رویداد۲۴| نخستین «ایستگاه» فرستنده رادیویی در ایران، در ششم اردیبهشت ۱۳۰۵، دو روز پس از تاج‌گذاری رضاشاه، تاسیس شد. رضاشاه در افتتاح آن حضور یافت و آن را «بی‌سیم پهلوی» نام داد؛ اما تاسیس رادیو با هدف پخش برنامه زمان زیادی برد و فکر تاسیس رادیوی ملی از سال ۱۳۱۶ به وجود آمد. حکومت پهلوی برای ساخت رادیوی ملی از مهندسان آلمانی کمک گرفت و بالاخره در اردیبهشت سال ۱۳۱۹ نخستین رادیوی ایرانی به سرانجام رسید و افتتاح شد. نام این رادیو، «رادیو تهران» بود و از فردای آن روز برنامه‌های عادی خود را آغاز کرد. دلیل اینکه نخستین رادیوی ایران را «رادیو تهران» نامیدند این بود که برنامه‌های آن تنها در تهران قابل دریافت بود.
رضاشاه خود در مراسم افتتاح رادیو تهران حضور نیافت و در عوض ولیعهد خود، محمدرضا پهلوی، برای افتتاح آن حضور یافت. همچنین هیئت دولت، نخست‌وزیر، وزیر دربار و رییس مجلس در این مراسم حضور داشتند. پس از ورود محمدرضا پهلوی برای اجرای مراسم گشایش رادیو، محمدابراهیم علم (معروف به شوکت‌الملکو پدر اسدالله علم)، به عنوان وزیر پست و تلگراف وقت پشت تریبون قرار گرفت تا گزارشی درباره‌ی کیف و کم تجهیزات رادیو ارائه کند. نکته‌ای که در میان صحبت‌های او قابل توجه است چگونگی شروع عملیات تاسیس رادیو در ایران و نیز بنای آن است. علم درباره‌ی تجهیزات رادیو مدعی می‌شود که مطابق با پیشرفته‌ترین تکنولوژی روز است و از ساختمان آن سخن می‌گوید که ظرف هفت ماه توسط شرکت هوختیف آلمان ساخته شده بود. وی سخنان خود را، عمدتا خطاب به ولیعهد، چنین ادامه داد: «تاسیساتی که از نظر مبارک می‌گذرد بر حسب اراده‌ی اعلیحضرت همایون شاهنشاهی و امری که در بهمن‌ماه ۱۳۱۶ از پیشگاه همایونی شرف صدور یافته انجام پذیرفته. لوازم انتقال صوت شامل دو مجموعه‌ی میکروفون و تقویت‌کننده بوده و به وسیله‌ی آن‌ها می‌توان دو برنامه‌ی مختلف به وسیله‌ی فرستنده پخش نمود. این دستگاه‌ها که از نظر خصایص با آخرین ترقیات فن بی‌سیم مطابقت می‌نماید، در ماه‌های بهمن و اسفند ۱۳۱۶ به کارخانه‌ی تلفنکن سفارش و در اواخر آذرماه ۱۳۱۸ تحویل و نصب آن‌ها در فروردین ۱۳۱۹ به پایان رسیده است؛ و ابنیه‌ای که جهت برقرار نمودن آن‌ها ساخته شده به وسعت دو هزار و دویست و چهل متر مربع و در ظرف هفت ماه به وسیله‌ی شرکت هوختیف انجام گردیده است. همچنین پنجاه و هشت کیلومتر کابل مخصوص دستگاه فرستنده به نقاط لازمه‌ی شهر و مرکز گیرنده‌ی بی‌سیم متصل می‌نماید، در آتیه‌ی نزدیکی نصب خواهند شد.»
بیشتر بخوانید: احمد متین‌دفتری؛ فاشیست یا عدالت‌خواه؟
نخستین برنامه‌ی رادیو تهران نیز به نوبه خود جالب توجه است. بلافاصله پس از افتتاح رادیو تهران، سرود شاهنشاهی نواخته شد و سخنرانی احمد متین‌دفتری، نخست‌وزیر وقت، از آن پخش گردید. متین دفتری در سخنان خود به نکته‌ای اشاره کرد که از منظر آموزشی بسیار اهمیت دارد: «از این پس فاصله‌ای که پایتخت ما را از شهرستان‌های اطراف و اکناف کشور و ایران ما را از دیگر کشور‌های جهان دور نگه می‌داشت در میان نخواهد بود. اخبار داخلی و وقایع خارجی بی‌درنگ به اطلاع مردم خواهد رسید. از امروز دستگاه آموزشی که برای پرورش افکار در رشته‌های مختلف دانش ایجاد شده تعلیمات خود را بی‌واسطه و تاخیر به گوش شنوندگان خواهد رسانید و همگی یکسان و در یک زمان از این نعمت بهره‌مند خواهند گردید. به شکرانه‌ی این موهبت، هم‌میهنان باید همواره در افزودن دانش خویش و به کار بستن آن در راه تعالی کشور کوشیده و خاطر خطیر همایونی را از این رهگذر خشنود ساخته و خود را شایسته‌ی عطایای بیش‌تری بنمایند. تعلیمات گوناگونی که به وسیله‌ی رادیو به منظور بسط دانش و آسان کردن راه زندگی به زبانی ساده داده خواهد شد برای همگان قابل استفاده خواهد بود.»
رادیو تهران از ابتدا در ۲۴ ساعت فقط ۸ ساعت برنامه اجرا می‌کرد که شامل اخبار، موسیقی ایرانی، گفتار مذهبی، فرهنگی، جغرافیایی و تاریخی بود. در سال ۱۳۲۲ رادیو تهران بخش دیگری به تعداد بخش‌های قبلی خود افزود و صبح‌ها نیز برنامه آن سه ساعت افزایش یافت. رادیو در سال ۱۳۲۴ برای روز‌های تعطیل نیز برنامه‌هایی مدون پخش می‌گردید.
این فناوری جدید سریعا مورد استقبال مردم ایران قرار گرفت و به زودی بازار رادیو و رادیوفروشی رونق گرفت و رادیو در بیشتر خانه‌ها و مغازه‌ها راه یافت. مردم به وسیله رادیو، زودتر از خواندن روزنامه‌های خبری ایران و اطلاعات (دو روزنامه مهم صبح و عصر) در جریان خبر‌های روز قرار می‌گرفتند.
مدیریت رادیو تهران به دکتر عیسی صدیق، موسس دانشگاه تهران و از نخستین متخصصان آموزش و پرورش مدرن در ایران، واگذار شد. عیسی صدیق که وظیفه‌ی آموزش را «تربیت شهروند» می‌دانست و این عقیده را در تمام فعالیت‌های فرهنگی خود لحاظ می‌کرد، اهداف تاسیس رادیو را بدین قرار اعلام کرد: «توسعه فرهنگ عمومی و آشنا کردن مردم به‌اصول زندگی نوین، توجه به وحدت ملی، مبانی ملیت و حفظ استقلال، شرح تحولات کشور، رعایت کامل سیاست دولت در انتشار اخبار، تاسیس مدرسه برای تربیت خطیب، قصه‌گو، شاهنامه‌خوان.»