رویداد۲۴ سیما صابری: کبد یکی از مهمترین اندامهای داخلی بدن انسان است که بیش از ۵۰۰ عملکرد مختلف به آن نسبت داده میشود. کبد مانند سایر اندامهای بدن، مستعد ابتلا به چندین بیماری است. برخی از آنها عبارتند از هپاتیت ویروسی، هپاتیت ایمنی، کبد چرب الکلی، کبد چرب غیر الکلی و سرطان کبد. اخیراً، به دلیل مصرف بیش از حد الکل یا رژیم غذایی سرشار از چربی، شاهد افزایش نگران کننده در موارد بیماریهای کبدی بودهایم.
بیماری کبد وضعیتی است که در آن کبد در ۵ مرحله مختلف از آسیب، پیشرفت میکند: التهاب، زخم (فیبروز)، سیروز، مرحله نهایی بیماری کبد و سرطان کبد. اگرچه چهار مرحله اول به صورت متوالی اتفاق میافتد، سرطان کبد میتواند در هر مرحله یا مستقل از سایر مراحل رخ دهد. درمان و بهبودی بستگی به این دارد که بیماری در چه مرحلهای کشف شده است. در بدترین موارد، پیوند جزئی یا کامل کبد تنها گزینه است و زمانی که کبد منطبق در دسترس نباشد، نارسایی کبد و مرگ و میر اجتناب ناپذیر است.
تاکنون تحقیقات متعددی در مورد قهوه و اثرات مفید آن بر روی کبد انجام شده است. براساس نتایج این تحقیقات مشخص شد که قهوه به بیماران مبتلا به هپاتیت C کمک میکند تا بهتر با این بیماری مبارزه کنند. ضمناً نوشیدن منظم قهوه احتمال ابتلا به سیروز را کاهش میدهد یا پیشرفت آن را به تاخیر میاندازد.
دانشمندان دریافتند نوشیدن ۳ فنجان قهوه در روز میتواند به جلوگیری از ایجاد بیماریهای کبدی کمک کند، ضمناً نوشیدن ۴ تا ۵ فنجان در روز زمانی که فرد از هپاتیت یا بیماری کبد چرب رنج میبرد، میتواند علائم را کنترل کند.
نوشیدن قهوه برای کبد چرب اثرات مفیدی بر جای میگذارد. این نتایج در انواع قهوه چه قهوه فوری، چه فیلتر شده یا اسپرسو تایید شده است. در واقع نوشیدن مقادیر معقول قهوه میتواند خطر ابتلا به سرطان کبد را کاهش دهد و با افزایش مصرف قهوه این خطر کاهش مییابد.
بیشتر بخوانید:
مصرف متوسط قهوه میتواند پیشرفت بیماریهای مزمن کبدی را کاهش دهد. اساساً قهوه میتواند پیشرفت فیبروز را در بیماران مبتلا به فیبروز کبدی، سیروز و بیماری کبد چرب غیر الکلی کم کند. بیمارانی که مقدار بیشتری قهوه مصرف میکنند دوره خفیفتری از فیبروز نشان میدهند؛ بهویژه در بیماران مبتلا به بیماری کبدی مرتبط با الکل. بیماران مبتلا به هپاتیت C که چندین فنجان قهوه در روز مینوشند، نسبت به افرادی که کمتر قهوه مینوشند، نرخ پیشرفت بیماری کبدی کمتری دارند.
مصرف قهوه با ایجاد کندتر سیروز در بیمارانی که برای بیوپسی کبد آماده میشوند، مرتبط است. علاوه بر سرطان کبد، زنانی که قهوه مینوشند کمتر به سرطان آندومتر (پوشش داخلی رحم) مبتلا میشوند.
نوشیدن ۲ فنجان قهوه در روز میتواند شانس ابتلا به سیروز را تا ۴۴ درصد کاهش دهد، در حالی که نوشیدن ۴ فنجان در روز میتواند تا ۶۵ درصد این احتمال را کاهش دهد. همین ارقام در مورد سرطان کبد ۲۵ درصد و ۵۰ درصد است.
تحقیقات در مورد اینکه چرا یا چگونه دقیقاً قهوه کمک میکند، قطعی نیستند، اما تاکنون توضیحاتی ارائه شده که به آن اشاره خواهیم کرد:
هنگامی که قهوه هضم میشود، یکی از محصولات نهایی ایجاد شده پاراکسانتین است. این عامل رشد بافت همبند را سرکوب میکند که منجر به رشد آهسته بافت همبند میشود. در کبد، این به کند کردن رشد بافت اسکار که با فیبروز، سیروز و سرطان کبد مرتبط است، کمک میکند. کاهوئول و کافستول دو ماده شیمیایی هستند که در قهوه یافت میشوند. شناخته شده است که اینها رشد یا تکثیر سلولهای سرطانی را به تاخیر میاندازند که به طور موثر با چندین سرطان از جمله سرطان کبد مبارزه میکنند.
برخی از اسیدهای موجود در قهوه ممکن است به طور موفقیت آمیزی با ویروسی که باعث هپاتیت C، یک عامل خطر برای بیماری کبد، میشود، مبارزه کند. برخی افراد به قهوه حساس هستند. نوشیدن بیش از حد آن باعث سردرد، تحریکات معده، مشکلات گوارشی، تحریک پذیری کلی و کمبود خواب میشود. چنین افرادی نباید از قهوه به عنوان درمان بیماریهای کبدی خود استفاده کنند. چرا که خطر آن بیشتر از مزایای آن است.
تمام مزایای قهوه که پیشتر به آن اشاره شد، با برخی شرایط همراه است. قهوه باید تا حد امکان خامه یا شکر کمتری داشته باشد تا بیشترین فایده را داشته باشد. این بدان معناست که قهوه سیاه ایده آل است.
افرادی که ضربان قلب نامنظم دارند یا مشکلات قلبی دارند، به دلیل تأثیرات کافئین بر قلب، باید از نوشیدن بیش از حد قهوه خودداری کنند. به طور مشابه، افراد مبتلا به سرطان ریه باید تا حد امکان از مصرف قهوه اجتناب کنند. نوشیدن بیش از حد قهوه باعث افزایش سطح کلسترول خون و همچنین فشار خون میشود؛ بنابراین افرادی که در حال حاضر از فشار خون بالا رنج میبرند باید تا حد امکان از مصرف قهوه اجتناب کنند حتی اگر بیماری کبدی دارند.
نوشیدن قهوه تنها یکی از روشهای کاهش خطر یا پیشرفت بیماری کبدی است. با این حال، اگر فردی الکلی باشد و با وجود ابتلا به هر گونه بیماری کبدی، الکل را ترک نکرده یا مصرف آن را کاهش نداده باشد، نوشیدن قهوه کمکی نخواهد کرد. این فقط زمانی کمک میکند که تمام الزامات دیگر برآورده شده باشند.
داشتن کبد سالم و کاهش خطر ابتلا به بیماریهای کبدی نیازمند یک سبک زندگی سالم است. این شامل یک رژیم غذایی سالم و متعادل غنی از فیبر و کم چربی، محدود به عدم مصرف الکل، نوشیدن مقادیر کافی آب و ورزش منظم است. این موارد از شروع هر بیماری در بدن جلوگیری میکنند و در مورد کبد نیز صدق میکنند.