رویداد۲۴ در بخش "عروسکی فضای باز" این دوره یازده اثر با شکل و شیوههای مختلف اجرا میشوند. در این گزارش نمایشهای این بخش معرفی شدهاند.
روایت عروسکها از آیینهای خراسان جنوبی
نمایش "مترسک" کاری از حسین عباسزاده با نگاهی به آیینهای خراسان جنوبی به ویژه آیین "گندم درو" و "تمنای باران" با تلفیقی از تکنیک اشیا و دستکشی اجرا خواهد شد.
در این نمایش موسیقایی و بیکلام میبینیم که پس از برداشت محصول، مرد ژندهپوشی آن را از مردم تصاحب میکند. پرندگان سعی میکنند گندمها را به مردم برسانند. ژندهپوش که متوجه موضوع شده مترسکی را در زمین قرار میدهد. اما پرندگان با مترسک دوست میشوند و با هم گندمها را به صاحبان اصلی آن میرسانند.
سامان ضابطی، سیدمهدی حسینی، پریسا حدادپور، مژده سرچاهی، نازنین براتی، نرجس برهانی، سارینا عرفانجو، مهتاب عباسزاده وعالیه محمدعلیزاده عروسکگردان نمایشند. محمد زارع و آرمین اشرفی در نمایش بازی دارند. موسیقی "مترسک" کاری از گروه موسیقی مقامی "نوای کویر خاوران" است.
پیدا کردن جذابیت زندگی توسط عروسکها
در نمایش "دگردیسی" کاری از زهرا مریدی، پنج عروسک از پنج نقطه مختلف لحظاتی کنار هم قرار میگیرند، ولی به دلیل سرگرم بودن با تبلت و موبایل حواسشان به یکدیگر نیست. با قطع شدن اینترنت، فرصت توجه به همدیگر را پیدا کرده و با کودکی که واقعی بازی میکند دوست میشوند. در ادامه عروسکها به این نتیجه میرسند جذابیتهای دیگری هم در زندگی هست اگر بخواهیم.
تکنیک اجرایی نمایش تلفیقی از بونراکو، ماروت و عروسکهای خلاق است و این نمایش به صورت موزیکال و بدون دیالوگ اجرا میشود.
زهره قاسمی، لیلا بیگوند، آرزو صدری و مریم صفایی بازیدهندگان عروسک محسوب میشوند. آنوشا علینژاد بازیگر کودک نمایش است و بارمان اهورا آهنگسازی "دگردیسی" را به عهده دارد.
خیمه شببازی در بارگاه سلیمخان
تکنیک اجرایی نمایش "بارگاه سلیمخان" نخی است.
در این نمایش میبینیم، در بارگاه سلیمخان به مناسبت عروسی پسرش فرخخان جشنی برپاست و مبارک در این جشن حضور دارد.
نویسندگی و کارگردانی این نمایش کاری مشترک از سیاوش ستاری و شهرزاد مبرهن است. همچنین سیاوش ستاری بازیگر نمایش و شهرزاد مبرهن و ساینا ستاری بازیدهنده عروسک هستند.
سعدیشیرازی در راه جشنواره تئاترعروسکی
نمایش "تاریخ خاک مرا صدا میزند" کاری از افشین قاسمی درباره زندگی و سرگذشت سعدی شیرازی شاعر نامی ایرانی است. همچنین داستانی از بوستان (هر آن کس که دندان دهد نان دهد) و (حکایت 27 از باب قناعت) گلستان نیز روایت میشود.
تکنیک اجرایی این نمایش دستکشی است.
سارینا نصیریان، مریم جباری، زینب حاجیلی و زینب خراسانی عروسکگردان و بازیگر هستند. راوی نمایش فرناز ابوالقاسمی است.
برپایی آیین بارانخواهی استان بوشهر
نمایش "دریاییها" از آیین بارانخواهی (دعای باران، گلینو و قبیله دعا) مردم استان بوشهر برگرفته شده. این آیین به منظور بارانخواهی و طلب بارش رحمت الهی انجام میشود.
این نمایش کاری از محمد مظفری است و با تکیه بر موسیقی بومی استان بوشهر و تلفیقی از عروسک دستکشی، تنپوش، بنراکو و عروسکهایی با سازههای بومی و محلی اجرا خواهدشد.
روحالله پورقصاب، صادق رجبی، علیرضا شریف، حبیب قاسمی و ایلیا مظفری بازیگر و عروسکگردان نمایش هستند.
سفر رویایی به دنیای عروسکها
"یک سفر رویایی" با تلفیقی از نمایشهای ایرانی چون خیمهشب بازی، الاغسواری، نقالی، پردهخوانی و آوازهای دست جمعی با محوریت عروسک (مبارک) اجرا خواهدشد.
نمایش داستان عاشق شدن مبارک و سروناز است. دیو سروناز را میدزد و مبارک تصمیم میگیرد او را از چنگال دیو نجات دهد.
در اجرای نمایش "یک سفر رویایی" به کارگردانی حامد زارعان از عروسک20سانتی تا عروسک 6متری استفاده میشود.
متن نوشته مشترک حامد زارعان و ابوالفضل ورمزیار است.
مجتبی کاظمی، مریم خاکسارتهرانی، مهدی داوودی، رضا بهرامی، امیرمحمد انصافی و حامد زارعان بازیگران نمایشند.
مهدی داوودی، حامد زارعان، کمیل شسواری و رضا بهرامی نیز بازیدهنده عروسک هستند.
روایتی از عروسک دختران ایل بختیار
نمایش "بازندک" کاری از علی قاضی با تلفیقی از عروسکهای میلهای و ماروت به صحنه میرود.
بازندک، عروسک دختران ایل بختیاری و نمادی از فرهنگ این ایل است. این عروسک برای بختگشایی، بچهدار شدن و در کل حاجت روا شدن زنان ایل بختیاری استفاده میشود.
در این نمایش، زنان و مردان ایل بختیاری بازندکی را جهت حاجت روا شدن و بچهدار شدن زنی که صاحب فرزند نمیشود به شکلی خاص آراسته و همراه با آواز و موسیقی فولکلور بختیاری طی آیینی خاص دخیل میبندند و تنها در زمان حاجت گرفتن دخیلهای بسته شده گشوده خواهندشد.
نگار فرجپور، مژگان طاهری و مهسا صالحی عروسکگردان نمایشند. روزبه مرادی، دانیال کمری و میلاد باوانپور بازیگران "بازندک" هستند. موسیقی نمایش کاری از ناهید صالحی و محسن زکیپور است.
اجرای داستانی کهن به شیوه عروسکی
"زال و سیمرغ" داستانی از شاهنامه فردوسی به کارگردانی سعید ذبیحی با تلفیقی از تکنیکهای عروسک میلهای غول پیکر، ماسک عروسک و بازیگر اجرا خواهدشد.
در این نمایش میبینیم زال صاحب فرزندی میشود که موی سفید دارد. به دستور زال، فرزند را به البرز کوه میبرند. سیمرغ او را بزرگ میکند. زال از کرده خود پشیمان میشود و فرزندش را به دربار باز میگرداند.
وحید خسروی بازیگر نمایش است. هاشم پورمحمد، عباس درکه، محسن امیری و فاطمه مهدیآبادی عروسکگردان نمایشند.
عروسکهای غولپیکر از آیین سنتی جنوب میگویند
نمایش موسیقایی "دریا سمیر کو؟" با تلفیقی از تکنیک ماسک و عروسکهای غولپیکر به کارگردانی فاطمه بحرینی اجرا میشود.
در این نمایش به دو آیین سنتی مردمان جنوب "نی مه خوانی"(گونهای از آوازخوانی هنگام تورانداختن، پاروزدن و ماهی گرفتن) و "دمامزنی کنار دریا" (پس از هر حادثه ناگوار دریایی در ساحل با سنج و دمام به یاد قربانیان سوگواری میشود) پرداخته خواهدشد.
نمایشنامه "دریا سمیر کو؟" نوشته طاهره اسدی است.
مهدی دلال بازیدهنده این نمایش و بازیگران فاطمه رحمتی، سحر غیبی رامهرمزی، مسعود بغلانی، عبدالله ندومی، رضا گلهداری، عماد علیزاده، میلاد گندمکار، محمد رحیمیان، محمد ناصری، مهدی دلال و فاطمه بحرینی هستند.
آهنگسازی و موسیقی کاری از محمد ناصری و عماد علیزاده است.
راز آفرینش مبارک فاش میشود
نمایش "راز آفرینش مبارک" تقدیری از افرادی است که در مقاطع مختلف در زنده نگه داشتن عروسکها به ویژه مبارک تلاش کردند و تاکید دارد پدر و مادر این عروسک تمام هنرمندانی هستند که با نمایش خیمه شببازی و صندوقبازی مبارک را حفظ کردند تا به زندگی ادامه دهد.
تکنیک اجرایی نمایش تلفیقی از عروسکهای انگشتی، دستکشی، نخی، میلهای و باتومی است.
مبارک در این نمایش به دنبال پدر و مادر واقعی خودش است و در این مسیر زندگی او مرور میشود تا به حقیقت وجودش پی میبرد.
"راز آفرینش مبارک" نوشته امیرحسین انصافی است و به کارگردان ریحانه باغبادی آماده اجرا میشود. امیرحسین انصافی و مینا مقامیزاده بازیگر و عروسکگردان نمایشند و ساناز مجیدی به عنوان عروسکگردان با نمایش همکاری دارد.
حکایت قصه سفال با نگاهی به شعر عطار
نمایش "للین" با زبانی مدرن و جدید با تکنیک اجرایی دستکشی قصه سفال را روایت میکند. للین (مخفف لالجین شهر جهانی سفال و سرامیک) کاری از محسن پورقاسمی است.
این کار حکایت شعر عطار (در کارگه کوزهگری رفتم دوش دیدم دوهزار کوزه گویا و خموش/ ناگه یکی کوزه برآورد خروش کو کوزهگر و کوزهخر و کوزهفروش) است.
سیدمهرداد کاووسیحسینی و فاطیما پورقاسمی بازیگر و وحید غفاری و مریم ترابی عروسکگردان نمایشند.
نمایش آگزویا از کشور هلند در جشنواره عروسکی اجرا میشود
نمایش "آگزویا"(EXUVIA) از کشور هلند از جمله نمایشهایی است که در بخش بینالملل هفدهمین جشنواره نمایش عروسکی تهران مبارک به صحنه میرود.
این نمایش با طراحی مشترک شارلوت پوییجک- جولین و آناندا پوییجک برای اجرا آماده شده است.
در خلاصه داستان این اثر نمایشی که نوشته و کار شارلوت پوییجک-جولین است، آمده: "در این نمایش بیکلام، شارلوت، شما را به سفری بیپایان میبرد تا ما نسبت به محیط اطرافمان به آگاهی برسید. او زمین را زیر پای شما را خالی میکند اما نمیگذارد سقوط کنید، تنها برای لحظهای شما جزیی از کهکشانی بزرگ میشوید."
بازیگران نمایش"آگزویا"، شارلوت پوییجک-جولین، آناندا پوییجک، دونک بنکی هستند و ساخت موسیقی آن را "جور د وریس" بر عهده دارد.
نمایش بیکلامی که از جنگ و صلح میگوید
نمایش "جیق جیقه با قاف" کاری از کاوه مهدوی، به غفلتهای پدر و مادرها نسبت به بچهها و جنگ و صلح میپردازد.
این نمایش داستان دو کودک است که در پی غفلت والدین در ساحل رها شدهاند. دشمن حمله میکند و ساحل آرام صحنه جنگ میشود. دو کودک از ترس درآب میافتند و مرغ دریایی آنها را نجات میدهد اما این پایان ماجرا نیست.
مهدوی با این توضیح که هدفم از این کار تولید نمایشی با زبان جهانی در راستای جنگ و صلح بود، گفت: در نمایش "جیق جیقه با قاف" علاوه بر بازآفرینی غفلتهای پدر و مادرها نسبت به بچهها، از جنگ و صلح نیز گفته میشود. جنگ سختترین اتفاق تراژیک برای کودکان است. آنها هیچ چیزی از دنیای اطراف نمیدانند و تازه در حال کشف هستند. اما گاهی در موقعیت جنگ قرار میگیرند و درکی از آن ندارند.
او با بیان این که در اجرای نمایش تلاش شده از کلام پرهیز شود، افزود: موسیقی و زبان بدن بازیگر گویای اتفاقات نمایش هستند. متن بیکلام نمایش به لحاظ دراماتیک اوج و فرودهای خود را دارد و برای مخاطب کاملا واضح است. طی تجربهای در خارج از کشور به این نتیجه رسیدم که باید از زبان فاصله گرفت. متن باید حرف جهانی داشته باشد و فقط متعلق به منطقه جغرافیایی خاصی نباشد. سعی کردم در این نمایش نگاه جهان شمولی داشته باشم. البته زبان عروسک خود به خود زبانی جهانی هست.
در اجرای نمایش "جیق جیقه با قاف" از بیشتر تکنیکهای تئاتر عروسکی همچون باتومی، تاپ تیبل، سایهبازی، نخی و ابزار ماسک استفاده میشود.
مهدوی در ادامه جشنواره تئاتر عروسکی را متفاوت با دیگر رویدادهای هنری دانست و تصریح کرد: این جشنواره مکانی بسیار خوب برای تعامل فرهنگی بین کشورهاست. در همه جای دنیا به تئاتر عروسکی احترام گذاشته میشود و جریانی صلحآور، شادیآور و مفرح است. در ایامی که مشغول تمرین این کار بودم به تجربیاتی رسیدم که طی بیست سال کار بزرگسال هیچ وقت به آن دست پیدا نکرده بودم.
کارگردان نمایش "آوازهای سرشام" اضافه کرد: این گونهی نمایشی پرخرج است و احتیاج به حمایت دارد ولی در مقابل خیلی چیزها به تئاتر و فرهنگ سازی برای تئاتر اضافه میکند. امیدوارم با اجرای عمومی نمایشها در طول سال شاهد استمرار آن باشیم.
امین وحیدیپور و رستا رضوی بازیگران نمایشند و مینا مقامزاده، مریم روانسرشت و جلیل یوسفی عروسکگردان هستند.
علی پورستوده، حسین جمشیدی، امیر میرزامهدی وعلی بروهان به عنوان صحنهگردان در نمایش حضور دارند.
طراح عروسک، طراح نور، طراح صحنه و نویسنده و کارگردان کاوه مهدوی است.
ساخت عروسک به عهده سپیده داداشپور بوده است و آهنگساز و طراح صدا علی انوری و امیرحسین شفیعی مجری طرح نمایشند.