رویداد۲۴ تصویر ثبت شده در تاریخ ۵ مهر ۱۳۶۰ پس از عملیات ثامن الائمه و شکست حصر آبادان. شادی رزمندگان ایرانی را پس از این عملیات بزرگ ببینید.
عملیات ثامن الائمه نخستین پیروزی بزرگ ایرانیان در جنگ هشت ساله بود. نطفه نخستین عملیات با عزل ابوالحسن بنی صدر و امکان همکاری نزدیکتر سپاه و ارتش بسته شد. آیت الله خمینی تیمسار فلاحی را به جای بنی صدر به فرماندهی کل قوا برگزید. فلاحی با کلاهدوز قائم مقام فرماندهی کل سپاه رابطه خوب و دوستانهای داشت و این امر به همکاریهای دوطرفه بیشتر کمک میکرد.
کار با شناسایی دقیق مواضع عراقیها آغاز شد. رحیم صفوی در خاطراتش مینویسد: «نیروهای ما منطقه را وجب به وجب میشناختند؛ طوری که هنگام عبور از زیر لولههای نفت میدانستند با عبور از چند لوله دیگر به موضع مورد نظر میرسیم.»
بیشتر بخوانید: ضعف دیپلماتیک برای پایان دادن به جنگ ایران و عراق
به گزارش رویداد۲۴ لشکر ۸۸ خراسان که از نیروهای مهم ارتش بود مسئولیت اصلی عملیات را بر عهده داشت؛ لشکری ورزیده که حتی در دوران انقلاب نیز تمرینهایش را رها نکرده بود. نیروهای جهاد سازندگی در کنار ارتش به راستی در این عملیات شاهکار کردند. ۱۵۰۰ نفر از اعضای جهاد سازندگی شبانهروز کار کردند و ۱۰۰ کیلومتر جاده، پناهگاه و محل مناسب برای استقرار نیروهای ایرانی ساختند. پس از اتمام عملیات نیز ۲۰ کیلومتر خاکریز ساختند.
عملیات در ۵ مهر ماه ۱۳۶۰ آغاز شد و عدهای مسئولیت انهدام پلهای کارون را بر عهده گرفتند که عراقیها نتوانند نیروی پشتیبانی ارسال کنند. بچههای شرکت نفت هم غروب روز قبل از عملیات، روی کارون نفت سیاه پخش کردند تا صبح عملیات آن را آتش بزنند و پشتیبانی برای عراقیها دشوار شود و رعب و وحشت برایشان ایجاد شود.
ایرانیها از چند جبهه حمله را آغاز کردند که این امر باعث غافلگیری عراقیها شد چرا که تا آن زمان تنها از یک جبهه با ایرانیها جنگیده بودند. لایههای نفت روی کارون را پوشانده بود، ولی با برخورد ترکش خمپاره بجای آنکه صبح مشتعل شود، به اشتباه ساعت دو بعد از نیم شب مشتعل شد و در روز عملیات دودی سیاه آسمان را فراگرفت. دود امدادرسانی را برای ایرانیان دشوار کرده بود، اما با وزش باد کار امدادرسانی سادهتر شد و دود سیاه عراقیها را کلافه و وحشتزده کرد.
رزمندگان ایرانی به جبهه شرق کارون حمله کردند و به این ترتیب حصر آبادان شکسته شد. این نخستین پیروزی بزرگ ارتش ایران را صدام حسین ابتدا انکار کرد و آن را یک عقبنشینی تاکتیکی مینامید. اما نهایتا با قبول شکست تعدادی از فرماندهان ارشد عراقی را اعدام کرد. گاردین در شرح عملیات ثامن الائمه چنین نوشت: «این شکست برای عراق بیش از یک عقب نشینی ساده و شکستی نظامی و سیاسی است.»