای او و رامبد جوان رقم زد.
مسعود صابری متولد سال ۱۳۴۹ و دارای تخصص جراحی مغز و اعصاب است. او اولین بار در کسوت کارشناس وارد تلویزیون شد.
صابری سالها قبل به عنوان کارشناس پزشکی کنار فرزاد حسنی در برنامه اکسیر حضور داشت و از این راه توانست شهرتی برای خودش دست و پا کند. یکی از قسمتهای برنامه اکسیر در پارک سرخه حصار فیلمبرداری میشد. در وسط برنامه صدای شیون و ناله یک زن شنیده شد که گویا فرزند خردسالش در آب نمای پارک افتاده و در حال غرق شدن بود. عوامل برنامه اکسیر به همراه آقای دکتر به محل حادثه رفتند. در نهایت پسر بچه بیجان با اقدامات مسعود صابری به هوش آمد. همین حادثه دکتر را بیش از قبل مشهور کرد. مسعود صابری پشت سر هم در برنامههای تلویزیونی مانند مسابقه تلویزیونی حاضر میشد. صابری گاهگداری کلیپهایی از آواز خوانی خود را حتی در اتاق عمل بیمارستان منتشر میکرد و دست آخر او به لطف شهرتی که ازتلویزیون به دست آورد اقدام به برگزاری کنسرت هم کرد، کنسرتی که با پلیبک خوانی با واکنشهای منفی زیادی مواجه شد و رامبد جوان را مجبور به عذرخواهی از دعوت او در برنامه خندوانه کرد.
اتفاقی که صداوسیما و برنامه سازان از آن درس نگرفتند. در واقع ماجرای مسعود صابری که پس از پلیبک خواندن با عذرخواهی رامبد جوان همراه شده بود، باعث نشد تا این مجری در انتخاب مهمانان برنامه خندوانه وسواس بیشتری به خرج دهد چرا که دعوت از فرزین سرکارات همسر شیلا خداداد به برنامه «خندوانه» آنهم در نزدیکی انتخابات صنف دندانپزشکی دوباره انتقادات زیادی را روانه خندوانه و مجموعه بازرگانی سازمان صداوسیما کرده است.