رویداد۲۴ نازنین فرزانجو: الهه محمدی روزنامهنگار بازداشتی روزنامه هممیهن چندی پیش از اوین آزاد شد. او در شهریور چندی پس از بازداشت نیلفر حامدی توسط نیروهای امنیتی بازداشت شد. آزادی الهه محمدی به همراه نیلوفر حامدی خبرنگار روزنامهی شرق بازتابهای فراوانی در شبکههای اجتماعی داشت.
الهه محمدی زاده ۱۹ اردیبهشت سال ۱۳۶۶ و خواهر دوقلوی «الناز محمدی» است که او نیز روزنامهنگار است. الهه محمدی در دانشگاه الزهرا، کارشناسی زبان و ادبیات فارسی خوانده و در سال ۱۳۸۸ فارغالتحصیل شده است. او تحصیلاتش را در رشته مطالعات زنان را در دانشگاه باهنر کرمان ادامه داد و در سال ۹۰ فارغالتحصیل شد و وارد حرفه روزنامهنگاری شد و در روزنامهها و رسانهای چون مردمسالاری و اعتماد و ابتکار و روزنامه هفت صبح، شهروند و هم میهن و خبرآنلاین کار کرده است.
در مرداد ۱۴۰۱ یکی از گزارشهای منتشر شده محمدی در روزنامه شرق با عنوان «قتل با اسم رمز ناموس» از سوی انجمن صنفی روزنامهنگاران استان تهران به عنوان یکی از گزارشهای برتر سال معرفی شد. محمدی در سال ۱۴۰۱ هنگامیکه در روزنامه هممیهن برای تهیه گزارش از مرگ مهسا امینی به سقز محل زندگی رفته بود، دستگیر شد.
الهه محمدی برای بار نخست و هنگامیکه از وضعیت زندان قرچک در روزهای شیوع کرونا نوشته بود، مورد شکایت قرار گرفت. او در دوم دی ماه ۱۴۰۰ در توییتر خود نوشته بود: «فروردین سال ۹۹ گزارشی درباره وضعیت زندان قرچک در روزهای شیوع کرونا در خبر آنلاین نوشتم. بعد از انتشار، از من شکایت کردند و پرونده با اتهامات تبلیغ علیه نظام و نشر اکاذیب به قصد تشویش اذهان عمومی تشکیل شد. پس از چندین جلسه بازجویی از سوی سپاه درباره گزارش هواپیمای اوکراینی، آبان ۹۸، فعالیت در گروه دیدبان آزار و پرداختن به مسایل مربوط به زنان، تفهیم اتهام و برایم کفالت ۱۵۰ میلیون تومانی صادر شد.»
بیشتر بخوانید: نیلوفر حامدی کیست؟
محمدی در سفری که به سقز داشت، گزارشی با اسم «یک وطن اندوه» منتشر میکند که روزنامه هممیهن آن را چاپ میکند. در این گزارش، با چند تن از نمایندگان پیشین مجلس نیز گفتوگویی داشتهاست. غلامحسین کرباسچی مدیرمسئول روزنامهی هممیهن پس از دستگیری او واکنش نشان داد و گفت که محمدی از سوی روزنامه برای تهیه خبر مراسم خاکسپاری مهسا امینی به سقز رفته بود و مسئولیتی متوجه او نیست.
در ۷ آبان ۱۴۰۱، در بیانیه مشترک وزارت اطلاعات و اطلاعات سپاه، نام مختصر دو خبرنگار، محمدی و نیلوفر حامدی به چشم میخورد که آنها را سرویسهای جاسوسی غربی معرفی کردند که در برخی کشورها، دورههای براندازی و جنگهای ترکیبی تشکیل میدادند.
در این بیانیه آمده است: اقدامات «الف.م» که با استفاده از همان پوشش با حضور فوری در شهرستان سقز، به تحریک اطرافیان مرحومه، کارگردانی برخی صحنهها و انعکاس اخبار و تصاویر جهتدار از مراسم تشییع، تدفین و تجمعاتِ شکلگرفته در آن شهر به ایفای مأموریت پرداخت. این فرد نیز آموزشدیدهی دورههای رژیم مافیایی آمریکا در کشورهای خارجی است؛ ضمن آنکه هر دو نفر نقش منابع اولیهی خبرسازی برای رسانههای بیگانه را ایفا کردهاند.
سعید پارسایی همسر محمدی بعد از بازداشت وی به اطلاعرسانی پرداخت. وی در ۲۳ مهر ۱۴۰۱ در حساب توییتر خود نوشت که او ۱۷ روز در زندان انفرادی بوده و بهطور کلی ۱۰ دقیقه تماس با او نداشته و از اتهاماتش نیز اطلاعی در دست نیست.
سرانجام و پس از گذشت ۹ ماه از حبس، نخستین جلسه محاکمه محمدی در تاریخ ۸ خرداد ۱۴۰۲ با حضور وکلای او در شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب به ریاست ابوالقاسم صلواتی برگزار شد. وکیل الهه محمدی توانست برای بار نخست یک روز پیش از دادگاه یعنی در ۷ خرداد موکل خود را ملاقات کند.
در اتهامات الهه محمدی مواردی نظیر همکاری با دولت متخاصم آمریکا، اجتماع و تبانی برای ارتکاب جرم برضد امنیت کشور، فعالیت تبلیغی علیه نظام جمهوری اسلامی ایران ذکر شده است. مرکز رسانه قوه قضاییه نوشت: «پروژهای که با هدایت این سازمان برای ایران طراحی شده بود پروژه موسوم به «دیدهبان آزار» با مدیریت غنچه قوامی است، در روند تحقیقات مشخص شده که عامل اصلی این پروژه در داخل کشور محمدی بوده که بهصورت آگاهانه ضمن مدیریت اکانتهای مربوط به شبکههای اجتماعی نسبت به تولید محتوا، اقدامات میدانی و هماهنگی میان شبکه مرتبطین پروژه در داخل اقدامات قابل ملاحظهای را انجام داده است.»
الهه محمدی در پی جلسه دوم دادگاه متن دفاعیات خود انتشار داد که به شرح زیر است: «من الهه محمدی، ۱۵ سال است که خبرنگارم و در تمام طول زمان کار حرفهایام، غیر از اینکه حرف مردم را بزنم و قدمی در راه بهتر شدن زندگیشان بردارم، هیچ کار دیگری نکردهام. من هیچ ارتباطی با هیچ دولت خارجیای نداشتهام و افتخار میکنم که در کنار مردم ماندم تا صدایشان باشم. معتقدم به جای بازداشت خبرنگاران، نهادهای امنیتی، قوه قضاییه، دولت و مجلس باید برای حرفهای مردم گوش شنوا داشته باشند نه اینکه خبرنگارانی را که کارشان را انجام دادهاند بازداشت کنند و ماههای زیادی بلاتکلیف و در بازداشت موقت نگه دارند.»
او همچنین گفته بود «من و نیلوفر حامدی به عنوان نمایندگانی از بدنه رنجور و شریف مطبوعات ایران در حالی محاکمه میشویم که به واسطه برخوردهای امنیتی با خبرنگاران صادق و متعهد، مرجعیت رسانه به خارج از کشور منتقل شده و این برخوردهای شدید با روزنامهنگاران موجب آزردگی مردم شدهاست. باید مقامات، بهویژه مقامات قضایی، صدای مردم را بهویژه زنان و روزنامهنگارانی که از زبان آنها سخن میگویند، بشنوند و در برابر مطالبات به حق آنها نایستند.»
در تاریخ ۳۰ مهر ۱۴۰۲ و پس از بیش از یک سال بازداشت موقت، قاضی صلواتی در دادگاه بدوی، الهه محمدی را به اتهام همکاری با دولت متخاصم آمریکا به شش سال حبس، اجتماع و تبانی برای ارتکاب جرم بر ضد امنیت کشور به پنج سال حبس و به اتهام فعالیت تبلیغی علیه نظام جمهوری اسلامی به یک سال حبس محکوم کرد. در صورت تأیید حکم در مرحله تجدیدنظر، شش سال حبس قابل اجرا خواهد بود.
انتشار این حکم باعث واکنش برخی چهرهها شد. انجمن صنفی روزنامهنگاران استان تهران ضمن اعلام مخالفت با حکم بدوی، نسبت به رسیدگی دقیق و عادلانه به پرونده توسط قضات دادگاه تجدیدنظر ابراز امیدواری کرد. انجمن روزنامه نگاران زن ایران نیز در بیانیهای نسبت به نقض رأی بدوی در مرحله تجدیدنظر ابراز امیدواری کرد.
انجمن روزنامهنگاران آلمان از قوهقضاییه ایران خواستار تبرئه و آزادی او و نیلوفر حامدی شد. فدراسیون بینالمللی روزنامهنگاران نیز در خواستار آزادی فوری آنها شد. انجمن بینالمللی خبرنگاران و عکاسان ورزشی در بیانیهای ضمن محکومکردن بازداشت نیلوفر حامدی و الهه محمدی، خواستار آزادی آنها شد. عفو بینالملل پس از صدور رأی بدوی، خواستار آزادی فوری نیلوفر حامدی و الهه محمدی شد.
در تاریخ ۲۴ دی ۱۴۰۲ دادگاه تجدید نظر استان تهران با تبدیل قرار الهه محمدی و نیلوفر حامدی به مبلغ هر کدام ۱۰ میلیارد تومان موافقت کرد و هر دو پس از ۱۷ ماه از زندان آزاد شدند. این آزادی بازتاب زیادی داشت و فیلم لحظهی آزادشدن آنها در شبکههای اجتماعی نیز بسیار منتشر شد.
الهه محمدی و نیلوفر حامدی نهایتاً با قید وثیقه از بازداشت آزاد شدند، اما مرکز رسانهای قوه قضاییه ساعاتی بعد از باز شدن پرونده جدید برای آنان خبر داد و علت آن را کشف حجاب ذکر کرد. در حالی که قوه قضاییه اعلام کرده بود آنها به قید وثیقه آزاد هستند، خبرگزاری فارس در خبری اعلام کرد آنها برای یک هفته مرخصی هستند و دوباره بازداشت میشوند!
دستکم در این مورد مرجع خبری باید قوه قضاییه باشد، اما ظاهرا خبرگزاری فارس اطلاعات متفاوتی از رسانه قوه قضاییه منتشر میکند که ظاهرا قصد آنها این است نیلوفر حامدی و الهه محمدی حتما به زندان بازگردند!