رویداد۲۴ همسایگان در اولویت روابط خارجی ایران قرار دارند. این شاهبیت سخنان ابراهیم رئیسی و وزیر خارجه دولت سیزدهم درباره سیاست خارجی ایران در آغاز به کار دولت بوده است. حالا خبر رسیده که ایران پیشنهاد برگزاری نشست مشترکی با حضور کشورهای حوزه خلیج فارس و تهران را مطرح کرده که این پیشنهاد مورد موافقت پوتین و مکرون نیز قرار گرفته است.
روزنامه الجریده کویت از تلاشهای منطقهای و بین المللی برای برگزاری نشستی با حضور کشورهای حوزه خلیج فارس و ایران خبر داده و نوشته «تلاشهای منطقهای و بین المللی با تایید رئیس جمهور روسیه و فرانسه برای برگزاری نشستی با حضور کشورهای حوزه خلیج فارس و ایران در جریان است. با این حال چالش اصلی، آغاز گفتگوهای متوقف شده میان تهران و ریاض است.»
یک منبع دیپلماتیک ایرانی نیز از وجود تلاشهای منطقهای و بین المللی برای برگزاری نشست خلیجی-ایرانی خبر داده و گفته که قرار است کشورهای حوزه خلیج فارس میزبانی این نشست را برعهده داشته باشند. این منبع دیپلماتیک به الجریده گفته که پیشنهاد برگزاری این نشست از سوی علی باقری کنی مذاکره کننده ارشد ایران در سفر هفته گذشته به مسکو پایتخت روسیه پیش از از سرگیری دور جدید مذاکرات هستهای وین مطرح شده است. به گفته این منبع دیپلماتیک مقامهای روسیه با پیشنهاد ایران موافقت کرده و وعده دادهاند که سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه در جریان دیدارهایش با مقامهای کشورهای عربی حوزه خلیج فارس در نشست عربی-روسی که قرار است در سطح وزاری خارجه در مراکش برگزار شود، این موضوع را پیگیری کند.
این طرح موافقت ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه را نیز کسب کرده است. به ویژه آنکه این پیشنهاد در راستای تلاش پیشین روسیه برای تاسیس سازمان تامین امنیت خلیج است که در نشست اکتبر ۲۰۲۰ شورای امنیت ملی سازمان ملل مطرح شده بود. بر اساس این پیشنهاد کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و همکاریهای اسلامی در این سازمان عضویت دارند.
گفته میشود این پیشنهاد موافقت امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه که اخیرا از عربستان دیدن کرده بود را نیز به همراه دارد. مکرون در این دیدار بر اهمیت نقش عربستان و کشورهای حوزه خلیج فارس برای دستیابی به توافق هستهای ایران اشاره و خواستار مشارکت این کشورها در این گفتگوها شده بود.
به گفته این منبع، پوتین و مکرون اخیرا در یک تماس تلفنی این پیشنهاد را بررسی کردهاند و باقری کنی به روسیه اطلاع داده که سفر اخیر شیخ طحنون مشاور امنیت ملی امارات به تهران میتواند حل اختلافات میان ایران و همسایگانش را تسهیل ببخشد و تهران معتقد است که این سفر با هماهنگی دیگر کشورهای حوزه خلیج فارس انجام شده و یک اقدام صرف اماراتی نبوده است.
بیشتر بخوانید: کشورهای عربی خود را برای دوران پسا توافق ایران و آمریکا آماده میکنند؟
مذاکره کننده ارشد ایران در این سفر به مسکو گفته بود که مهمترین اقدام اکنون از سرگیری گفتگوهای سعودی ایرانی است که مدتی است متوقف شده است. الجریده در ادامه نوشته که در صورت نتایج مثبت گفتگوهای ایران و عربستان احتمالا ابراهیم رئیسی به امارات، مسقط یا یکی دیگر از کشورهای عربی منطقه سفر خواهد کرد و برگزاری نشست خلیجی ایرانی میتواند به یک توافق و تفاهم تاریخی منجر شود.
همزمان امروز دوشنبه خبرگزاری رسمی اردن پترا گزارش داد که ایران و عربستان نشست امنیتی در امان برگزار کردهاند و در این نشست طرفین درباره موضوعات مختلف از جمله برنامه هستهای و موشکی ایران گفتگو شده است. خبرگزاری اردن امروز دوشنبه از پایان نشست گفتوگوی امنیتی میان ایران و عربستان سعودی خبر داد و گفت که این نشست با مشارکت کارشناسان دو کشور در پایتخت این کشور برگزار شده بود.
بر اساس این گزارش، پژوهشگاه عربی ویژه مطالعات امنیتی که مقر آن در اردن است میزبان این نشست بود. به نوشته خبرگزاری اردن این نشست بر «کاهش تهدید موشکها و مکانیسمهای پرتاب، اقدامات فنی برای اعتمادسازی میان طرفین به ویژه درباره برنامه هستهای ایران و همکاری در زمینه سوخت هستهای و دیگر محورها» متمرکز بود.
«ایمن خلیل» رئیس پژوهشگاه مطالعات امنیتی با اشاره به حاکم بودن احترام متقابل بر فضای این جلسه آن را نشاندهنده تمایل دو طرف برای توسعه روابط و تقویت ثبات منطقهای دانسته و گفته به زودی میان طرفین جلسات بیشتری به منظور پیگیری توصیههای مطرح شده در نشست و نیز تدوین جزئیات برگزار خواهد شد.
به گزارش رویداد۲۴ پژوهشگاه عربی ویژه مطالعات امنیتی از معدود مراکز در منطقه غرب آسیاست که در زمینه سلاحهای کشتار جمعی، عدم اشاعه هستهای و مسایل مربوط به امنیت هستهای کار میکند.
تاکنون چهار دو گفتگو میان ایران و عربستان به میزبانی بغداد برگزار شده است. مصطفی الکاظمی نخست وزیر عراق مبتکر و میانجی گفتگوهای ایران و عربستان بوده است. طرفین تلاش میکنند از طریق این گفتگوها ضمن اعتمادسازی برخی از مشکلات خود در منطقه را نیز حل و فصل کنند. جنگ یمن و برنامه هستهای و موشکی ایران از جمله این مسائل است.
شورای عالی امنیت ملی مسئولیت این گفتگوها را برعهده دارد و نماینده این شورا در این گفتگوها حضور دارد. رئیس ستاد کل نیروهای مسلح نیز خبر دیدار نمایندگان ایران و عربستان در اردن را تایید و از پیشرفت مذاکرات خبر داده است. باقری دیدار با مقامهای اماراتی را نیز تایید کرد و اعلام کرد در این دیدارها تا حدودی سوءتفاهمها برطرف شده است.
حالا که نشست مشترک ایران و عربستان برگزار و به گفته مقام ایرانی نتایج آن مثبت بوده است می توان انتظار داشت به زودی رئیس جمهور ایران عازم کشورهای عربی منطقه شود و مقدمات برگزاری نشست خلیجی ایرانی نیز فراهم شود.
تا زمانی که جنگ در یمن و بویژه کوشش حوثی ها برای تصرف مارب ادامه یابد پیشرفتی در رابطه ایران و عربستان رخ نخواهد داد