قرائی مقدم در گفتگو با رویداد۲۴:
قرائی مقدم کارشناس مسائل اجتماعی بر این عقیده است که چون مسئولان در طی سالها مدام به مردم دروغ گفته و وعدههای بی عمل دادهاند، مردم به آنها هیچ اعتمادی ندارند و از آنجایی که اعتماد یک شبه تخریب نمیشود، جلب اعتماد دوباره یک شبه و یک ساله برنمیگردد.
رویداد۲۴ سیل و زلزله در ایران به جز ویرانی آثار دیگری هم با خود به همراه دارد؛ مردم بیش از آنکه در مشکلات به دولت و نهادهای حاکمیتی امیدوار باشند، به چهرههایی امید دارند که از بطن خودشان برآمده باشد؛ شاید به همین دلیل بود که حساب برخی چهرههای مردمی در میانه حوادث اخیر مسدود شد و اعلام شد که تمام کمکها بایستی به حساب نهادهای عمومی همچون کمیته امداد و هلال احمر و ... واریز شود؛ گویا این نهادها در رقابتی تنگانگ با چهرههای مردمی هستند. یک سوی ماجرا نظارتی است که بر دوش ناظران است؛ چه آنکه دستگاههای نظارتی موظفند چگونگی هزینهکرد مبالغی که به حساب سلبریتیها واریز شده را محاسبه کنند اما سوی دیگر ماجرا دلایل بیاعتمادی مردم به برخی نهادهای عمومی است.
سالهاست که مردم برای کمک به اسیب دیدگان سعی دارند تا کمکهای نقدی و غیرنقدی خود را از طریق افراد معتمد مانند هنرمندان و ورزشکاران به دست مردم برسانند. از همان زمان زلزله بویین زهرا که مردم مرحوم تختی را امین و امانتدار خود قرار دادند تا همین امروز که چهرههایی همچون علی دایی را به عنوان معتمد میدانند، نشان میدهد که چقدر بی اعتمادی مردم به مسئولان عمیقترشده است.
بسیاری از کارشناسان و جامعه شناسان بر این عقیده هستند که دروغگویی مسئولان به مردم مهمترین و اصلی ترین دلیل بی اعتمادی مردم است و مسئولان به جای اذیت کردن افراد مورد حمایت مردم، بهتر است در خودشان به دنبال دلایل ایجاد این بی اعتمادی باشند.
امان الله قرائی مقدم جامعه شناس و آسیب شناس، در گفتگو با
رویداد۲۴، با اشاره به بی اعتمادی مردم نسبت به نهادهای دولتی میگوید: اعتماد مهمترین و زیربناییترین سرمایه اجتماعی است و زمانی که اعتماد نباشد هیچ چیزی وجود ندارد و شما هر حرفی بزنید مقبولیت ندارد که این موضوع یکشبه ایجاد نمیشود بلکه طی سالیان طولانی مدت بیس و پایه آن گذاشته میشود.
مسئولان حکم چوپان دروغگو را پیدا کردهاند
این جامعه شناس ادامه داد: در طول تاریخ، مردم ما معمولا به مسئولان خود اعتماد نداشتند و یکی از دلایل شکست ما در طول تاریخ به دست بیگانگان نیز همین بی اعتمادی بوده است. مسئولان در طول تاریخ آنقدر به مردم دروغ گفتند که اکنون برای مردم حکم چوپان دروغگو را دارند، در نتیجه این موضوع یک ریشه تاریخی دارد.
قرایی مقدم با تاکید براینکه مسئولان هر قولی به مردم میدهند عمل نمیکنند، خاطرنشان کرد: این عمل به وعدهها در طول زمان باعث بی اعتمادی میشود. مسئولان بعد از زلزله کرمانشاه قول دادند که این شهر را بار دیگر بسازند، اما اکنون بعد از یکسال و نیم میبینیم که مردم همچنان در کانکس زندگی میکنند و با سیل اخیر حتی کانکسهایشان را هم از دست دادند یا آنکه پس از تخریب پلاسکو گفته شد آنجا را دو ساله میسازند اما این مدت گذشت و هنوز حتی هیچ خبری از طرح جدید برای آنجا نیست. این موارد دست به دست هم میدهد تا مردم در مواقع بحرانی مانند سیل و زلزله، کمکهای خود را به جای هلال احمر و سایر نهادهای مربوطه، به افراد مورد اعتماد خود بدهند.
به جای بستن حساب سلبریتیها، ببینید چرا مردم به شما بی اعتماد هستند
این آسیب شناس با اشاره به مسدود کردن حساب سلبریتیها، گفت: اخیرا دیدیم که حساب برخی از سلبریتیها که مردم برای سیل زدگان برای آنها پول واریز میکردند را بستند که این اصلا خوب و در شأن نیست. مسئولان به جای بستن حساب سلبریتیها از خودشان بپرسند چرا مردم کمکهایشان را کمتر به هلال احمر میریزند؟ همین کار باعث تشدید بی اعتمادیها میشود. توصیه میکنم به جای اینکه حسابها را ببندید، حسابها را پیگیری کنید که پولها حیف و میل نشود و به درستی هزینه شود. در همه دنیا سلبریتیها جلو حرکت میکنند و از مردم و مسئولان برای آسیب دیدگان کمک میگیرند و پیشقدم میشوند، اما در اینجا نه تنها به آنها انگ و برچسب میزنند بلکه حساب آن را هم مسدود میکنند.
قرایی مقدم ادامه داد: ما در طول تاریخ به بزرگان و هنرمندان اعتماد داشتیم، مانند مرحوم تختی. هلال احمر گویی به جای امدادرسانی در حال رقابت با چهرههای مردمی یا سلبریتیها است و سعی دارد از هر راهی که شده مانع از واریز کمکها برای سلبریتیها شود، اما بدانند که با این کارها فقط و فقط بیشتر ابروی خود را میبرند. اجازه دهید مردم از هر راهی که میخواهند کمک رسانی کنند.
اعتماد از دست رفته یک شبه برنمیگردد
این جامعه شناس با تاکید بر اینکه اعتماد یک پروسه بلند مدت است و با یک شب و یکسال نمیتوان اعتماد از دست رفته مردم را برگرداند، گفت: اوایل انقلاب مردم کمی اعتماد داشتند، اما به تدریج آنقدر که مسئولان دروغ گفتند و خلف وعده کردند، مردم نسبت به تمام مسئولان و در کل نظام بی اعتماد شدند. این بی اعتمادی هم نسبت به همه دستگاهها وجود دارد. زمانی که میگویند با فساد و مفسدان برخورد میکنند، اما در عمل با افراد فرعی برخورد میشود و افراد اصلی همچنان باقی هستند و خبرهای فساد و دزدی روز به روز بیشتر میشود، طبیعی است که بی اعتمادی همچنان باقی میماند. اینکه حکم مرتضوی ۲۰۰ هزار تومان جریمه اعلام میشود و در مقابل نسرین ستوده که از حقوق افراد دفاع میکند به ۳۸ سال زندان محکوم میشود، طبیعی است که اعتماد از دست خواهد رفت.