رویداد۲۴ ماجرای فرار مالیاتی صنفهای مختلف هر روز ابعاد تازهای پیدا میکند. پس از ماهها مبارزه با پزشکان برای قانع کردن آنها به نصب دستگاههای کارتخوان حالا مبارزه با وکلا کلید خورده است. صنفی که متهم هستند، چون راههای قانون را خوب بلدند به راحتی از پرداخت مالیات فرار میکنند.
پس از اظهار نظر چند نماینده مجلس درباره فرار مالیاتی سنگین وکلا، کانون وکلا طی نامهای به رییس مجلس شورای اسلامی ادعاهای نمایندگان را قویا تکذیب کرد.
اخیرا شهاب الدین بیمقدار نماینده تبریز و عضو کمیسیون شوراهای مجلس با اشاره به فرار مالیاتی ۶ هزار میلیارد تومانی پزشکان گفته بود: "فرار مالیاتی وکلا نیز در همین حدود است. "
او تاکید کرد که باید جلوی فرارهای مالیاتی را گرفت که یکی از راهکارها شفافیت داراییها است.
در واکنش رییس کانون وکلای مرکز به علی لاریجانی نوشت که این اظهارات "غیر واقعی"، "موجب تشویش اذهان و رنجاندن خاطر جامعه وکلا" شده است. او اکیدا فرار مالیاتی شش هزار میلیاردی وکلا را رد کرد.
عیسی امینی نوشت "بیانات این نماینده مجلس منطبق با ماده ۶۹۸ قانون مجازات اسلامی مستوجب تعقیب کیفری است. "
کانون وکلا سخنان نماینده تبریز را مغایر "شان نمایندگی مجلس" و "سوگند" نماینده دانست و از لاریجانی خواست در راستای قانون نظارت مجلس بر رفتار نمایندگان درباره این نماینده اقدام شود و نتیجه به کانون اعلام گردد.
اما این فقط شهاب الدین بیمقدار نیست که از فرار مالیاتی کلان وکلا سخن میگوید. حسن نوروزی سخنگوی کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس رقم کلان تری را درباره فرار مالیاتی وکلا مطرح کرده است. او در این باره توضیح داد: «گفته میشود فرار مالیاتی وکلا ۱۲ هزار میلیارد تومان است. به نظر بنده، این عدد درست تخمین زده شده و صحت دارد. مثلا فرض کنید در یک معامله ۱۰ میلیارد تومانی؛ وکلا ۱۰ درصد مبلغ را به عنوان حقالوکاله دریافت میکنند که میشود یک میلیارد تومان بابت یک پرونده.»
این نماینده مجلس خواستار ورود سازمان امور مالیاتی به این موضوع شد و گفت: "سازمان امور مالیاتی باید از وکلا مالیات واقعیشان را بگیرد، زیرا که فرار مالیاتی وکلا ظلم به مابقی مودیان است. "
این نماینده مجلس نیز خواستار ایجاد شفافیت مالی برای کاهش فرار مالیاتی شد.
در دو سال اخیر دولت تلاشهایی را برای ساماندهی نظام مالیاتی کشور آغاز کرده است. این تلاشها با افزایش تحریمها همزمان شده است.
طبق قانون بودجه ۹۸، بودجه عمومی دولت در سال جاری حدود ۴۴۸ هزار میلیارد تومان بوده و از این مقدار، سهم درآمدهای نفتی ۱۵۹ هزار میلیارد تومان است که در صورت فروش ۱.۵ میلیون بشکه نفت با قیمت ۵۴ دلار حاصل میشود.
از طرفی در حال حاضر پس از بازگشت تحریمهای نفتی، میزان صادرات نفت ایران دچار کاهش چشمگیری شده و این موضوع باعث شده است که دولت در سال جاری با کسری بودجه ۱۵۰ هزار میلیارد تومانی مواجه شود.
برخی کارشناسان معتقدند که یکی از جدیترین گزینههای موجود برای پر کردن خلا درآمدهای نفتی، جلوگیری از فرار مالیاتی مشاغل پردرآمد است. مشاغلی که علیرغم درآمدهای میلیاردی از دادن مالیات امتناع میکنند و با سواستفاده از روشهای سنتی اخذ مالیات، فرار مالیاتی نجومی دارند. از جمله این مشاغل میتوان به پزشکان و وکلا اشاره کرد.
مقاومت پزشکان
پیش از آنکه وکلا مورد توجه قرار گیرند، این پزشکان بودند که برای پرداخت مالیات تحت فشار قرار گرفتند. راهکار اصلی سازمان امور مالیاتی برای پیشگیری از فرار مالیاتی پزشکان نصب دستگاههای کارت خوان مخصوص در مطبها و ممنوع کردن پرداخت نقدی ویزیت بود. همه پزشکان موظف به نصب این دستگاه شده اند، اما در عمل بسیاری از آنها از این کار خودداری میکنند و یا با ترفندهایی سیستم جدید را دور میزنند.
اخیرا یک مقام سازمان مالیاتی گفته است از تعداد پزشکان مشمول، تنها ۱۹ درصد "به اجرای قانون تمکین کرده" و نصب دستگاه کارتخوان را پذیرفتهاند.
هادی خانی، از مدیران کل سازمان امور مالیاتی، روز شنبه در خراسان رضوی گفت: «با وجود تمدید دوباره فرصت و با اینکه نصب کارتخوان ۱۰ الی ۱۵ دقیقه از وقت پزشکان را خواهد گرفت اکثر آنها اقدام به این کار نکرده اند.»
خانی همچنین هشدار داد پزشکانی که تا پایان مهرماه اقدام به نصب کارتخوان نکنند و فرار مالیاتی آنان محرز شود، طبق قانون با آنان برخورد خواهد شد و ۲ درصد از درآمدشان به عنوان جریمه مطالبه خواهد شد.
طبق مستندات مرکز پژوهشهای مجلس، پزشکان سالانه ۶۷۰۰ میلیارد تومان فرار مالیاتی دارند.
براساس این گزارش، «کارشناسان مقدار واقعی مالیات پزشکان که باید پرداخت کنند ۶۷۰۰ میلیارد تومان تخمین میزنند، اما عملا طی سال گذشته پزشکان ۱۵۰ میلیارد تومان مالیات پرداخت کردند».
تعداد قابل توجهی از پزشکان در مطب خود فاقد دستگاه کارتخوان هستند و حق ویزیت را به صورت نقدی از بیماران دریافت میکنند. این روش دریافت منجر به ثبت نشدن فعالیت مالی این دسته از پزشکان در حساب بانکی آنها و افزایش دامنه اختیاراتشان در اظهارنامه مالیاتی آخر سال میشود.
فرار مالیاتی چقدر است؟
آمارهای رسمی از این حکایت دارد که میزان کل فرار مالیاتی در کشور بدون احتساب جریمه ۳۰ تا ۴۰ هزار میلیارد تومان است.
سازمان امور مالیاتی کشور برای پرداخت بدهیهای مالیاتی به مودیان تا آخر مهرماه فرصت داده تا معوقات خود را پرداخت کنند و در صورت پرداخت جرایم آنها مشمول بخشودگی میشود.
وزارت اقتصاد بسته تشویقی تازهای نیز برای مودیان خوش حساب در نظر گرفته است.
فرهاد دژ پسند، وزیر اقتصاد در این باره گفته است: "برخی مودیان مالیاتی برای پرداخت مالیات بر ارزش افزوده در موعد تعیین شده یعنی دقیقا در پایان مهلت سه ماهه اقدام میکنند بنابراین در نظر داریم تا این مودیان در اعطای تمام نیازمندیها از سازمان مالیاتی در مسیر سبز قرار گیرند. به عنوان مثال اگر گواهی میخواهد نباید معطل بماند. "
او افزود: «بنابراین از رئیس سازمان امور مالیاتی خواستهایم تا دستورالعملی تنظیم شود تا سازمان امور مالیاتی مودیان مالیاتی خوش حساب در صورتی که نیازمند گواهی یا مواردی از این قبیل باشند معطل نمانند و دریافت گواهیهای مورد نیاز آنها با حداقل مشکلات انجام و به سهولت کار آنها انجام شود.»
به گفته وزیر اقتصاد "این دستورالعمل در حال تنظیم است و در آینده نزدیک ملاک عمل قرار خواهد گرفت. "