رویداد۲۴ روز یکشنبه ۱۴ اکتبر نمایندگان ۲۰۵ کشور و سازمان از جمله صندوق بین المللی پول، سازمان ملل و بانک جهانی و دیگر سازمانها در هفته FATF در پاریس دور هم جمع شدند. این نشست ۶ روزه روز جمعه به پایان خواهد رسید.
در این نشست امروز قرار است درباره جریان مالی مرتبط با جرائم و تروریسم و همچنین راه کارهای همکاری جهانی برای امنیت مذاکراتی صورت بگیرد. هفته FATF شامل پنلهایی است که اولین آنها با سخنرانی شیانگ مین لیو رییس این گروه از ۱۶ اکتبر آغاز میشود.
وبسایت رسمی گروه اقدام مالی ویژه در میان مهمترین موضوعات مورد بحث در سه روز آخر این نشست از بررسی پیشرفتهای ایران در زمینه مبارزه با تروریسم و پولشویی نام برده است.
در وبگاه این گروه نوشته شده درباره بررسی پیشرفت ایران، پاکستان و دیگر کشورهایی که خطراتی در سامانههای مالیشان شناسایی شده، مذاکره خواهیم کرد.
از دیگر سرفصلهای مورد بحث در این نشست میتوان به بررسی اقدامات ترکیه و روسیه در مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم، بررسی اقدامات انجام شده توسط کشورهای دانمارک، ایرلند، نروژ، عربستان سعودی، سنگاپور و اسپانیا از زمان اخرین ارزیابیها، مذاکره درباره ابتکار عملهای گروه برای مبارزه با جریان مالی نامشروع و تجارتهای غیرقانونی و تحولات شکل گرفته در تامین مالی داعش، القاعده و گروههای مرتبط با آنها اشاره کرد. نتیجه نهایی بررسیهای اعضای این گروه روز جمعه منتشر خواهد شد.
به گزارش رویداد۲۴ غلامرضا مصباحی مقدم عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام اخیرا در گفتگو با فارس درباره آخرین وضعیت لایحه الحاق ایران به کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مبارزه با جرائم سازمان یافته فراملی (پالرمو) که از ۱۹ مهر سال گذشته بعد از اصرار مجلس بر نظر خود و عدم رسیدگی به ایرادات شورای نگهبان به این مجمع ارجاع شده بود گفته سقف زمان رسیدگی به این طرح در مجمع تشخیص مصلحت نظام یکسال بود که هم اکنون سقف زمانی آن گذشته و مجمع تشخیص مصلحت نظام اظهارنظری نکرده است.
او گفته با گذشت زمان موردنظر که در آیین نامه مجمع به صراحت آمده، مجمع تشخیص مصلحت نظام دیگر نمیتواند درباره این لایحه پالرمو، نظری داشته باشد و در واقع
رسیدگی به پالرمو در مجمع متوقف شده و اگر مجمع در این خصوص رسیدگی نکرده باشد و یکسال بگذرد، مبنا نظر شورای نگهبان است، یعنی آن لایحه یا طرح رد شده تلقی میشود.
مصباحی مقدم درباره دلیل توقف پالرمو در مجمع تشخیص مصلحت گفت: از این جهت مجمع تشخیص مصلحت رسیدگی به این لایحه را متوقف کرد تا تحریمهای آمریکا برداشته شود و، چون تحریمهای آمریکا برداشته نشده این لایحه همچنان مسکوت باقی مانده است.
این در حالی است که برخی حقوقدانان معتقدند براساس اصول ۹۴ و ۹۵ قانون اساسی، شورای نگهبان تنها ۲۰ روز برای
اعلام نظر درباره لایحه پالرمو فرصت داشته و چون نظرش را در این مهلت اعلام نکرده بوده، لایحه پالرمو از همان زمان قابل اجراست.
در آستانه نشست کارگروه ویژه مبارزه با تامین مالی تروریسیم و پولشویی مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا نیز مساله عدم پیوستن ایران به پالرمو را بار دیگر مطرح کرده و مدعی شده بود اگر ایران درباره مبارزه با پولشویی و تامین مالی جدی است باید قوانین FATA را در کشور تصویب و اجرایی کند.
مایک پمپئو وزیر امور خارجه در توییتر خود نوشت: ایران باید قانون کنوانسیون پالرمو و کنوانسیون تامین مالی تروریسم را به سرعت تصویب کند.
کارگروه ویژه مالی که یک دیدبان بین المللی در پاریس است در سال ۲۰۱۷ از ایران خواسته تغییراتی در نظام حقوقی و سامانههای بانکیاش ایجاد کرده و استانداردهای بین المللی را برای مبارزه با تامین مالی تروریسم و پولشویی دنبال کند. این کارگروه قرار گرفتن نام ایران در فهرست خاکستری را تعلیق کرد تا ایران اصلاحات لازم را در قوانینش اعمال کند.
موضوع پاکستان نیز مشابه ایران است. این کشور در سال ۲۰۱۸ در لیست خاکستری FATF قرار گرفت. سازمان فهرستی با ۲۷ طرح اجرایی را در اختیار این کشور قرار داد و از آنها خواست تا سپتامبر ۲۰۱۹ این دستورالعملها را اجرایی کنند تا نامشان از فهرست خاکستری خارج شود. آخرین بازبینیهای کارگروه مالی ویژه نشان میدهد پاکستان تنها موفق به اجرای ۸ بند از این دستورالعملها شده است.
در نشست سه روز آینده قرار است FATF درباره وضعیت کشورها از جمله ایران و پاکستان اظهار نظر کند. سه احتمال پیش روی این کشورهاست: یا از فهرست سیاه و خاکستری خارج میشوند، یا در فهرست میمانند یا وضعیتشان وخیمتر خواهد شد و به لیست سیاه منتقل میشوند.
لیست سیاه FATF چیست؟
لیست سیاه FATF به فهرستی اطلاق میشود که اعضای آن به عنوان سرزمینها یا کشورهایی که همکاری نمیکنند شناخته میشوند. این فهرست آخرین بار در سال ۲۰۰۰ منتشر شده و شامل اسامی کشورهایی است که در رابطه با اقدامات جهانی مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم به عنوان کشورهای غیرهمکار شناخته میشوند. این کارگروه فهرست سیاه خود را به طور معمول به روز کرده و اسامیای را به آن اضافه یا از آن کم میکند.
آیا راه فراری هست؟
بیزینس اینسایدر در گزارشی به نحوه ارزیابی کشورها و سازمانهای عضو FATF در مورد وضعیت کشورهای ایران و پاکستان اشاره کرده و نوشته اگر سه کشور از اقدامات این کشورها حمایت کنند، ایران و پاکستان شانس آن را دارند که وارد لیست سیاه نشوند. برای اینکه هر یک از این کشورها به طور کامل از فهرست خاکستری هم خارج شوند نیاز به حمایت ۱۵ کشور عضو در کارگروه ویژه مالی است. در نتیجه شانس ادامه حضور این کشورها در فهرست خاکستری بیشتر است.
مشکلاتی که فهرست خاکستری به دنبال دارد چیست؟
در پی خروج آمریکا از برجام بسیاری از کشورها و کمپانیها از بازار ایران خارج شدند. بسیاری از کشورهای دوست ایران نظیر چین و روسیه بارها عدم الحاق ایران به کنوانسیونهای پالرمو و مبارزه با پولشویی را بهانهای برای قطع ارتباط مالیشان با ایران عنوان کردهاند.
بیزینس اینسایدر در گزارشی به دیگر مشکلات ناشی از حضور در فهرست خاکستری اشاره کرده و نوشت: این کشورها برای استقراض پول از دیگر کشورها دچار مشکل خواهند شد. تنها گزینهای که برایشان باقی میماند درخواست از صندوق بین المللی پول برای کمک رسانی است. در مورد پاکستان، درخواست از صندوق بنی المللی پول مستوجب انتشار جزییات تامین مالی پروژههایی نظیر پروژه کریدور چین-پاکستان است. این یکی از مسائلی است که پاکستان و چین هر دو تا کنون درباره آن سکوت اختیار کردهاند.
در ژوئن ۲۰۱۸ FATF در بیانیهای نسبت به عدم اجرای دستورالعملهای کارگروه در ایران ابراز نارضایتی کرده است.