رویداد۲۴ نازنین فرزان‌جو: داستان لاغری و لاغربودن و هر کس لاغرتر زیباتر و به روزتر متعلق به امروز و دیروز نیست و آن را می‌توان یک معضل جهانی دانست که ایران هم مانند بسیاری موارد دیگر به دنبال آن رهسپار شده است.
در دنیا کم نیستند افرادی که برای لاغرشدن دست به هر کاری می‌زنند از انواع و اقسام رژیم‌ها و ورزش‌های سخت تا چنگ‌زدن به قرص‌های لاغری و عمل‌های جراحی.
یکی از مباحث پررنگ هنگامی‌که چند تن دور هم جمع می‌شوند لاغریست درواقع هیچ جمعی را نمی‌توانید پیدا کنید که تا به هم می‌رسند یکی از مباحشان لاغری و گفتگو در این زمینه نباشد.
شوربختانه در این میان و جمع‌ها جایگاه زنان کمی پررنگ‌تر است. زن‌ها به‌دلیل ویژگی‌های جسمیشان ممکن است دچار چاقی‌های ناخواسته‌ای شوند که معمولابه دنبال افزایش سن و پس از بارداری و زایمان به‌وجود می‌آید و، چون حفظ زیبایی برای آنها اهمیت ویژه‌ای دارد، به هر روشی دست می‌زنند که تناسب و زیبایی اولیه را به اندامشان برگردانند؛ روش‌هایی که ممکن است خطرشان بیشتر از سودشان باشد.
شاید یکی از پرسش‌های اساسی و مهم این باشد که چه کسی چاق است و به چه کسی چاق می‌گویند؟
چاق کسیست که وزنش با قدش هماهنگ نیست. چاقی مقادیر بیوشیمیایی مایعات بدن را دچار تغییر می‌کند و زمینه ساز بیماری‌ها و ناتوانی‌ها در فرد می‌شود. بسیاری از افراد گمان می‌کنند پرخوری دلیل چاقیست و تنها راه حل لاغر شدن را کنترل تغذیه و کم خوری می‌دانند؛ شاید دلیل برخی چاق‌شدن‌ها پرخوری باشد، اما درست‌تر این است که علت همه چاقی‌ها پرخوری نیست و گاهی زمینه‌های ژنتیکی هم سبب چاقی می‌شوند.
گاهی هم وجود بعضی بیماری‌ها و اختلالات در بدن سبب می‌شود فرد دچار چاقی‌های غیرعادی شود. در کنار همه این عوامل، تغییراتی که در چگونگی تغذیه به‌وجودآمده مانند گسترش شهرنشینی، کاهش فعالیت بدنی و مشغله زیاد برای تامین معاش، فرصت تهیه و پخت غذا‌های سنتی را از مردم گرفته و گرایش آنها به غذا‌های آماده افزایش پیدا کرده است.
گرایش به پشت میز نشینی در محل کار، مصرف بیش از حد خوراکی‌هایی مانند چیپس و پفک، دسترسی نداشتن برخی افراد به سبزیجات، میوه و لبنیات و گرایش به مصرف مواد انرژی زا و پرچرب، زمینه افزایش بیماری‌های متعدد را فراهم کرده که چاقی یکی از عوارض آن است. نتیجه این که براساس آمار وزارت بهداشت و درمان، بیش از ۲۷ درصد مردان و ۴۰ درصد زنان کشور چاق هستند. در این میان، ۷۰ درصد زنان ۱۵ تا ۲۴ ساله و ۱۷ درصد مردان کشور از کم تحرکی چاق شده‌اند.
تلاش فراگیر آدم‌ها برای لاغر شدن همه جا نمود دارد. صفحه‌های اینترنت، تلویزیون و مجلات انواع روش‌های لاغری را پیشنهاد می‌کنند و تضمین می‌دهند. صفحه‌های داخلی خیلی از مجله‌ها و روزنامه‌ها هم پر است از مطالبی که رژیم‌های مختلف را با نظر کارشناسان مختلف توصیه و هر روز روش تازه‌ای با معرفی ابزار‌های جدید ارائه می‌کنند و گاهی هم از خواص جادویی بعضی از مواد در لاغری حرف می‌زنند. روش‌های لاغر شدن، اما تنها به رژیم‌های مختلف محدود نمی‌شود. انواع کرم‌ها و ژل‌های موضعی در کنار کمربند‌های لرزاننده و گن‌های حرارتی، با انواع و اقسام قرص‌ها و پودر‌ها ترکیب می‌شوند و وعده می‌دهند که در صورت استفاده از آنها در کم‌ترین زمان ممکن می‌توان لاغر شد. شلوارک، گن، ژل، گوشواره، گیاهان دارویی، چسب، و دستگاه‌های لاغری هم روش‌های دیگری هستند که هر لحظه تبلیغ می‌شوند و عده زیادی را به خود جذب می‌کنند.
لاغری در دنیای امروز چنان تبلیغ می‌شود که هر فردی با اندکی اضافه‌وزن هم از هر آن‌چه می‌خورد دچار عذاب وجدان می‌شود و می‌خواهد تا جای ممکن خود را لاغر و لاغرتر کند و این لاغرترشدن برای بسیاری دست‌زدن به انجام هر کاری حتا تا پای جان است.
همان‌گونه‌که اشاره کردیم بحث و معضل لاغرشدن و لاغربودن یک پدیده و معضل جهانیست که تلاش کرده‌ایم آن را در ایران بررسی کنیم.
دنیای امروز دنیاییست که تبلیغات درآن نقشی اساسی و مهم دارد و افراد با تبلیغات هم‌سو می‌شوند و سبک و روش زندگیشان را هم تغییر می‌دهند بدون این‌که حتا خود متوجه ماجرا باشند.
بیشتر بخوانید: در ذهن طراحان لباس اسلامی اتاق عمل چه می‌گذرد؟
شوربختانه صداوسیما و سینما در ایران سرشار از پیام‌های ناکارآمد و متناقض است که یکی از آنها در مورد لاغریست و از آن‌جا که تصویر، مهم‌ترین بخش این ماجرا و از ویژگی‌های ذاتی آن است تاثیرش را چند برابر می‌کند.
به گزارش رویداد۲۴ سینما و تلویزیون وسیله‌های ارتباطی‌اند که از دل مدرنیته بیرون آمده‌اند و از آن‌جایی‌که مدرنیته و تمام ظواهرش بر مدار تفاوت‌ها و تناقضات می‌چرخد این تناقضات در مورد لاغری هم دور از انتظار نیست.
مردم در رویارویی با رسانه‌های تصویری از یک سو با برنامه‌های مستندی روبه‌رو هستند که مدام از خطرات عمل‌های زیبایی یا رفتن به فست فود‌ها و نکوهش این کار می‌گویند، اما ازسوی دیگر و در برنامه و کانالی دیگر چهره کلوزآپ بازیگری در سریالی به نمایش درمی‌آید که عضوی در صورت ندارد که عمل نشده باشد. آیا این کار تبلیغی زیرپوستی برای تبلیغ عمل‌های زیبایی نیست؟
چگونه می‌توان در مورد خطر عمل‌های زیبایی گفت، اما در تمام فیلم‌هایی که می‌سازیم و به مخاطب نشان می‌دهیم زیباترین و پرابهت‌ترین زنان لاغرند؛ آنها هستند که قهرمان فیلم ما هستند و زنان چاق همگی پیر و در نهایت و اگر بخواهیم مهر و لطفی کنیم آنها را در نقش مادری دلسوز نشان می‌دهیم که تنها کارش دلسوزی و ریختن اشک برای فرزندانش و پختن غذاست.
بحث لاغرشدن برای بسیاری تا اندازه‌ای جدیست که خود را به چاقو و تیغ جراحی‌های می‌سپارند به این امید که از اتاق عمل که بیرون می‌آیند خود را در آیینه آن‌گونه ببینند که دوست دارند و همیشه در سر می‌پرورانده‌اند.
برداشتن چربی‌های اضافی بدن به روش لیپوساکشن، طرفدار زیاد دارد و در هر بار عمل، حداکثر ۷ کیلو چربی خارج می‌شود. با این که خبر مرگ افرادی که در شرایط نادرست زیر این عمل‌ها قرار گرفته اند منتشر می‌شود، هنوز هم هستند کسانی که برای ۲۰ - ۱۰ کیلوگرم اضافه وزن، به لیپوساکشن رو می‌آورند. این عمل به روش‌های گوناگونی از جمله با امواج صوتی انجام می‌شود. ورم، سوختگی، صدمه‌های مکانیکی به ناحیه عمل، صدمه به عروق لنفاتیک، ایجاد زخم‌های طولانی مدت و نکروز بافت پوستی از عوارض این عمل هستند. ایجاد تجمع مایع و ایجاد فرورفتگی در بافتی که چربی از آن برداشته شده، از دیگر عوارض آن است. اگر پس از انجام عمل، رژیم غذایی خاصی رعایت نشود، چربی دوباره برمی گردد و ایجاد آمبولی‌های چربی از عوارضی است که افراد پس از عمل به آن دچار می‌شوند.
عمل‌هایی مانند بای و اسلیو معده هم یا گذاشتن بالن در معده و یا حلقه دور آن هم وجود دارند که هر یک براساس ویژگی‌های بدنی خود و مشورت با پزشک ممکن است آن را انجام دهد اما موضوع مهم این است که تمامی عمل‌ها عوارض زیادی دارند و هر اندازه فرد چاق‌تر باشد عوارض آن نیز بیشتر خواهد بود. افرادی که به علت چاقی دچار درد‌های استخوانی و ستون فقرات هستند و کسانی‌که که ناچارند این عمل را انجام دهند، حتما پیش از انجام عمل، باید بدنشان را از نظر سیستم‌های گوارشی و غدد بررسی کنند، چون گاهی افراد به کم کاری تیروئید یا دیابت دچار هستند که می‌تواند برای عمل ایجاد مشکل کند.
پروانه بیگی، روانشناس رواج عمل‌های زیبایی را این گونه تحلیل می‌کند: «جراحی زیبایی یکی از مسائلی است که جهان پزشکی امروز با آن روبه‌روست. در گذشته علم پزشکی بیشتر به سلامت مردم اهمیت می‌داد، اما این روز‌ها این رشته علمی هر روز بیشتر وارد حوزه زیبایی می‌شود که تااندازه‌ای هم قابل درک است چرا که پول‌ساز است. با تبلیغات زیادی که می‌شود مدام مشتریان تازه برایش وجود دارد. این روند بدین شکل خواهد شد که دیگر آدم‌ها برایشان چربی خون و قند و مشکلات بدن شان مهم نیست بل‌که برایشان چربی‌های دور شکم، چین و چروک و افتادگی بدن شان مطرح است. در حالی که خیلی از این افراد یک دماغ معمولی یا یک بدن عادی دارند یا چین و چروک شان کاملا عادی است. این افراد اغلب عدم اعتماد به نفس و مشکلات روحی دارند و تصور می‌کنند که به اندازه کافی زیبا، جوان و جذاب نیستند و باید با کمک جراحی‌های زیبایی، در این رقابت نفس‌گیر با دیگر همسالان جایی برای خود پیدا کنند.
درست به همین دلیل است در برخی کشور‌های پیشرفته پیش از هر عمل جراحی زیبایی فرد از نظر روحی معاینه هم می‌شود و سپس مجوز عمل صادر می‌شود. از این اختلال با نام «اختلال بدشکلی بدن» یا «خود زشت پنداری» هم نام می‌برند. افرادی که از بدن و ظاهر خود ناراضی‌اند، آنقدر سراغ جراحی می‌روند که کار‌های روزانه شان مختل می‌شود.
این روانشناس تاکید می‌کند: «شوربختانه در چنین وضعیتی پای غیرپزشک‌ها و آرایشگاه‌ها هم به جراحی‌های زیبایی باز شده است. درباره عمل‌های بای پس و ابدومینوپلاستی (برداشتن چربی‌های بدن) هم خیلی‌ها دیگر به جای رژیم غذایی و کنترل وزن و ورزش، بلافاصله این جراحی‌ها را انتخاب می‌کنند که می‌تواند به قیمت از بین رفتن تن‌درستیشان تمام شود. زیبایی به رضایت فرد از تصویر درونی اش بستگی دارد و نباید از حد اعتدال گذشت و این گونه اعمال را وسواس گونه انجام داد.»
وسواس نسبت به زیبایی و لاغری ممکن است تبدیل به عادت جدیدی شود. شاید شما هم این روز‌ها به چین و چروک‌های دور چشمتان بیشتر نگاه می‌کنید یا به وزن بدنتان حساس‌تر شده اید. یادتان باشد که همه این‌ها نباید برایتان تبدیل به وسواس شود.