مالیات خرید سکه تنها از کسانی دریافت میشود که پارسال در طرح پیش‌فروش بانک مرکزی شرکت کرده بودند. این طرح آخرین مرتبه در بهار پارسال اجرا شد و در آن هفت میلیون و ۶۰۰ هزار نام‌نویسی برای خرید سکه انجام گرفت. ۵۰ نفر اول در فهرست خریداران، پنج درصد کل سکه‌های پیش‌فروش شده را به خود اختصاص دادند و نفر اول به تنهایی ۳۸ هزار سکه خرید!
رویداد۲۴ مالیات خریداران سکه از همین چهارشنبه هفته پیش کلی سروصدا به راه انداخته و خیلی‌ها را به فکر فرو برده است، اما برای اینکه خیال بد به سرتان نزند بهتر است همه‌چیز را با هم از اول مرور کنیم. مثلا لازم است حتما بدانید در طرح گرفتن مالیات از خریداران سکه تنها آن‌هایی که پارسال با حضور در طرح پیش‌فروش سکه توانستند با کمترین زحمت سرمایه‌شان را چند برابر کنند، باید حسابرسی شوند.
اگر نمی‌دانید طرح پیش‌فروش سکه چیست، باید به بهمن سال ۹۶ برگردیم. زمانی که به خاطر هجوم مردم به بازار‌هایی مثل ارز و طلا، قیمت سکه مدام افزایش پیدا می‌کرد، بانک مرکزی برای کنترل تقاضا طرحی پیش‌فروش را اجرا کرد تا در آن ۳۶ هزار قطعه سکه طلا توزیع شود. در زمان پیش‌فروش قیمت قطعی سکه تمام یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان بود اگرچه کمی بعد قیمت سکه به چهار میلیون و ۱۰۰ هزار تومان افزایش پیدا کرد. این یعنی کسانی که موفق به ثبت‌نام در طرح پیش‌فروش سکه شده بودند سرمایه‌شان ظرف مدتی کوتاه تقریبا سه برابر شده است.
طرح پیش فروش سکه ۱۸ فروردین ۹۷ یک بار دیگر اجرا شد تا عده بیشتری در آن ثبت‌نام کنند. آمار‌ها به شکلی شگفت‌انگیز همه چیز را درباره افرادی که در این طرح موفق به خرید سکه و سرمایه‌گذاری شده‌اند افشا می‌کند. در مجموع هفت میلیون و ۶۰۰ هزار نام‌نویسی برای خرید سکه‌ها انجام شده است. ۵۰ نفر اول در فهرست خریداران، پنج درصد کل سکه‌های پیش‌فروش شده را به خود اختصاص داده‌اند و نفر اول این فهرست به تنهایی ۳۸ هزار سکه خریداری کرده است.
آنچه باید درباره مالیات خریداران سکه بدانیم
سازمان امور مالیاتی تصمیم گرفته با گذشت یک سال از اجرای طرح پیش‌فروش سکه به خاطر سود سرشاری که نصیب عده‌ای خاص شده، کمی مالیات دریافت کند. دوشنبه هفته پیش سازمان امور مالیاتی در بخشنامه‌ای جزییات مالیات قطعی خریدارن سکه از سیستم بانکی را اعلام کرد. اگر می‌خواهید ببینید مشمول این مالیات هستید میتوانید به سایت امور مالیاتی به نشانی e. ۴.tax.gov.ir مراجعه کرده و با وارد کردن کدملی خود ببینید مشمول مالیات هستید یا نه و اگر هستید، دقیقا چقدر باید مالیات بپردازید؟ اگر بیشتر از ۲۰۰ قطعه سکه در طرح پیش‌فروش خرید کرده‌اید، باید اظهارنامه مالیاتی پر کنید.
در غیر این صورت خودتان میتوانید با یک حساب سرانگشتی ببینید چقدر مالیات برایتان رد شده است. میزان مالیات به صورت پلکانی بالا می‌رود. آن‌هایی که کمتر از ۲۰ سکه در طرح پیش فروش خرید کرده‌اند، مشمول مالیات نیستند. به ازای هر سکه اضافه بر این ۲۰ سکه، باید ۱۵۰ هزار تومان مالیات بدهید. این نسبت تا ۶۰ سکه ادامه دارد و برای آن‌هایی که بیش از ۶۰ سکه خرید کرده‌اند، به ازای هر سکه اضافه باید ۲۰۰ هزار تومان مالیات بدهند. ۱۰۰ سکه به بالا وضعیت متفاوت است و آن‌هایی که بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ سکه در طرح پیش‌فروش دریافت کرده‌اند، باید به ازای هر سکه اضافه ۲۵۰ هزار تومان مالیات بدهند. به عبارتی کسی که ۲۰۰ سکه در این طرح دریافت کرده باید حدود ۴۰ میلیون تومان مالیات بدهند.
سود ۶۰۰ میلیونی، مالیات ۴۰ میلیونی
بیایید حداکثر پولی که بر اساس دستورالعمل از خریداران سکه به عنوان مالیات دریافت میشود را محاسبه کنیم. فردی را در نظر بگیرید که در طرح پیش‌فروش ۲۰۰ سکه ثبت‌نام کرده است. این شخص برای هر سکه حدود یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان و روی هم ۳۰۰ میلیون تومان سرمایه وسط می‌گذارد و بعد شش ماه به پولی نزدیک به سه برابر یعنی ۹۰۰ میلیون تومان می‌رسد. برخلاف آنچه شما فکر میکنید تعداد افرادی که این تعداد سکه ثبت‌نام کرده اند اصلا کم نیست. همه‌شان نزدیک ۶۰۰ میلیون تومان سود کرده‌اند و حالا بعید است برای پرداخت ۴۰ میلیون تومان مالیات لااقل از نظر مالی مشکل داشته باشند.
با این حال از روزی که خبر دریافت مالیات از خریداران سکه منتشر شده، همه ترس برشان داشته که نکند سراغ آنها هم بیایند. عملکرد شبکه‌های تلویزیونی و خبری هم موجب دامن زدن به این شائبه شده است. لااقل شما الان می‌دانید قضیه چیست. حالا بیایید مثال را با آدم‌های عادی شرکت‌کننده در طرح پیش‌فروش سکه تکرار کنیم. طبق بخشنامه معافیت مالیاتی تا سقف ۲۰ عدد سکه اعمال میشود.
حالا اگر کسی ۲۱ عدد سکه خریده باشد تنها باید برای آن یکی سکه اضافی ۱۵۰ هزار تومان مالیات پرداخت کند. این فرد در مجموع ۳۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان پول داده و بعد یک سال سرمایه او سه برابر شده است. چنین شخصی برای پرداخت مالیات ۱۵۰ هزار تومانی برای آن یک سکه مازاد، چقدر باید غصه بخورد؟
مخالفان طرح چه می‌گویند؟
طرح سازمان امور مالیاتی برای دریافت مالیات از کسانی که در طرح پیش‌فروش سکه شرکت کرده‌اند و سودی قابل توجه به جیب زدند، قطعا الان کلی طرفدار پیدا کرده است، اما حرف طرف مقابل یعنی خریداران سکه را هم نمیتوان نشنیده گرفت. یکی از آنها به فرارو می‌گوید در زمان ثبت‌نام و در فرم قرارداد حرفی از مالیات زده نشده است.
این فرد همچمیم به نکته مهمی اشاره می‌کند. می‌گوید قرارداد تحویل سکه‌ها متفاوت بوده و به عنوان مثال کسی که در طرح پیش‌فروش سکه با تحویل یک ماهه شرکت کرده ممکن است با کسی که در طرح تحویل یکساله حضور داشته، سود و منفعتی متفاوت کسب کرده باشد، اما بخشنامه مالیات مستقل از زمان تحویل همه را به یک چوب می‌زند. ضمن اینکه اگر اشخاص سکه‌های خود را نفروخته باشند، الان باید مالیات چه چیزی را پرداخت کنند؟ این یکی واقعا نکته قابل توجهی است و به این سادگی‌ها نمیتوان برایش جواب پیدا کرد.
مسئله به اینجا ختم نمی‌شود. پیش‌فروش سکه حدود یک سال پیش متوقف شده، اما این طرح در سالهای گذشته هم اجرا میشد. در حقیقت بانک مرکزی هر بار لازم بود، برای کنترل بخش تقاضا در بازار با فواصل زمانی مشخص به عرضه سکه به شکل پیش‌فروش اقدام می‌کرد. این سکه‌ها در بسته‌های چندتایی و بدون وکیوم عرضه میشد و به همین دلیل در بیشتر مواقع افراد خاص یا خود طلا فروش‌ها توانایی خرید ان‌ها را داشتند.
درست است که تقریبا در هیچ دوره‌ای از تاریخ سرمایه‌گذاری و شرکت در طرح پیش‌فروش سکه تا همین دوره آخر پرسود نبوده، اما مشمولان طرح دریافت مالیات خریداران سکه حالا حق دارند از خودشان، بانک مرکزی و حتی سازمان امور مالیاتی بپرسند چرا مالیات خرید سکه نباید از افرادی که قبل سال ۹۷ در این طرح شرکت کرده‌اند دریافت شود؟