رویداد۲۴ "دونالد ترامپ" به طورغیرمنتظره در اولین روز سال جدید (۲۰۲۰) که نخستین روز سال انتخابات آمریکا (انتخابات آبان ۱۳۹۹) نیز هست، با تشدید ۲ بحران همزمان در عرصه سیاست خارجی آمریکا مواجه شده است؛ ایران و کره شمالی.
وب سایت شبه خبری سیانان آمریکا با انتشار تحلیلی در این باره نوشت: هر دو بحران جان آمریکاییها را در معرض خطر قرار داده و میتواند وزن سیاسی سنگینی بر انتخابات آمریکا در سال جاری میلادی بیندازد.
پس از حمله روز سهشنبه ۱۰ دی به ساختمان سفارت آمریکا که در تلافی بمباران مواضع نیروهای شبه نظامی تحت حمایت تهران انجام شد، تقابل آمریکا با ایران به سطح جدید وخطرناکی رسید.
در همین حال، "کیم جونگ اون" رهبر کره شمالی هم در نخستین روز از سال ۲۰۲۰ هشدار داد کره شمالی به زودی "سلاح استراتژیک جدیدی" را آزمایش خواهد کرد.
این سلاح میتواند آزمایش یک موشک بالستیک قارهپیما با قابلیت حمل کلاهک هستهای باشد که قادر است خاک ایالات متحده آمریکا را در معرض تهدید قرار دهد، این اقدام احتمالی کره شمالی میتواند "رابطه شخصی عاشقانه" ترامپ – "کیم جونگ اون" را به سرعت به وضعیت خطرناک جدید تبدیل کند.
چالشهای در حال تشدید عرصه سیاست خارجی ترامپ که در اثر سیاستهای بحث برانگیز او در ۳ سال گذشته ایجاد شده میتواند موقعیت سیاسی او را در سال پایانی دوره اول (سال انتخابات) تحت تاثیر قرار دهد.
نخستین نگرانی ترامپ از ناحیه ایران است. او اکنون به جمهوری اسلامی هشدار میدهد که هرگونه تهدید جدید برای آمریکاییها یا حمله به اهداف ایالات متحده میتواند عواقب شدیدتری برای تهران داشته باشد و حملات آمریکا را به مواضع طرفداران ایران تشدید کند.
ترامپ در کاخ سفید/ عکس آرشیوی/ سی ان ان
سیانان در ادامه نوشت: از بسیاری جهات، حمله به سفارت آمریکا در بغداد - که به دنبال حملات انتقامی ایالات متحده به شبهنظامیان شیعه عراقی انجام شد - نتیجه تقریباً اجتنابناپذیر سیاست "فشار حداکثری" دولت ترامپ علیه ایران است.
منتقدان مدتهاست هشدار میدهند که سیاستهای نمایشی ترامپ در قبال ایران و کره شمالی ظاهراً برای پیشبرد موقعیت سیاسی خود او اتخاذ شده است و نه ارزیابی هوشیارانهتر از اهداف سیاست خارجی آمریکا و در نهایت میتواند نتایج معکوسی در پی داشته باشد.
تصمیم ترامپ به خروج از توافق هستهای ایران (برجام) – به عنوان میراث دولت اوباما با وجود پایبندی کامل تهران به این توافق - و احیای تحریمها باعث ایجاد بحران اقتصادی نگران کننده در ایران شده است.
واشنگتن (دولت ترامپ) میگوید توافق هستهای یکی از بدترین توافقها در تاریخ بود، زیرا مانعی در پیشرفت برنامه موشکی ایران ایجاد نمیکرد و آنچه را که ایالات متحده به عنوان فعالیتهای مخرب و پشتیبانی ایران از تروریسم در همسایگی خود میداند محدود نکرده است. استراتژی ترامپ با این فرض بنا شده که رژیم تهران در نهایت سقوط خواهد کرد یا اینکه ایران برای پذیرش یک توافق هستهای به مراتب سختتر از برجام پای میز مذاکره باز خواهند گشت.
با وجود بروز برخی اعتراضات و تظاهرات ضد دولتی در ایران طی این ۲ سال، بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که هیچ نشانی از سقوط حکومت (ایران) وجود ندارد. در حقیقت، شواهد بیشتری وجود دارد مبنی بر این که رویکرد تندروانه ترامپ باعث میشود ایران کاملا برعکس هدف آمریکا در منطقه، جنگ طلبتر شود و رویکرد تهاجمیتری را در پیش گیرد.
"سناتور دموکرات "باب منندز" عضو ارشد کمیته روابط خارجی مجلس سنای آمریکا در این رابطه گفته است:" در حالی که دولت ترامپ سیاست فشار حداکثری را علیه ایران در پیش گرفته، نتایج این سیاست تاکنون، تهدیدهای بیشتری علیه تجارت بینالمللی، تقویت حملات گروههای شبهنظامی حامی ایران علیه مواضع آمریکا در منطقه و اکنون مرگ یک شهروند آمریکایی در عراق (در اثر حمله به پایگاهی نظامی در نزدیکی کرکوک) بوده است. "
در پاسخ به سیاست دولت ترامپ که توسط تندروهایی مانند "مایک پومپئو" تدوین میشود، ایران فعالیت هستهای خود را از سر گرفته و اجرای برخی از تعهدات برجامی خود را معلق کرده است.
سیانان در ادامه نوشت: "اعتراضات مقابل سفارت ایالات متحده در بغداد میتواند نتیجه مشابهی با ماجرای بحران گروگانگیری اعضای سفارت آمریکا در تهران در نوامبر سال ۱۹۷۹ به بار آورد که منجر به یک دورهای شدن ریاست جمهوری جیمی کارتر شد.
حمله و ورود به سفارت آمریکا در بغداد/ آسوشیتدپرس
عبرت سیاسی گرفتن از آن تحقیر تاریخی کار سختی نیست و بهتر است در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ماه نوامبر ۲۰۲۰ به ذهن ترامپ برسد.
با این وجود، ترامپ بسیار غیرقابل پیشبینی است. او ممکن است با گذشت چند روز پس از این اوضاع پرتنش، درسهای سیاسی معمول را از این حادثه نگیرد.
اعتراضات کنونی در مقابل سفارتخانه آمریکا در بغداد یادآور آسیب پذیری بالای سربازان آمریکایی و دیپلماتهای واشنگتن در کشوری است که اهرم نفوذ کمی درون آن دارند و به نظر میرسد تهران به دنبال پیروزی در "نبرد نفوذ" با آمریکا در عراق نزدیک به ۱۷ سال پس از سرنگونی رژیم صدام حسین است.
بیشتر بخوانید:
در چنین شرایطی، با توجه به مخالفت بنیادی ترامپ با ایده " استقرار پایگاههای بزرگ آمریکا" در خاورمیانه، غیرمنتظره نخواهد بود که او به یکباره تصمیمی ناگهانی بگیرد و همه آمریکاییها را از این منطقه به خانه بازگرداند.
چنین کاری ترامپ را در سال انتخابات در مظان اتهام تسلیم شدن در برابر ایران قرار خواهد داد - هرچند او میتواند این اقدام را به عنوان پیروزی جلوه دهد، زیرا این اقدام عمل به وعده انتخاباتی اوست.
روز سهشنبه ۱۰ دی ایران از تنش به وجود آمده در مقابل سفارت آمریکا در بغداد برای تحکیم مزیت (نفوذ بیشتر) خود نسبت به واشنگتن در عراق بهره برد و "عباس موسوی" سخنگوی وزارت امور خارجه ایران با محکوم کردن اقدام آمریکا در حمله به مواضع شبه نظامیان "حشد الشعبی" گفت:" چگونه و بر چه پایهای توقع دارید که مردم عراق در برابر همه این جنایات سکوت کنند؟ "
سیانان سپس در تحلیل رویکرد اخیر رهبر کره شمالی نیز نوشت:" به نظر میرسد بازگشت کره شمالی به رویکرد تهاجمی، نشانی از ناامیدی از سه دیدار چهره به چهره بین ترامپ و کیم است؛ ۳ دیدار (نمایشی) که از نظر کره شمالی هیچ گونه تسکین و کاهشی در زمینه تحریمهای آمریکا در پی نداشته است.
اگر سیاست ترامپ در قبال کره شمالی جواب ندهد و دولت پیونگ یانگ اقدام به آزمایش دوباره موشکی و هستهای کند، ترامپ بیشتر بازنده خواهد بود، زیرا ادعا و وعدۀ متوقف کردن آزمایش موشکی و هستهای پیونگ یانگ، از محورهای اصلی مانور او در عرصه سیاست خارجی برای انتخابات ۲۰۲۰ است.
دیدار دونالد ترامپ و کیم جونگ اون در مرز دو کره/ عکس آرشیوی/ سی ان ان
رویکرد دیپلماتیک ترامپ در قبال کره شمالی علیرغم امتیازاتی که در دیدار با کیم و متوقف کردن تمرینات نظامی ایالات متحده و کره جنوبی داده، تاکنون هیچ پیشرفت عملی در عاریسازی شبه جزیره کره از سلاح هستهای در پی نداشته است.
پیشبینی واکنش رئیس جمهوری آمریکا در صورت انجام یک آزمایش تحریکآمیز موشکی و هستهای کره شمالی سخت است.
بازگشت به لفاظی قبلی "آتش و خشم" رئیس جمهور را نمیتوان از نظر دور داشت.
رهبر کره شمالی سهشنبه گفت: اگر ایالات متحده " به سیاست خصمانه خود نسبت به این کشور ادامه دهد، هرگز به هدف خلع سلاح هستهای شبه جزیره کره دست نخواهد یافت. " او همچنین اعلام کرد که "جهان در آینده نزدیک شاهد سلاح استراتژیک جدیدی خواهد بود" و به عنوان نشانهای مبنی بر اینکه کره شمالی به زودی میتواند آزمایش تسلیحات هستهای را از سر بگیرد، گفت: "کشورش دیگر نباید درباره ممنوعیت تسلیحات هستهای احساس خودتحمیلی کند. "
پومپئو عصر سهشنبه ۱۰ دی در مصاحبه با "فاکس نیوز" اظهار داشت که گزارشهایی از تهدید را دیده است، اما "امیدوار" است که رهبر کره شمالی در نهایت "تصمیم صحیحی را اتخاذ کند. "
ترامپ هم سهشنبه شب نسبت به آینده دیپلماسی با کره شمالی ابراز خوشبینی کرد. او با اشاره به تهدید "هدیه کریسمس" کره شمالی گفت: از نظر او "کیم جونگ اون" مرد عمل به وعدههایش است و او امیدوار است هدیه کریسمس کره شمالی یک گلدان زیبا باشد.