رویداد۲۴ در هفته‌های گذشته شیوع ویروس کرونا باعث شده خریدهای اینترنتی به شکل قابل توجهی افزایش یابد. آمار‌ها نشان می‌دهد از آخرین روز بهمن ماه تاکنون متقاضیان اسنپ مارکت ۵۰ درصد افزایش، اسنپ فود ۶۰ درصد کاهش، اسپیتل (مشاوره پزشکی) ۲۲ درصد افزایش، سایت اقامتگاهی (شب) ۷۰ درصد افت، سایت اقامتگاهی فلایتو ۷۵ درصد کاهش، سایت فیلیمو ۷۴ درصد افزایش، سایت آپارات ۴۰ درصد رشد و سایت تخفیفان نیز تا ۸۰ درصد کاهش متقاضی داشته است.
در این میان سایت‌هایی هستند که کمتر شناخته شده هستند و اطمینان مشتری برای خرید از آنها بسیار کمتر است. در برخی موارد خریدهای اینترنتی مشکلاتی ایجاد کرده و مشتریان نتوانسته‌اند کالای خود را تحویل بگیرند. در برخی موارد خریداران گفته‌اند مبلغ به حسابی واریز شده که رسمی نبوده است. حال سوالی که پیش می‌آید این است که کاربرانی که از طریق اینستاگرام کسب درآمد می‌کنند چقدر امنیت شغلی دارند و در صورت تخلف در اینستاگرام چه نهادی پاسخگو است؟
بیشتر بخوانید: مرجع قانون‌گذاری در استارتاپ‌های اینترنتی چه کسی است؟
رضا الفت نسب سخنگوی اتحادیه کسب و کار‌های مجازی به رویداد۲۴ می‌گوید: در شرایط کنونی و با شیوع ویروس کرونا، فروش اینترنتی برخی از مجموعه‌های اینترنتی کاهش یافته اما برخی فروشگاه‌ها توانسته‌اند کالای بیشتری به افراد بفروشند، به عنوان مثال اصناف آنلاین مانند سوپرمارکت‌ها در این مدت زیر فشار سختی قرار گرفتند و برخی از کسب و کار‌ها مانند صنعت گردشگری و بخش غذا و رستوران‌داران با کاهش شدید در فروش مواجه شده‌اند و از سوی دیگر سایت‌هایی که تنها خدمات‌ده اینترنتی هستند، فروش بالایی داشته‌اند.
او در پاسخ به این سوال که در مدت شیوع ویروس کرونا تبلیغات اینترنتی زیادی انجام می‌شود و برای صحت و سقم آن چه باید کرد؟ می‌گوید: ابتدا پیشنهادمان این است که خریداران از سایت‌های شناخته شده استفاده کنند و برای پرداخت مطمئن شوند که درگاه اینترنتی قابل اطمینان و رسمی باشد.
الفت نسب می‌گوید: هرچند تبلیغات در فضای مجازی ساماندهی شده اما این موضوع در اینستاگرام و توییتر اتفاق نیفتاده است زیرا حاکمیت آن را رسمی نمی‌داند؛ این در حالی است که بسیاری از مسئولان عضو این شبکه‌های اجتماعی هستند.
او می‌گوید: کشور ما کشور قوانین و برخورد‌های متناقض است و به همین دلیل تبلیغات اینستاگرامی به صورت غیررسمی شناخته می‌شوند و در صورتی که مشکل و کلاهبرداری هم در آن صورت گیرد قابل پیگیری نخواهد بود، زیرا قوه قضاییه آن را به رسمیت نمی‌شناسد.
الفت نسب با اشاره به میزان تبلیغات در اینستاگرام می‌گوید: بر اساس آمار‌های غیررسمی حدود ۲۰۰ هزار کسب و کار در این پلتفرم مشغول فعالیت و تبلیغ هستند و کاملا در دسترس مردم هم قرار دارد و اینکه چقدر خرید و فروش در این فضا درست است یا درست نیست هنوز کاملا مشخص نیست، زیرا حاکمیت هیچ تصمیمی در مورد آن نگرفته است.
سخنگوی اتحادیه کسب و کار‌های مجازی ادامه می‌دهد: این تصمیمات بیشتر جنبه سیاسی دارد، زیرا دفتر اینستاگرام در کشور ما نیست؛ این در حالی است که اگر اینترنت بین الملل قطع شود شاید دیگر کسی نتواند از این سرویس هم استفاده کند و کسب و کار‌های مختلف که در این فضا حضور دارند، با مشکل مواجه خواهند شد.
الفت نسب با تاکید بر اینکه شکایت از خرید و فروش‌های اینستاگرامی در ایران قابل پیگیری قضایی نیست، ادامه می‌دهد: در صورتی که فردی حقوقش در اینستاگرام ضایع شود نمی‌تواند به هیچ ارگان و نهادی شکایت کند هر چند ممکن است در ابتدا با وعده‌های مختلف از سوی فروشنده مواجه شود.
او می‌گوید: حاکمیت در ایران در این خصوص چند نگاه مختلف دارد شورای عالی فضای مجازی، قوه قضاییه و دولت هر کدام نظرات مختلفی دارند، اما در نهایت کسی که ضرر می‌کند مردمی هستند که از این موضوعات آگاهی درستی ندارند.
بیشتر بخوانید: کرونا عامل افزایش ۵۰ درصدی مصرف اینترنت کشور
به گزارش رویداد۲۴ هرچند در خریدهای اینترنتی به علت تازه‌کار بودن در ایران مشکلاتی وجود دارد، اما راه‌هایی وجود دارد که بتوان مشکلات را به حداقل رساند. راه نخست اینکه برای خرید اینترنتی مطمئن، فقط به خرده‌فروشان معتبر که قبلا هم از آنها خرید کرده‌اید، مراجعه کنید و قبل از آن مشخصات وبسایت را بررسی کنید؛ به عنوان مثال ابتدا ببینید آیا این شرکت در رسانه‌های اجتماعی فعالیت دارد؟ اگر این‌طور است دیدگاه‌های مشتریانش چگونه است؟
راه دیگر اینکه برای اطمینان بیشتر با شماره‌ای که در وبسایت درج شده تماس بگیرید. در یک وبسایت معتبر معمولا نشانی ایمیل، شماره‌تلفن یا آدرس واقعیِ محل شرکت یا فروشگاه قرار داده شده است و اگر چنین اطلاعاتی در وبسایت وجود ندارد، ممکن است شرکت جعلی باشد.
نکته مهم دیگر اینکه قبل از خرید اینترنتی، حتما امنیت وبسایت را بررسی کنید؛ برای این کار کافی نگاه کنید در سایتی که در حال خرید از آن هستید، در کنار آدرس URL یک آیکون قفل کوچک قرار دارد یا خیر؟ این قفل به شما می‌گوید که صفحه‌ی وبی که در حال بازدید از آن هستید، سیستم محافظت از حریم خصوصی را نصب کرده است.
بسیاری از سایت‌ها درگاه‌های ایمن برای پرداخت دارند. اگر درگاه پرداختیِ سایت ناشناخته بود یا تاکنون آن را ندیده‌اید، بهتر است از آن وبسایت خرید نکنید. به عنوان نمونه، یکی از درگاه‌های ایمن پرداخت اینترنتی که تقریبا همه با آن آشنایی دارند «شاپرک» است.
پس از انجام خرید، کد تأیید سفارش و کد رهگیری پستی را در یک مکان امن یادداشت کنید. اگر در تحویل سفارش مشکلی پیش بیاید این اطلاعات به فروشنده کمک می‌کند مشکل را حل کند. اگر سفارش به دست‌تان نرسید، با فروشنده تماس بگیرید و جزئیات آن را ارائه دهید. اگر از یک شرکت جعلی خرید کرده باشید یا اگر فروشنده نتواند کمکی بکند، صادرکننده کارت‌اعتباری می‌تواند به حل مشکل کمک کند. اغلب آنها می‌توانند این مبلغ را از صورت‌حساب شما خارج کنند.
درنهایت اگر درباره‌ی عملکرد یک شرکت یا یک کسب‌وکار اینترنتی که از آن خرید کرده‌اید و اطلاعات کارت اعتباری‌تان را به آن داده‌اید مشکوک هستید با شرکت صادرکننده کارت اعتباری‌تان تماس بگیرید و حساب‌تان را ببندید. در صورت اثبات تخلف می‌توانید از آن شرکت نیز شکایت کنید.