رویداد۲۴ ندا جعفری- سال ۸۹ آغاز اجرای هدفمندی یارانه ها بود، در آذرماه این سال، بنزین سهمیهای که پیش از آن ۱۰۰ تومان بود با ۳۰۰ درصد افزایش به ۴۰۰ تومان رسید. بنزین آزاد نیز از ۴۰۰ به ۷۰۰ تومان صعود کرد. طبق گزارش بانک مرکزی در سال ۸۹ تورم مصرفکننده به ۱۲.۴ درصد رسید. این عدد نسبت به سال ۸۸ حدود ۱.۶ درصد رشد کرد.
در سال ۹۳ با اجرای گام دوم هدفمندی یارانهها نرخ بنزین سهمیهای به ۷۰۰ تومان و نرخ بنزین آزاد به هزار تومان رسید؛ یعنی یک تغییر ۷۵ درصدی و ۴۲ درصدی و بانک مرکزی تورم مصرفکننده در سال ۹۳ را ۱۵.۶ درصد اعلام کرد.
در سال ۹۴ با تک نرخی کردن بنزین و حذف سهمیه بندی، قیمت بنزین تکنرخی ۱۰۰۰ تومان تعیین شد، یعنی نرخ بنزین ۴۲ درصد رشد را به ثبت رساند.
البته از آنجا که قیمت بنزین آزاد تغییری نکرده بود، میانگین رشد قیمت بنزین حدود ۲۵ درصد بود و دادههای بانک مرکزی در این سال، تورم ۱۱.۹ درصدی ثبت کرد.
افزایش ۳ هزار درصدی قیمت بنزین در ۹ سال!
از بامداد روز جمعه ۲۴ آبان ماه، بنزین سهمیهبندی شد، بر این اساس قیمت بنزین معمولی سهمیهای ( ماهانه ۶۰ لیتر برای خودروهای شخصی) از قرار هر لیتر ۱۵۰۰ تومان، قیمت بنزین معمولی غیرسهمیهای از قرار هر لیتر ۳۰۰۰ تومان و قیمت بنزین سوپر نیز از قرار هر لیتر ۳۵۰۰ تومان تعیین شد.
آلبرت بغازیان اقتصاددان در گفتگو با خبرنگار اقتصادی رویداد ۲۴ در مورد افزایش قیمت بنزین و افزایش پرداخت یارانه نقدی میگوید: در این شرایط و با توجه به تعداد ناوگان حمل و نقل عمومی اقدام دولت برای افزایش نرخ بنزین و پرداخت یارانه آن به مردم کار مناسبی نبود و باید به جای افزایش یارانه نقدی این درآمد را صرف گسترش ناوگان حمل و نقل شهری و برون شهری میکردند.
او ادامه میدهد: اگر هدف اصلی کاهش مصرف بنزین و تامین کسری بودجه است نیازی نبود تا مقصد دیگری (پرداخت نقدی) برای این موضوع تعریف شود، این در حالی است که با کاهش مصرف بنزین و افزایش قیمتها میشد به خدمات و حمل و نقل شهری توجه شود.
بغازیان ادامه میدهد: در حال حاضر اصلاح جادهها و بخشهای مربوط به خدمات شهری و بین شهری و حمل و نقل در اولویت است و دولت تا حد امکان باید هزینه حمل و نقل شهری را ثابت نگه دارد.
این اقتصاددان میگوید: سوالی که پیش میآید این است که میزان مصرف در فصلهای مختلف سال و در تابستان و زمستان متفاوت است و دولت چطور میخواهد این پرداخت منظم را مدیریت کند؟
او میگوید: متاسفانه الان و پس از تصویب این قانون برای پیشنهاد دادن بابت چگونگی اجرای آن دیر است، اما در صورتی که میزان سهمیه را بالاتر و نرخها را نیز پایینتر اعلام میکردند این آشوبها به وجود نمیآمد. به عنوان مثال ۳۰ درصد مصرف بنزین را با مبلغ ۳ هزار تومان و ۷۰ درصد بعدی را با رقم ۱۵۰۰ تومان اعلام میکردند نه اینکه میزان سهمیه را پایین (۶۰ لیتر در ماه) و نرخ بنزین را بالا اعلام کنند.
این کارشناس اقتصادی با تاکید بر اینکه خودروهای عمومی و بین شهری به جز هزینه سوخت نیاز به لاستیک و باطری و ... هم دارند میگوید: هر چند گفته شده برای ناوگان شهری و برون شهری سهمیه در نظر گرفته شده، اما با افزایش قیمت بنزین همه کالاها روندی افزایشی میگیرد.
بیشتر بخوانید:
خودروهای داخلی پرمصرف هستند، ایراد از مردم نیست/ مبلغ یارانه جدید با توجه به تورم، ۲۰ هزار تومان ارزش دارد
نحوه شناسایی۶۰ میلیون یارانه بگیر مشخص نیست
او با بیان این سوال که این ۶۰ میلیونی که به حسابشان مابه التفاوت نرخ بنزین واریز میشود چگونه شناسایی شدند؟ میگوید: این قانون این طور میگوید که تاکنون بین ۶۰ تا ۷۰ میلیون نفر از یارانه بنزین بی بهره بودند و الان برخوردار میشوند و این درآمد مجدد به مردم برمیگردد، اما با تجربهای که وجود دارد و با توجه به فاصله نرخ بنزین با فوب خلیج فارس به نظر نمیرسد قاچاق سوخت کم شود.
بغازیان میگوید: با سیاست کنونی از حجم کاروانهای قاچاق بنزین کم نخواهد شد یا حتی از میزان مصرف بنزین نیز کم نمی شود و احتمال افزایش نرخ ارز نیز همچنان وجود دارد و ضرورت دارد دولت نظارتش را بر قیمتها بیشتر کند.
او میگوید: این سیاست باید به گونهای اجرا میشد تا میزان مصرف بنزین افراد برخوردار در جامعه را کمتر از قبل میکردند و زیرساختهای شهری گسترش مییافت، اما در حال حاضر تنها این سرمایه را صرف هزینه جاری خانوارها میکنند.