اینترنت ملی
رویداد۲۴ شبکهٔ ملی اطلاعات که با نامهای دیگر اینترنت ملی و شبکهٔ ملی اینترنت نیز شناخته میشود اینترانت ملی ایران است. این شبکه پروژهای برای توسعه زیرساخت اطلاعاتی امن و پایدار ملی در ایران است.
اینترنت ملی چیست؟
طبق تعریف مصوب در تبصره ۲ ماده ۴۶ قانون برنامه پنجم توسعه و مصوبهٔ شورای عالی فضای مجازی «شبکهٔ ملی اطلاعات کشور، شبکهای مبتنی بر قرارداد اینترنت (IP) به همراه سوئیچها و مسیریابها و مراکز دادهای است به صورتی که درخواستهای دسترسی داخلی و اخذ اطلاعاتی که در مراکز داده داخلی نگهداری میشوند به هیچوجه از طریق خارج کشور مسیریابی نشود و امکان ایجاد شبکههای اینترانت و خصوصی و امن داخلی در آن فراهم شود.»
ایدهٔ اولیهٔ این شبکه در سال ۱۳۸۴ در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تحت عنوان «اینترنت ملی» و «شبکهٔ ملی اینترنت» طرح شد و مراحل مطالعاتی آن در دولت نهم انجام شد. سپس در سال ۱۳۸۹ با عنوان «شبکهٔ ملی اطلاعات» در قانون برنامه پنجم توسعه گنجانده شد و طبق قانون برنامه بنا بر آن بود که این شبکه تا پایان این برنامه یعنی سال ۱۳۹۵ کامل گردد.
تا پایان دولت دهم ضمن اصلاحاتی در طراحی، مرحله آزمایشی و پایلوت آن انجام شد. در دولت یازدهم پس از تعیین الزامات این شبکه توسط شورای عالی فضای مجازی نسخه اولیه آن افتتاح شد که شامل مرکز تبادل ترافیک داده زیرساخت و کارساز نام دامنه ملی میشود و امکان تفکیک ترافیک داخلی و خارجی شبکه را فراهم میکند تا رشد تولید محتوای داخلی و استفاده بیشتر از ترافیک داخلی صورت پذیرد و هزینههای ترافیک کاهش پیدا کند و سرعت افزایش پیدا کند.
این طرح تا سال ۱۳۹۸ حدود ۱۹ هزار میلیارد تومان هزینه دربرداشتهاست.
پیاده سازی اینترنت ملی
سامانه شاهکار (شبکه احراز هویت کاربران ایرانی) سامانهای برای احراز هویت کاربران در فضای اینترنت است که توسط سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی راه اندازی شدهاست. هدف از راه اندازی و پیادهسازی این سامانه، احراز اصالت سرویس گیرندگان در فضای مجازی عنوان شده. مسعود مولوی اسنادی از آن را منتشر کرده بود.
اجرای اینترنت ملی، از آبان ۹۸ تا خوزستان
در جریان اعتراضات سال ۹۸ اینترنت در ایران قطع شد و کاربران تنها میتوانستند به چند سایت داخلی مراجعه کنند، در آن زمان دسترسی به گوگل امکان پذیر نبود و پارسی جو چیزی بود که جایگزین آن شد، پس از آن بود که گفته شد اینترنت ملی به طور آزمایشی پایلوت شده است. حسن روحانی در آن زمان گفت: حسن روحانی، رئیسجمهور، باید بتوانیم شبکه ملی اطلاعات داخلی را آنچنان تقویت کنیم که مردم بتوانند برای نیازمندیهای خود نیازی به خارج نداشته باشند.
در جریان اعتراضات اخیر در خوزستان نیز اینترنت قطع شد و کاربران تنها قادر به اتصال به برخی سایتهای داخلی بودند.
طرح صیانت از فضای مجازی، اینترنت ملی در راه است؟
طرح فیلترینگ فضای مجازی که از آن به عنوان صیانت از فضای مجازی یاد میشود، در دستور کار مجلس یازدهم قرار گرفته است. انتقادات بسیاری نسبت به بررسی این طرح از سوی رسانه ها، برخی مقامها و مردم شده. جزئیات این طرح نشان میدهد که قرار است محدودیتهای گستردهای بر استفاده از اینترنت در کشور اعمال شود. در این طرح اجرای اینترنت ملی نیز در صورت اجرای طرح صیانت از فضای مجازی در نظر گرفته شده است.