رویداد۲۴ امروزه با واژه‌ها و تعاریف جدیدی روبرو می‌شویم که شاید تا ۱۰ سال گذشته این واژه‌ها و تعاریف هیچ جایگاهی در فرهنگ کشورمان نداشتند، رسوخ فرهنگ غربی این روزها موجب شکل‌گیری پدیده‌هایی در جامعه اسلامی ایران شده است و تاکنون نتوانستیم برای مقابله با این آسیب‌های اجتماعی نسخه‌ای بپیچم.
در سال‌های اخیر با گسترش پدیده هم‌خانگی بین دختران و پسران در ایران مواجه هستیم، اما امروز ازدواج سفید نامی است که در آن برخی جوانان در تلاش هستند به این مسئله رسمیت ببخشند، شاید بسیاری از جوانان از عواقب این پدیده آگاهی ندارند و شاید این مسئله را مانند سایر فرهنگ‌های آمریکایی و غربی نمادی برای روشنفکری می‌دانند.
پدیده ازدواج سفید یا همباشی از شهرهای بزرگ در ایران آغاز و اکنون در حال سرایت به سایر مناطق کشور از جمله شهرهای کوچک است، این پدیده در سال‌های اخیر مورد استقبال برخی جوانان قرار گرفته، به طوری که دختر و پسری که در شهری به دور از خانواده زندگی می‌کنند ترجیح می‌دهند با جنس مخالف خود به دور از چشم خانواده هم‌خانه شوند و بر این مسئله نام ازدواج سفید می‌گذارند.
معمولا در سال‌های اخیر بسیاری از مسئولان از صحبت در خصوص این پدیده امتناع و به نوعی آن را انکار می‌کنند و معتقدند صحبت کردن در مورد مسائلی که برخلاف فرهنگ دینی و اسلامی کشور ایران است، موجب شکسته شدن قبح آن می‌شود، اما این مسئله راهکار اصلی برای حل معضلات اجتماعی و فرهنگی نیست.
در سال‌های اخیر کرسی‌های آزاداندیشی با موضوع ازدواج سفید در سطح دانشگاه‌های کشور برگزار شده است، موافقان و مخالفان این پدیده نظرات خود را مطرح می‌کنند اما شاید موافقان دلیل قانع‌کننده‌ای برای موافقت خود ندارند و تنها دوست دارند این موضوع را امتحان کنند.
پدیده همباشی یا ازدواج سفید می‌تواند یک تهدید بزرگ برای نسل آینده کشور و پیر شدن جمعیت باشد، اگر فکری جدی به حال این پدیده نوظهور در کشور نشود، قطعا تبعات آن دامن‌گیر تمام خانواده‌های ایرانی می‌شود.
بیشتر بخوانید: ازدواج سفید در ایران نتیجه نداد/ تاخیر در ازدواج چه زمانی مناسب است؟
مهشید سلیمانی با بیان اینکه ازدواج نوعی ایجاد رابطه عاطفی است که طی آن فرد علاوه بر ارضای نیازهای جنسی، به احساس ارزش، اعتماد، امنیت و دریافت محبت و احترام دست پیدا می‌کند، اظهار کرد: خانواده به‌عنوان یکی از مهم‌ترین نهادهای اجتماعی است که با ازدواج آغاز می‌شود، بنابراین ازدواج، اهمیتی بنیادین در تشکیل یک خانواده دارد.
وی با اشاره به اینکه ازدواج نیز مانند هر پدیده اجتماعی دیگر دارای هنجارهایی است، گفت: ایران هم‌چون سایر کشورهای جهان سوم در حال عبور از سنت به مدرنیته است و در چنین شرایطی، مسائل اجتماعی از جمله ازدواج نیز دستخوش تغییرات و دگرگونی‌هایی خواهد شد؛ تغییراتی که موجب می‌شود افراد نگرش‌های نوینی در خصوص پیوند زناشویی و ازدواج داشته باشند.
سلیمانی افزود: در سال‌های اخیر مبحث ازدواج سفید در ایران مطرح و اندیشه مسئولان، کارشناسان و جامعه‌شناسان را به خود معطوف کرده است، اما این نوع از ازدواج در ایران از هیچ نوع جایگاه قانونی، شرعی و عرفی برخوردار نیست.
این جامعه‌شناس یادآور شد: همان‌گونه که می دانیم، اولین تجربه‌های ازدواج سفید در ایالات متحده آمریکا شکل گرفته و از آن جایی که در این نوع ازدواج، زن و مرد بدون ثبت رسمی و قانونی پیوند خود، یک زندگی مشترک را آغاز می‌کنند، به طور طبیعی طرفین، هیچ‌گونه تعهد قانونی و شرعی نسبت به یکدیگر ندارند و نمی‌توانند مدعی حق و حقوقی نسبت به یکدیگر باشند.
وی با تاکید بر اینکه در بحث ازدواج سفید مجموعه‌ای از ناهنجاری‌های اخلاقی و اجتماعی به بار خواهد آمد، عنوان کرد: در ایران، آمار دقیق و مشخصی پیرامون این پدیده ارائه نشده است، اما باید گفت بسیاری از رسانه‌ها و مسئولان ذیربط در خصوص این مبحث مهم که در بطن جامعه وجود داشته و آمارهای غیررسمی از رشد و افزایش روزافزون آن حکایت دارند، سکوت کرده‌اند.
سلیمانی توضیح داد: کشور ایران به دلیل ریشه‌های فرهنگی برگرفته از دین اسلام و فرهنگ ایرانی به هیچ عنوان آمادگی پذیرفتن مسئله ازدواج سفید را هم‌چون کشورهای آمریکایی و اروپایی ندارد و برقراری رابطه زناشویی در بستری به نام ازدواج سفید در ایران امری غیر اخلاقی و ارتکاب جرم تلقی می‌شود و در قانون اساسی برای آن مجازات در نظر گرفته شده است.
این جامعه‌شناس با اشاره به اینکه استقبال جوانان ایرانی از ازدواج سفید ناشی از شرایط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است، بیان کرد: همچنین مسئولیت‌پذیر نبودن جوانان، یکی از مهم‌ترین مسائلی است که روانشناسان در خصوص دلیل رویکرد جوانان به ازدواج سفید بر آن اذعان دارند.
وی در خصوص معایب ازدواج سفید، خاطرنشان کرد: نداشتن تعهد و وفاداری، خیانت جنسی زوجین به یکدیگر، بروز مشکل در روابط خانوادگی و ... از معایب این ازدواج است و مهم‌ترین ویژگی این نوع ازدواج این است که در صورت نداشتن تفاهم، زوجین می توانند بدون پشت سر گذاشتن پروسه طلاق، به راحتی و بدون هیچ تشریفات اداری از یکدیگر جدا شوند، این مسئله در ازدواج رسمی به عنوان یک معضل بزرگ در ایران تلقی می شود.
سلیمانی با بیان اینکه طبق آمارهای غیررسمی در ایران، زنان به ازدواج سفید به عنوان شروعی برای ازدواج رسمی نگاه می‌کنند، یادآور شد: اما اکثر مردان، حاضر به ازدواج رسمی و دائمی با زنی که با او هم‌خانه می شوند، نیستند و این مسئله در نهایت افسردگی و سرخوردگی را برای زنانی که وارد رابطه و پیوند زناشویی پنهانی می‌شوند به‌همراه خواهد داشت.
این جامعه‌شناس تاکید کرد: باتوجه به نگرانی‌هایی که در سال‌های اخیر در خصوص شکل‌گیری ازدواج سفید در ایران به‌عنوان تهدید جدی ایجاد شده است، مجلس شورای اسلامی باید به فوریت مصوباتی در خصوص مبحث خانواده و به‌خصوص طلاق داشته باشند، همچنین مسئولان ذیربط با کمک و همراهی رسانه‌ها با طرح موضوع ازدواج سفید در بستری آزاد، به تحلیل ابعاد اجتماعی و اخلاقی آن بپردازند و دوگانگی پنهان همخانه‌ها را برای عموم مردم تشریح کنند، قطعا آگاهی‌بخشی در این مورد بسیار اهمیت دارد.
حجت‌الاسلام اسماعیل رئیسی مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه پیام‌نور شهرکرد در خصوص اهمیت مسئله ازدواج، اظهار کرد: خداوند سازوکارهایی را برای تکامل انسان قرار داده است، عبادت و بندگی یکی از مهم‌ترین این سازوکارها برای رسیدن به کمال است، ازدواج یکی از ابزارهای دیگر برای رسیدن به تکامل است که بدون آن رسیدن به کمال دشوار و یا امکانپذیر نیست.
وی با بیان اینکه بدون ازدواج رسیدن به بالاترین درجه کمال سخت یا غیرممکن است، ادامه داد: افراد تعاریف متعددی برای ازدواج دارند، از مهم‌ترین این تعاریف ادامه نسل، پاسخگویی به حس طبیعی انسان به دریافت محبت و اراضای غریزه جنسی مشروع است، اما این تعاریف تنها هدف برای تشکیل خانواده و ازدواج نیست.
رئیسی با اشاره به اینکه تعریف ازدواج با اهداف آن متفاوت است، توضیح داد: ازدواج به معنای یکی شدن و زوجیت است، وقتی دو نفر باهم ازدواج می‌کنند باید مانند حل شدن قند در آب با هم آمیخته شوند، اگر چنین ازدواجی در جامعه شکل بگیرد قطعا می‌توان گفت این ازدواج عمیق است، اما اکثر ازدواج‌ها در جامعه سطحی هستند.
مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه پیام‌نور شهرکرد با بیان اینکه برای ازدواج بیش از ۲۰ انگیزه بیان می‌شود، عنوان کرد: تامین غریزه جنسی، رسیدن به آرامش، رهایی از بلاتکلیفی، میل به استقلال، چشم و هم چشمی، رسمیت دادن به رابطه دوستی، رسیدن به امکانات رفاهی، فرزندآوری و ... از مهم‌ترین انگیزه‌های جوانان برای ازدواج است که در هرکدام از این انگیزه‌ها اشکلات بسیار جدی وجود دارد.
وی ادامه داد: در گذشته دختران و پسران بنا بر اقتضائات زمانه در یک سن عرفی ازدواج می‌کردند، اما امروز افزایش توقعات جوانان از زندگی مشترک، مسائل اقتصادی، تغییر نوع بینش، تغییر نوع تفکر و فرهنگ موجب شده جوانان تمایل چندانی به ازدواج نداشته باشند.
رئیسی با تاکید بر اینکه نگاه به ازدواج و تشکیل زندگی مشترک سالم نیست، گفت: جوانان دچار سردرگمی و بی‌هویتی شده‌اند، تا زمانی‌که هدف از ازدواج و هدف از خلقت انسان در دنیا به درستی تبیین نشود، انسان نمی‌داند در دنیا باید به دنبال چه چیزی باشد، متولیان فرهنگ نتوانستند این مباحث را به خوبی برای جوانان تبیین و آن‌ها را آگاه کنند، بالتبع فرهنگ اسلامی نیز به وسیله رسانه‌ها، فضای مجازی و .. دستخوش تحریف شد.
مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه پیام‌نور شهرکرد تاکید کرد: وقتی فکر انسان دچار تحریف شود، این تغییر تفکر در فرد و جامعه تبدیل به رفتار غلط می‌شود، در حال حاضر بیش‌ترین ضربه را از بی‌اعتنایی به مباحث ریشه‌ای و مبنایی می‌خوریم، متاسفانه قبح رابطه دختر و پسر در جامعه شکسته شده و برای مردم جامعه این ارتباطات عادی شده است.
وی اضافه کرد: در طول ۴۰ سال گذشته باوجود موفقیت‌ها و پیشرفت‌های بسیار در تمامی حوزه‌ها به مقوله فرهنگ دینی و ملی مردم ایران توجه جدی صورت نگرفت و فرهنگ رها شد، امروز جوانان به دنبال دستیابی به آرامش هستند، پسران و دختران تشنه و به دنبال سیراب شدن بودند اما سیراب نشدند.
رئیسی در ادامه با بیان اینکه دو نوع گرایش حیوانی و انسانی در بین انسان‌ها وجود دارد، یادآور شد: اگر گرایش حیوانی بر گرایش انسانی غلبه کند، هر انسانی ناخوداگاه به دنبال راحتی و تنوع‌طلبی می‌رود، همچنین این فرد به دنبال پاسخ به امیال نفسانی خواهد رفت، یکی از دلایل افزایش گرایش حیوانی در جوامع تقویت نشدن مبانی اعتقادی است.
مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه پیام‌نور شهرکرد افزود: شرایط اقتصادی تنها دلیل فرار جوانان از ازدواج نیست، بسیاری از جوانان از تعهد واهمه دارند، هزینه‌های غیرضروری ازدواج به شکل سرسام‌آوری بالا رفته است، بیشتر وسایلی که برای جهیزیه دختر تهیه می‌شود هیچ ضرورتی برای زندگی دو نفره ندارد، متاسفانه یکسری فرهنگ‌های غلط به اشتباه در جامعه رواج پیدا کرده است.
وی با بیان اینکه در جامعه کنونی تعدادی از دختران و پسران به دنبال تنوع‌طلبی و تجربه در ارتباطات خود هستند، گفت: بنابراین خود را در چارچوب‌های قانونی ازدواج محدود نمی‌کنند، فرهنگ غلط غربی در جامعه امروزی کشور رسوخ کرده است و تفکرات نادرست به مرور زمان تبدیل به عادت اجتماعی می‌شود.
رئیسی با اشاره به ترویج ازدواج سفید در بین جوانان، بیان کرد: بر ارتباط نامشروع بین دختران و پسران نمی‌توان نام ازدواج نهاد، اما باتوجه به اینکه بسیاری از خانواده‌های ایرانی تقیدات دینی دارند و نسبت به رابطه نامشروع در جامعه حساسیت‌هایی وجود دارد، بنابراین جوانان به دنبال مشروعیت بخشیدن به این رابطه با نام ازدواج هستند.
مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه پیام‌نور شهرکرد بیان کرد: جوانان دلایلی را برای شکل‌گیری ازدواج سفید مطرح می‌کنند، یکی از مهم‌ترین دلایل آن پاسخ دادن به نیازهای جنسی بدون ایجاد تعهد در طرفین است، در این نوع رابطه به لحاظ شرعی و حقوقی هیچ قائده‌ای رعایت نمی‌شود و هر کدام از طرفین می‌توانند بدون اینکه تعهدی نسب به طرف مقابل داشته باشند، این نوع ازدواج را بر هم بزنند.
وی با بیان اینکه در ازدواج سفید زن هیچ حق و حقوقی ندارد، تصریح کرد: در ازدواج دین اسلام بیش‌ترین توجه را به جایگاه زن داشته است و مرد موظف است تمامی امکانات رفاهی را برای همسر خود فراهم کند و اگر تصمیم به جدایی گرفتند مرد باید مهریه زن را به طور کامل بپردازد و زن بعد از جدایی یک پشتوانه مالی داشته باشد، اما در ازدواج سفید زن بیش‌ترین آسیب را بعد از جدایی می‌بیند.
رئیسی تاکید کرد: مطرح شدن ازدواج سفید در غرب معنایی ندارد، زیرا روابط بین زنان و مردان در کشورهای غربی و آمریکایی منعی ندارد، ازدواج سفید نامی برای منحرف کردن ذهن افراد جامعه برای رابطه نامشروع است و باید گفت این‌گونه رابطه حرام شرعی بوده و خواهد بود، برخی جوانان برای اینکه خود را روشنفکر بدانند به دنبال این مسائل می‌روند و در این مسیر آسیب‌های فراوانی به آن‌ها وارد می‌شود.