رویداد۲۴ رفت و برگشت‌های نرخ ارز در بازار زیاد شده است. برای یک روز نرخ ارز وارد کانال ۳۱ هزار تومان می‌شود و در روز دیگر روندی کاهش می‌گیرد. اما دوباره به کانال ۳۱ هزار تومان برمی‌گردد. این شرایط چند ماهی است که ادامه دارد؛ تا جایی که نرخ دلار را از ۱۴ هزار تومان در ابتدای سال، به عدد کنونی ۳۱ هزار تومان رسانده است.
در این شرایط، این سوال مطرح است که چرا دوره کاهشی نرخ ارز پایدار نیست؟ علی شریعتی، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران درباره پشت پرده نوسانات شدید نرخ ارز گفت: همه به روند افزایشی قیمت ارز حداقل از ابتدای سال تاکنون واقف هستیم که با یک شیب صعودی رشد کرده و حالا به روزهایی رسیدیم که تقریبا رشد یک درصدی را در بحث قیمت دلار شاهد بودیم.
وی افزود: این روند در چند مقطع در بازه زمانی ۶ ماهه اول سال، میل به نزول داشت، اما دوباره قیمت‌ها اصلاح خورد، اما این اصلاح‌ها تقریبا شیب صعود و سرعت رشد را کمی گرفت، ولی هیچ‌گاه دلار به تثبیت پایدار یا نزول نرسید.
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران تصریح کرد: مهم‌ترین اتفاقی که در ماه اخیر شاهد هستیم، رشد جهشی و با شیب بسیار بالا در مقایسه روزهای گذشته در سال اخیر اتفاق افتاده و اصلاحی در آن دیده نمی‌شود.
شریعتی ادامه داد: کسانی که تحلیل‌های بورسی و تکنیکال دارند، براساس مدل‌ها و تجاربی که دارند، معتقدند افزایش‌های بالاتر از ۱۰۰ یا ۲۰۰ تومان که روزانه اتفاق بیفتد، بلافاصله بعد از چند روز اصلاح می‌شود. ولی این بار این اتفاق نیفتاد و تمایل و حرکت ایستا نشد و این نگرانی‌های مردم را بعد از رسیدن دلار به کانال ۳۰ هزار تومان تشدید کرد.
این فعال اقتصادی گفت: در حال حاضر این سوال بسیار مطرح می‌شود که چه اتفاقی می‌افتد و چه زمانی نرخ ارز پایین می‌آید، اما باید این سوال را همیشه با این سوال جواب دهیم چرا نرخ ارز باید پایین بیاید و الان این اتفاق نیفتاده است؟ چه اتفاقی می‌توانسته بیفتد که نرخ ارز پایین بیاید؟
شریعتی افزود: یکی از مولفه‌های تاثیرگذار در نرخ ارز، صادرات است. پرواضح است در کشوری که درآمد آن از دو طریق عمده صادرات نفت و صادرات کالاهای غیرعمده نفتی است، نرخ ارز وابسته به این دو بخش است.
وی تصریح کرد: با اتفاقی که در سال‌های اخیر افتاده، بنا به اظهار مقامات رسمی ایران، فروش نفت از ۱۰ میلیارد دلار به نزدیک به صفر رسیده است. هر چند می‌گویند وضعیت یک مقداری بهبود پیدا کرده است. پس این مقدار رشد یقینا نمی‌تواند جای خالی نیاز را بگیرد.
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران عنوان کرد: از سوی دیگر، در بحث صادرات غیرنفتی، به دلیل کویید۱۹ و نیز سیاست‌گذاری‌های داخلی در خصوص بازگشت نرخ ارز و مسایل بانکی، شاهد کاهش ۳۰ درصدی صادرات نسبت به سال گذشته بودیم.
شریعتی متذکر شد: بر این اساس، از دو محل اصلی که می‌توانست به شکل عملیاتی فرآیند بازار ارز را بهبود دهد، خیلی امیدی وجود ندارد.
این فعال اقتصادی در ادامه گفت: منتها در رابطه با جهشی که در نرخ ارز در چند روز اخیر اتفاق افتاد، باید بگویم که ترامپ، رییس‌جمهور آمریکا در روزهای پایانی دولت خود به سر می‌برد و با حرکت‌های انتخاباتی که انجام می‌دهد، می‌خواهد دیواره تحریم را به زعم کارشناسان تنیده‌تر و قوی‌تر کند.
شریعتی تاکید کرد: این کار باعث می‌شود که حتی اگر در دور بعد ایشان نباشد، باز کردن این کلاف به‌هم تنیده، مستلزم وقت و دادن یک امتیاز باشد.
وی متذکر شد: برخی کارشناسان معقتدند که ما تحریم بودیم و اتفاقی نمی‌افته، اما این موضوع را فراموش کردند که موج روانی بازار و این‌که مردم موارد عینی را می‌بینند، میل ناامیدی و اضطراب را بر موج دلار می‌افزاید. بر این اساس، یکی از مهم‌ترین اتفاقات ۱۰ روز اخیر، بحث تحریم است.
شریعتی عنوان کرد: معتقدم موج تحریم تا چند روز آینده فروکش می‌کند، بنابراین انتظار بر این است که یک مقداری قیمت دلار اصلاح شود.
عضو هیات نمایندگان اتفاق بازرگانی ایران گفت: یک دسته از مشکلات دیگری که وجود دارد، رفتار مسوولان است که متاسفانه صحبت‌های ضدونقیض و وعده‌های عملی نشده می‌دهند و به این ترتیب، مردم روی این حرف‌ها حساب باز نمی‌کنند.
شریعتی افزود: همچنین عدم اصلاح قوانین، مشوق‌ها و تسهیلگری صادرات اتفاق نمی‌افتد. پارسال این موقع صادرکننده پیاده‌نظام خط مقدم جنگ اقتصادی بود، اما امسال قاچاقچی ارز یا خائن شده است. همه این‌ها مواردی که مردم می‌بینند.
وی عنوان کرد: در این میان، سیاست اشتباه ارز ۴۲۰۰ تومانی ادامه دارد و ۴۵۰ هزار میلیارد تومان رانت را در این فرصت توزیع کرده، ولی اصرار به ادامه این رانت، متاسفانه موجی است که دیده می‌شود. این‌ها مجموعه عواملی است که در خصوص بازی بازار ارز می‌شود بررسی کرد.
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران گفت: یک مورد دیگر هم، شبکه‌ها و سایت‌های ارزهای فردایی و معامله‌گران ارز است که اخیرا می‌شنویم و از کرایه دلار برای معامله تا شرط‌بندی و معاملات فردایی و هفتگی صحبت می‌شود.
شریعتی افزود: این‌ها نوسان‌گیرانی هستند که سودشان در عدم ثبات و تثبیت نرخ ارز است، زیرا در موج‌سواری دارند سود را به دست می‌آورند. حجم‌شان زیاد است و پول‌های کثیف هم در آن زیاد است. منبع‌شان هم در افغانستان و سلیمانیه عراق و استانبول است.
وی عنوان کرد: در کل ما تصمیم یا برنامه کلانی نمی‌بینیم که به سمت بهبود بازار برود. متاسفانه مجلسی‌ها توییت به دست از دولت انتقاد می‌کنند و تیم اقتصادی دولت نیز انسجام و یکپارچکی لازم را ندارد.
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران درباره وضعیت آتی بازار ارز گفت: به طور خلاصه پیش‌بینی من این است که یک مقداری در چند روز آینده موج افزایشی نرخ دلار کاهش یابد؛ البته موج افزایشی کاهش می‌یابد، نه این‌که دلار ۲۰ هزار یا ۱۵ هزار تومان شود.
شریعتی افزود: ممکن است یک مقداری زهر تحریم که کمتر شود، دلار حداکثر ۵ هزار تومان از قیمت فعلی کاهش یابد، ولی به طور عمده روی رشد آن با ضریب کمتر تا پایان سال باید نظر داشت. مگر این‌که اتفاق خاص سیاسی مثل انتخاب بایدن به عنوان رییس‌جمهور آمریکا یا مسایل تحریمی اتفاق بیفتد.
وی خاطرنشان کرد: در کل اتفاقی که باعث ریزش دلار در آینده شود، از جنس اقتصادی نیست و از جنس حوزه سیاسی و دیپلماسی است.