چای مکی یا چای ترش (Hibiscus sabdariffa) از خانواده پنیرک (Malvaceae) گیاهی گلدار و نهاندانه از جنس بامیه (Hibiscus) و خانواده پنیرک است.
رویداد۲۴ این گیاه، علفی یکساله و بومی جامائیکاست، اما در اکثر کشورهای جهان در سراسر دو نیمکره کشت میشود. این گیاه ظاهری شبیه به پنبه دارد، اما برگهای آن غیر پنبهای و گلهای سفید و کاسچه ریز و متعدد، رنگین، خوراکی و ترش مزه است.
کشت این گیاه در نقاطی از استان سیستان و بلوچستان ایران انجام میشود. این چای قرمز پر رنگ، ترش با طعم و مزه عصاره تمشک و از کاسبرگها است.
کاسه و کاسچه گل این گونه جمع آوری میشود که ابتدا رنگ آن سبز است، اما به مرور زمان به رنگ قرمز ارغوانی در میآید. این گیاه، چون سرشار از اسیدهای آلی نظیر اسید سیتریک، اسید استیک سرشار است، مزهای ترش دارد.
این گیاه از رایجترین نوشیدنیها در جهان است که به دو صورت گرم و سرد مصرف میشود. برای معطر کردن این گیاه از انواع چای عطری و اسانس گیاهان معطر استفاده میکنند و برای شیرین کردن هم از قند و شکر، مربا، عسل، شربت و عصاره میوههای شیرین بهره میبرند و از طعم دهندههایی نظیر دارچین و زنجبیل و ... نیز استفاده میکنند. کاسه و کاسچه پای گل این گیاه تدریجا قرمز و ترش مزه میشود. پس از جمع آوری آنها در ۳۵ درجه سانتی گراد خشک و پس از بسته بندی به بازار مصرف ارایه میشود.
این چای دارای ترکیبات مهم نظیر ویتامین C، اسیدهای آلی مختلف، آنتی اکسیدانهای قوی، قندهای مرکب، فلاونوئید ها، دلفی نین و مواد کانی و عناصر معدنی فراوان است و خواص دارویی مختلفی دارد. آرام بخشی و خواب آوری از جمله مهمترین خواص این گیاه است که برای درمان کم خونی کاربرد دارد. همچنین این گیاه مانع خونریزی داخلی و خارجی میشود و محرک مراکز خون ساز و آنزیمهای سیکل تولید هموگلوبین و سلولهای گلبول قرمز است.
این گیاه ادرار آور (مدر)، معرق (عرق آور) و صفرا آور است که از این طریق مانع چرب شدن کبد میشود. همچنین این گیاه فشار خون را تنظیم و سموم را از بدن و خون دفع میکند.
منبع: سیناپرس