رویداد۲۴ همزمان با اولین سالگرد ترور سردار قاسم سلیمانی در عراق، وضعیت در این کشور بحرانی شده است. در هفتههای گذشته این کشور به بهانه حمله به سفارت آمریکا در بغداد دست به ادعاهایی علیه ایران زد. آخر هفته گذشته هم ظریف با اعلام اینکه تهران قصد جنگ با ایالات متحده را ندارد گفت که جمهوری اسلامی از منافع مردم و کشور دفاع خواهد کرد. وزیرخارجه کشورمان حتی روز گذشته هشدار تندی را خطاب به ترامپ توییت کرد و نوشت که عناصر تحریک کننده اسراییلی برای حمله به امریکاییها نقشه کشیده اند.
گفتکو با امیر موسوی کارشناس مسائل خاورمیانه :
وضع منطقه در دو هفته گذشته نگران کنندهتر شده است. برخی تحرکات در عراق و موضع گیریهای مقامات آمریکایی باعث شده تا ناظران بگویند اوضاع در آستانه یک درگیری است. از سوی دیگر مقامات ایرانی همچون ظریف، حسن روحانی و سردار قاآنی هم نسبت به هر نوع تحرکی از سوی ایالات متحده علیه کشورمان هشدار داده اند. چرا در هفتههای پایانی کار ترامپ اوضاع در خاورمیانه به این شکل در آمده؟
یک هماهنگی بین امریکاییها با همراهی آقای کاظمی و گروههای ضد حشد الشعبی که حتی شامل برخی علمای کربلا و نجف متاسفانه برای تجزیه حشدالشعبی در عراق ایجاد شده و تلاش برای ایجاد یک فتنه در منطقه را کلید زده اند. این حرکتی که اخیرا در مورد سفارت ایالات متحده در بغداد شکل گرفت، بازی بود که برای بدنام کردن ایران و حشدالشعبی انجام شد و البته اسنادش کشف و مشخص شد که آنها تصمیم داشتند که حمله به سفارت را گردن ایران بیاندازند. اما اسناد و مدارکی کشف شد ثابت کرد کسانی که این کار را کرده اند از طرفداران ایران نیستند و با هدف ایجاد شکاف بین طرفداران جمهوری اسلامی ایران و دیگران دست به این اقدام زدند.
دولت الکاظمی هم هیاتی را به ایران به ریاست ابوجهاد الهاشمی که انسان بسیار خوبی است، فرستاد. او با مسئولان ایرانی رابطه صمیمی دارد و او فرستاده شد تا یک راه حلی برای فشار به حشدالشعبی پیدا شود. اماپاسخ محکمی گرفت که اینها ربطی به حشد نداشته اند و از کسانی بوده اند که قصد فتنه در عراق را دارند و شکافی بین دو کشور ایجاد کنند.
الان بیشتر از یک سال است که تبلیغات مشابهی از سوی کسانی که نمیخواهند ایران حضوری در عراق داشته باشد، دیده میشود. آنها حتی به برق و آبی که ایران به عراق میدهد هم ایراد میگیرند. بدتر از همه بهترین و پاکترین خونهای ایرانی هم در راه وحدت عراق و ایران تقدیم شده. اما باز هم خط سعودی و آمریکایی و اماراتی با تلاشها و پولهایی که به دولت عراق میدهند، تلاش میکنند تا مانع از روابط سازنده بین دو کشور شوند.
اتفاقی که در مورد سفارت آمریکا رخ داد بهانهای شده تا ایالات متحده دست خود را برای تحرکاتی علیه ایران باز ببیند و همزمان ایران این اتفاقات را توطئه میداند. در پشت پرده چه خبر است؟
از این فتنه اخیر سه گروه استفاده کرده اند. اول خود آمریکاییها بودند که دنبال بهانهای برای ایجاد یک بهانه برای برخورد با ایران هستند و این بهترین بهانه بود که بگویند نیروهای نزدیک به ایران، به سفارت این کشور در بغداد حمله کرده اند. آنها قصد داشتند از این وضعیت سوءاستفاده ویژهای کنند.
دسته دوم خود آقای الکاظمی است که بودجهای فاجعه بار به مجلس برده که در آن سوبسیدها را برداشته، قیمت ارز را بالا برده و برخی مشاغل را هم لغو کرده. این بودجه مشکلات عدیده دارد و در مجلس سروصداها برای اینکه الکاظمی باید برکنار شود بالا گرفته بود. به نظر میرسد الکاظمی و دولتش از این حادثه سفارت آمریکا که باعث منحرف شدن افکار عمومی از بودجه شده، استقبال کرده اند.
گروه سوم هم کسانی هستند که از اینکه حشدالشعبی بیش از آنکه تابع مرجعیت باشد، تابع ایران است ناراضی اند. این گروهها هستند که میتوانند باعث فتنههایی در عراق شوند و وضعیت خطرناکی را ایجاد کنند. طبق اطلاعاتی که ما داریم نماینده امارات هم در عراق است که مدام پول به این افراد تزریق میکند.
گروههای مخالف با ایران از آنجا که نتوانستند حشدالشعبی را منحل کنند، موضوع را از طریق بدنام کردن این گروه پیش میبرند. الان ایران هم به موقع احتمالا اسناد و مدارک را اگر آمریکاییها به گستاخی هایشان ادامه دهند، منتشر میکند.
در کنار همه اینها یک هدف هم در داخل عراق دنبال میشود که میخواهند پارلمان بعدی این کشور دیگر مثل این پارلمان انقلابی نبوده و با مسائلی مثل برقراری رابطه با اسراییل و ماندن آمریکاییها در عراق کنار بیاید.
بیشتر بخوانید: ماجرای تماس تلفنی ترامپ با عبدالمهدی سه روز قبل از ترور سردار سلیمانی چه بود؟
به نظر میرسد که یکی از زمینهایی که ممکن است درگیری بین ایران و آمریکا ایجاد شود عراق است. شما این موضوع را چطور ارزیابی میکنید؟
اینها در راستای تضعیف نیروهای مقاومت در عراق است و نمیخواهند یک بار دیگر نیرویی مثل حزب الله این بار در عراق شکل بگیرد. این نیرو مستقل در لبنان اسراییلیها را به ستوه آورده است.
ما به هر حال شاهد این بودیم که امسال اولین سالگرد شهادت سردار سلیمانی برگزار شد و همزمان ایران میگوید که انتقام این ترور را خواهد گرفت. برخی هم معتقدند که ترامپ ترجیح میدهد در این هفتههای اخر اقدامی را علیه ایران انجام دهد. ایا باید منتظر تنشی باشیم؟
من بعید میدانم، مگر اینکه دستوری از جانب ترامپ داده شود تا نیروهای حشدالشعبی را در عراق بمباران کنند. من فکر میکنم این حرکت دیگر اثر گزار نخواهد بود. عربستان و اسراییل در حال تلاشند تا ترامپ قبل از رفتن حرکتی علیه ایران انجام دهد.
ترامپ هم در دوراهی قرار گرفته. هم میخواهد اینده سیاسی اش خراب نشود، چون قصد دارد در دوره بعدی انتخابات شرکت کند و هم در معذوریت افتاده چرا که حدود هشتصد میلیارد دلار از سعودیها گرفته تا کاری علیه ایران بکند که تا الان به جز تحریم نکرده. اما نمیدانیم در این چند روز باقی مانده چه کاری از دستش بر میآید. او دستور داده تا هواپیمابرها به ایالات متحده برگردند و بعد بمب افکنهای بی ۵۲ را آورده. همه اینها برای این است که به نوعی اینها را آرام کند چرا که سعودی و صهیونیستها خیلی به واشنگتن بابت یک اقدام علیه ما فشار میآورند.
از آن سو هم در سالگرد شهادت سردار سلیمانی میگویند ایران، چون میخواهد انتقام بگیرد ما میخواهیم برخورد بکنیم. اما در واقع واشنگتن فقط به دنبال راضی کردن تندروها در آمریکا و تل آویو و ریاض است. الان تصمیم دست ترامپ است که میداند که اگر وارد جنگ شود، بدنام میشود و او نمیتواند این بدنامی را به این شکل تحمل کند که آینده سیاسیای که فکر میکند دارد را به کلی خراب کند. اگر بخواهد ضربهای به ایران بزند و برود هم ایران نمیپذیرد و انتقامش را خواهد گرفت و مشکلات برای آمریکاییها در منطقه و دنیا زیاد خواهد شد.
هشدارهای ایران برای جلوگیری از وقوع چنین جنگی است، چون همه از آن متضرر خواهند شد. هشدارهای که مقامات ما میدهند برای این است که این ضرر بزرگ واقع نشود؛ لذا این هشدارها برای این است که ایالات متحده بداند نباید کاری انجام دهد، چون ایران تلافی خواهد کرد.
من بعید میدانم که کاری صورت بگیرد. اما خروج هواپیمابر امریکایی از خلیج فارس مقداری نگرانی را بیشتر میکند. چرا که معمولا هدفهای بزرگ را در نزدیکی محل درگیری نگه نمیدارند و آنها را دور میکنند.
یعنی برخلاف آنچه که گفته میشود، این موضوع میتواند خطرناک باشد؟
بله من نگرانی ام از وقتی این خبر را شنیده ام بیشتر شده. هواپیماهای آنها پیشرفته است و میتواند از مناطق دور بیاید و نیازی ندارند که حتما از چنین ناوهایی در کنار ایران استفاده کنند. اینها همه مانور سیاسی و ایجاد ترس و وحشت است. از آن طرف هم آمریکاییها احتمالا شلوغش میکنند تا ایران انتقام نگیرد، اما مسیولان ما میگویند این انتقام بالاخره گرفته خواهد شد، اما زمان و مکان و نحوه آن را خودشان مشخص خواهند کرد.
قطر و کویت دست به کار شده اند تا اتفاقی نیفتد. ایران پیامش روشن است. به امریکاییها میگوید اگر شروع کنید، پایان دهنده آن نخواهید بود.