زیر تصویر طرح بیلبورد نوشته شده: «با هم قهرمانیم. یک ملت، یک ضربان قلب». اما در تصویر ابتدایی طرح هیچ زنی حضور نداشت و نبودن حتی یک زن در این بیلبورد این شائبه را در ذهن ایجاد میکرد که زنان بخشی از ملت ایران نیستند. البته این اولین بار نبود که موسسه اوج دست به طراحی بیلبوردهای جنجالی میزد. چند سال پیش بود که این موسسه با طراحی بیلبوردهای «صداقت آمریکایی» و «با یه گل بهار نمیشه» جنجال آفرید. در اولی گرایشهای سیاسی این موسسه مشخص بود و در دومی گرایشهای اجتماعی.
بعد از جنجالی شدن بیلبورد جام جهانی و مطرح شدن آن
در فضای مجازی مسئولان واکنشهای متضاد و مختلفی را به این بیلبورد نشان
دادند. یکی از اولین واکنشها مربوط به شهربانو امانی بود که به ایلنا گفته
بود «این بیلبورد میخواهد
وحدت میان اقوام را نشان دهد اما ۵۰ درصد از جمعیت کشور را نادیده
میگیرد. گویی قهرمان و ملت فقط مردها هستند. این امر نشان دهنده کج سلیقگی
و نادیده گرفتن ۵۰ درصد از جامعه است. روز زن از تریبونهای مختلف گوش فلک
را با اظهاراتی در مورد کرامت و جایگاه زن کر میکنند و در عمل شاهد
برخورد دیگری هستیم. این برخوردها نشان از یک تفکر دوگانه است، تفکر
دوگانهای که اعتقادی به حضور زنان در جامعه نداشته و برای آنها احترامی
قائل نیست.
اما
این صحبتها واکنش مدیر روابط عمومی موسسه اوج را به دنبال داشت. محمد
ذوقی در گفتوگو با شرق درباره تفکیک جنسیتی صورت گرفته در طرح مذکور اینگونه توضیح داد:
«ما مشکلی با بانوان نداریم و اگر با زنان مشکلی
داشتیم، در طرحهای دیگرمان از حضور آنها استفاده نمیکردیم. فکر میکنم
شکی نباشد که ما ضدزن نیستیم. در عالم هنر شش طرح زده میشود و هر
طرح برای به ثمر رسیدن، چند مرحله از ایدهپردازی تا طراحی گرافیکی و
نصب را طی میکند.»
طبیعی است روابط عمومی موسسه اوج پاسخی برای این سوال نداشته باشد که چرا در بزرگترین بیلبورد شهر اثری از زنان نبوده است؟ آیا در ایدهپردازی نمیتوانسنهاند مثلا به تصویری از زن ترکمن، زن گیلگی یا زن کرد فکر کنند؟ضمن آنکه اگر طرح جایی برای دفاع داشت، چرا موسسه اوج که تا روز گذشته از تصویر بیلبورد دفاع میکرد، قدرتمندانه پشت آن نایستاد؟
بحث بر سر نگاهی است که اوج به زنان دارد. اوج در بیلبوردهایش برای زنان
همان نقش سنتی مردسالارانه را ترویج میکند و تغییر یک بیلبورد، تغییری در ماهیت دیدگاههای اوج ایجاد نمیکند. مشخص است که این موسسه با حضور
زنان در صحنههای اجتماعی/فرهنگی/ورزشی موافق نیست وگرنه میتوانست بعد از
قهرمانی دختران ایرانی در مسابقات فوتسال قهرمانی آسیا چند پوستر هم برای
این موفقیت طراحی کند.
مشکل
منتقدان با بیلبوردهای موسسه اوج با نگاهی که سعی میکند حضور زنان را نادیده
بگیرد و موفقیتهای آنها را نبیند. از کنار افتخار آفرینیهای زنان به
راحتی میگذرد.
همه بیلبوردهای اوج
بهمن سال گذشته بود که برزین ضرغامی در مصاحبه با شرق
عنوان کرد قرارداد موسسه اوج تمدید نشده و شهرداری دیگر با این موسسه
قراردادی ندارد. ضرغامی در این باره به شرق گفته بود «مجوز فعالیت این
مؤسسه از قبل داده شده بود و قبل از حضور ما در شهرداری تهران هم این
قراردادها پایان یافته و دوباره هم تمدید نشده است.»
البته ضرغامی در آن زمان به تازگی جانشین عیسی علیزاده در سازمان زیباسازی
شده بود و هنوز اطلاع چندانی از جزئیات قرارداد منعقد شده موسسه اوج
نداشت. موسسه اوج بیلبورد میدان ولیعصر را نه از شهرداری، که از مالک خصوصی
گرفته و سازمان زیباسازی فقط روی محتوای این بیلبورد نظارت دارد.
شائبه
اتمام قرارداد شهرداری تهران با موسسه اوج زمانی به واقعیت نزدیک شد که
بیلبوردهای پُرحاشیه قبلی این موسسه از سطح شهر تهران حذف شدند. اما اوج
بیلبورد میدان ولیعصر را برای خود حفظ کرده و با همین بیلبورد اهداف فرهنگی
خود را دنبال میکند. با اینهمه آخرین مصاحبه ذوقی مسئول روابط عمومی اوج نشان میدهد اوج هنوز پنج بیلبورد دیگر در اختیار دارد: «ما شش طرح در تهران کار کردیم که یکی از
این طرحها در میدان ولیعصر است و پنج طرح دیگر با هماهنگی سازمان
زیباسازی شهرداری تهران طراحی شده و آدرس نصب طرحها را سازمان زیباسازی
دقیق میداند. این شش طرح چندینبار در جاهای مختلف شهر اکران شدهاند. در
طرحهای دیگر ما حضور بانوان مشهود است. در عرشه پلها تمامی طرحهای ما
اکران میشوند و در کانال اوج هم منتشر میشوند. نصب این طرحها هم با
سازمان زیباسازی بوده و آدرس جای نصب را خود سازمان زیباسازی در اختیار ما
قرار داد.»
جنجال اوج با سریالها و فیلمها یا با بیلبوردهایش تمام نشده است. موسسهای به قدرت مالی و سیاسی اوج، به چیزی بزرگتر از بیلبورد و سینما میاندیشد. باید منتظر ماند تا از عمر این موسسه کمی بیشتر بگذرد و تاثیر آن را بیشتر دید!
تصویر اصلی پوستر با حضور مسعود شجاعی
تصویر کنونی در بیلبورد میدان ولیعصر که تصویر کاپیتان تیم ملی در آن حذف شده است