رویداد۲۴ یاسر مختاری: سکته مغزی، وضعیتی است که در آن عروق مغزی در ناحیهای از مغز قطع شده یا متوقف شده است، که باعث اختلال در عملکرد مغزی و عملکرد بدنی میشود. سکته مغزی میتواند بخشی از مغز را یا حتی مناطق گستردهتری را درگیر کند و عملکردی قابل اصلاح در این مناطق وجود نخواهد داشت.
یک سکته مغزی معمولاً ناگهانی رخ میدهد و علت آن معمولاً مسدود شدن یا پارگی عروقی که عرق مغزی را تغذیه میکنند است. مسدودیت یا پارگی عروق میتواند به دلیل تشکیل یک لخته خون، آتشسوزی عروق، یا ترشح یا انبساط یک عروق درونی باشد.
سکته مغزی میتواند شامل علائمی مانند ناتوانی یا ضعف ناگهانی در یک طرف بدن، اختلال در گفتار یا درک، عدم توازن، اختلال در بینایی، سردرد شدید و شدید، و تغییرات در دیداری و حسها باشد. علائم سکته مغزی بسته به منطقه مغزی درگیر و شدت آن متفاوت است.
سکته مغزی یک وضعیت بسیار خطرناک به حساب میآید و نیاز به تشخیص سریع و درمان فوری دارد.
بیشتر بخوانید: آنژین قلبی چیست؟
ژنتیک نقشی مهم در احتمال بروز سکته مغزی دارد. علت اصلی سکته مغزی، قطع یا کاهش خونرسانی به یک منطقه از مغز است. وقوع سکته مغزی میتواند از علل مختلفی نظیر تشکیل لخته خون در عروق مغزی یا تنگ شدن عروق مغزی باشد.
تحقیقات نشان داده است که ژنتیک در احتمال بروز سکته مغزی نقش قابل توجهی دارد. برخی از ژنها و متغیرهای ژنتیکی میتوانند خطر ابتلا به سکته مغزی را افزایش دهند. به عنوان مثال، وجود ژنهایی که وارثین خواص مختلفی نظیر افزایش سطح کلسترول بد (LDL) در خون، خونریزیها و تشکیل لخته خون زیاد را به ارث میبرند، میتواند خطر ابتلا به سکته مغزی را افزایش دهد.
به گزارش رویداد۲۴ همچنین، وجود تاریخچه خانوادگی سابقه سکته مغزی نیز میتواند نشاندهنده وجود عوامل ژنتیکی مشترک است. اگر در خانوادهتان افرادی با سابقه سکته مغزی وجود دارد، شما در معرض بیشتری برای بروز این حادثه قرار دارید.
سکته مغزی به عوامل گوناگونی بستگی دارد و کاملاً به عنوان یک بیماری ارثی در نظر گرفته نمیشود. اما به هر حال، ژنتیک میتواند نقشی در آسیبهای عروقی و عملکرد قلبی-عروقی داشته باشد که به سکته مغزی منجر میشوند. برخی از حالتهای ژنتیکی میتوانند خطر سکته مغزی را افزایش دهند، به طور مثال، خطر سکته مغزی در فردی که از نسبت خانوادگی سابقه سکته مغزی دارد، بیشتر است.
اما باید توجه داشت که عوامل دیگر هم بر روی خطر سکته مغزی تأثیر دارند. عوامل ریسک غیرژنتیک مانند سن، جنسیت، فشار خون بالا، دیابت، کلسترول بالا، سابقه سکته مغزی یا سکته قلبی، سابقه دخیلی به مشکلات قلبی-عروقی و سابقه خانوادگی در سکته مغزی همچنین نقشی مهم در خطر ابتلاء به سکته مغزی ایفا میکنند.
سکته قلبی یا حمله قلبی یک وضعیت ناگوار است که در نتیجه عرضه ناکافی خون به عضله قلبی رخ میدهد. دلیل اصلی سکته قلبی انسداد عروق کرونری (عروق خونی که قلب را تامین خون میکنند) است.
این انسداد میتواند ناشی از تشکیل لایه انبساطی درون عروق باشد که به عنوان پلاک شناخته میشود و باعث بسته شدن عروق میشود. یا میتواند ناشی از لخته خونی باشد که در ناحیه انسداد ایجاد میشود. در هر دو صورت، حجم خون به عضله قلبی کم میشود و اگر خون برای مدت زیادی به قلب تامین نشود، این قسمت از عضله قلبی ممکن است تخریب شود.
علائم سکته قلبی ممکن است شامل درد یا فشار در قفسه سینه، درد یا تنگی در دست چپ، بازو، گردن، فک یا شانه، تنگی نفس، تهوع، استفراغ، بیقراری، عرق سرد، سرگیجه و ضعف عمومی باشد. با این حال، ممکن است علائم سکته قلبی در هر فردی متفاوت باشد و در بعضی از موارد ممکن است بدون علامتی ظاهر شود. اگر شما یا کسی روی چشمک تشکیل شده با استراحت کیفیت زندگی خود چیز خاصی را تغییر می دهید یا شما یک چند دقیقه قبل فعالیت بدني، می توانید به صورت فوري به يك پزشک مراجعه کنيد
اگر شما يا فردی دیگر نشانههایی از سکته قلبی دارید، فوراً به یک مرکز درمانی تخصصی مراجعه کرده و پاسخ تشخیصی حرفهای بگیرید.
ژنتیک نقش مهمی در سکته قلبی دارد. سکته قلبی یک وضعیت اورژانسی است که ناشی از انسداد عروق کرونر قلب توسط لخته خون است که باعث قطع تام عرضه خون به بخشی از عضله قلب میشود. عوامل ژنتیکی ممکن است بر بروز و شدت سکته قلبی تأثیر بگذارند.
در این رابطه، برخی از مشکلات ژنتیکی میتوانند باعث افزایش خطر سکته قلبی شوند. به عنوان مثال، وراثت فاکتورهای خطری مانند افزایش سطح کلسترول بد (LDL)، کاهش سطح کلسترول خوب (HDL)، افزایش فشار خون و اختلالات در برخی عوامل خونی مانند دسته از آنزیمهای موجود در خون (مانند فاکتورهای انعقادی) یا ایجاد تغییرات در ساختار و عملکرد عروق میشوند.
همچنین، برخی اختلالات ژنتیکی مانند سندرم های متابولیک و بعضی بیماری های وراثتی مثل هیپرلیپیدمی که با افزایش سطح چربی ها در خون همراه است، میتوانند خطر ابتلا به سکته قلبی را بالا ببرند.
اما باید توجه داشت که ژنتیک تنها یکی از عوامل مؤثر بر سکته قلبی است و بسیاری از موارد به عوامل محیطی مانند سبک زندگی نیز بستگی دارد. به عنوان مثال، عادات تغذیهای ناسالم، عدم فعالیت بدنی، مصرف سیگار و عوامل استرس زا نقش مهمی در بروز سکته قلبی ایفا میکنند.
اما ژنتیک تنها یک عامل است و تاثیر بسیاری از عوامل دیگر مانند عادات غذایی، سبک زندگی، فشار خون بالا، دیابت و سایر بیماریهای قلبی عروقی نیز بر خطر ابتلا به سکته مغزی دارند. بنابراین، تغییر در رفتارهای سلامتی، مانند تغییر در سبک زندگی و رعایت توصیهها برای کاهش عوامل خطر پیرامونی همراه با ژنتیک میتواند موجب کاهش خطر سکته مغزی شود.
سکته قلبی نیز همچون سکته مغزی، فرایندی پیچیده است که تحت تاثیر ژنتیک و عوامل زیست محیطی قرار دارد. ژنتیک میتواند در ارث رسیدن عواملی که به بروز سکته قلبی منجر میشوند، نقشی داشته باشد. در واقع، برخی از ژنتیک برای فرد ارثی بودن عواملی نظیر سطح بالای کلسترول بد (LDL)، فشار خون بالا و تمایل به تشکیل لخته خون زیاد را نشان میدهند که ممکن است خطر بروز سکته قلبی را افزایش دهند.
به علاوه، تاریخچه خانوادگی با سابقه سکته قلبی نیز میتواند نشاندهنده وجود عوامل ژنتیکی مشترک باشد. اگر در خانواده شما افرادی با سابقه سکته قلبی وجود دارد، شما در برابر ریسک بیشتری برای بروز این حادثه قرار دارید.