رویداد۲۴ “کبد چرب” (fatty liver) مشکلی است که با اشتباهات غذایی ایجاد می‌شود و متاسفانه ۴۰ درصد از مردم ایران مبتلا به آن هستند و عوارض شدیدی برای اعضای بدن ایجاد میکند. در این بخش با علائم، انواع، علت و درمان کبد چرب آشنا خواهید شد.
علت کبد چرب
کبد (Liver) دومین عضو بزرگ در بدن انسان است و مسئول به اصطلاح رد کردن تمام مواد غذایی و نوشیدنی مصرف شده از صافی است که این بدان معناست که کبد فاکتور‌های مضرر مواد غذایی را گرفته و آن‌ها را به صورتی بدون ضرر وارد سیستم‌های دیگر بدن میکند. کبد به طور طبیعی خود را توسط سلول‌هایی ترمیم و پاکسازی میکند، اما اگر فاکتور‌های منفی وارد شده بیار باشند در این کار اختلال رخ می‌دهد. وجود چربی در کبد هر انسانی طبیعی است، اما اگر کبدی دارای ۵ تا ۱۰ درصد چربی باشد کبد چرب نامیده می‌شود؛ کبد چرب یک موقعیت مخرب را در بدن ایجاد میکند و بدتر اینکه هیچ علامت هشدار دهنده‌ای در ابتلا ندارد.
بیشتر بخوانید: مرگ ناشی از کرونا در افراد چاق ۴۰ درصد بیشتر است
انواع کبد چرب را می‌توان به دسته‌های زیر تقسیم کرد:
انواع کبد چرب
بیماری کبد چرب الکلی (ALD)
بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD)
استاتو هپاتیت غیرالکلی (NASH) و استاتو هپاتیت الکلی
علل ایجاد کبد چرب چیست؟
عادات و رفتار‌های غلط بسیاری ایجاد کننده این بیماری هستند که بارزترین و مهم‌ترین آن‌ها:
اضافه وزن یکی از علل کبد چرب
مصرف الکل و مشروبات الکلی
مصرف مواد غذایی چرب
اضافه وزن
نداشتن فعالیت بدنی سالم یعنی همان ورزش و تحرک مفید
سوء تغذیه و فشار خون بالا
بارداری
مصرف دارو‌هایی همچون آسپرین و تتراسایکلین و استامینوفن هستند.
علائم و نشانه‌های کبد چرب چیست؟
در ادامه و مهم‌ترین بخش این مطلب از بخش سلامت نمناک به بررسی علائم کبد چرب می‌پردازیم که هر فرد با دیدن این علائم باید مشکوک شده وبه پزشک مراجعه کند.
علائم کبد چرب
بی حالی از علائم کبد چرب
احساس خستگی و بی حالی مداوم
کاهش وزن و اشتها
حالت تهوع
ضعف عمومی
درد در مرکز و یا سمت راست بخش بالای شکم
سردرگمی، مشکل در تمرکز
گیجی
تمایل به خونریزی راحت‌تر و سریع
مهم‌ترین نشانه‌هایی که از اختلال در کبدتان خبر می‌دهند
اگر کبد چرب تا نارسایی کبد (Liver failure) و سیروز یا التهاب شدید کبدی پیشرفت کند، علایم کبد چرب آن به شرح زیر است:
زرد شدن رنگ چشم از علائم اختلالات کبد
رنگ چشم‌های تان به زردی می‌گراید.
شکم تان از آب پر می‌شود.
به یکی از هپاتیت‌های آ، ب یا سی مبتلا هستید.
در بدن تان احساس خارش دائمی می‌کنید.
مدام خسته هستید.
اضافه وزن دارید.
سردرگم و فراموشکار شده اید.
توصیه‌ها و راه‌های کلی برای درمان کبد چرب
درمان سریع کبد چرب
دارو‌هایی که مقاومت به انسولین را درمان میکنند مانند متفورمین
داشتن رژیم غذایی مناسب به خصوص رژیم غذای حاوی میوه‌ها و سبزیجات و غذا‌های کم چرب
مصرف سیر و پیاز، چغندر، کلم و..
مصرف آب لیمو ترش در آب داغ البته این روش برای افرادی که مشکل معده دارند توصیه نمی‌شود
کاهش وزن
خودداری از مصرف خودسرانه دارو در زمان هر نوع بیماری
مصرف ویتامین E البته به اندازه و با مشورت با پزشک
ترک مخدرات
ورزش
خودداری از مصرف مواد غذایی فریز شده - زود پز شده - ترشیجات - رب - سس‌ها - نمک زیاد - چای پر رنگ - فست فود‌ها - آب همراه غذا - دوغ همراه غذا -تنقلات شور - روغن‌های سرخ کردنی - لبنیات پر چرب و..
توصیه‌های غذایی و خانگی برای کنترل و درمان کبد چرب تا حد ممکن
درمان خانگی کبد چرب با سبزیجات
میوه‌ها و سبزیجات مفید برای کنترل و کاهش شدت کبد چرب شامل:
انواع کلم
چغندر
رزماری
آووکادو
سیب سبز
گریپ فروت و دارابی
پاپایا
آرتیشو (کنگرفرنگی)
موز
گردو
بادام زمینی
بادام تلخ
عناب
خربزه و طالبی
عرقیات گیاهی برای درمان کبد چرب
دم کرده گل مریم:
کاهش تدریجی وزن و ورزش روزانه می‌تواند به گونه چشمگیری در درمان کبد چرب مفید باشد. البته توجه داشته باشید کاهش ناگهانی وزن ممکن است این مشکل را تشدید کند.
سکنجبین عنصلی:
سکنجبین عنصلی را که همان پیاز دشتی و پیاز موش است و عرب‌ها عنصل می‌گویند در سکنجبین می‌جوشانند و آبش را صاف میکنند و روزی یک الی دو قاشق پلو خوری به فاصله ۱۲ ساعت مصرف میکنند.
شاه تره و خارشتر:
عرق گیاهی شاه تره، خارشتر و کاسنی از جمله دارو‌های گیاهی موثر در کنترل و درمان کبد چرب به شمار می‌آیند. این نوشیدنی‌های گیاهی از آنجا که طبعی سرد و‌تر دارند موجب کاهش میزان کلسترول خون می‌شوند و در عین حال به پاکسازی کبد و بدن از سموم و مواد زائد هم کمک میکنند.