رویداد۲۴ ندا جعفری: اخذ مالیات از طریق بررسی حساب‌های بانکی مدتی است که در دستور کار سازمان امور مالیاتی قرار گرفته و به گفته این سازمان تاکنون ۲۴ هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی از این طریق شناسایی شده است.
البته این اقدام تمامی حساب‌های بانکی را در بر نمی‌گیرد و شرایطی از جمله گردش بالای حساب برای آن در نظر گرفته شده و آنگونه که در دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌های مرتبط با این موضوع آمده است، اخذ مالیات از حساب‌های بانکی تنها در مورد حساب‌هایی صورت می‌گیرد که بالای ۵ میلیارد تومان در سال گردش مالی دارند.
طبق قانون، بانک مرکزی موظف است پایان هر سال اطلاعات حساب‌های بانکی را که گردش مالی آن بیش از ۵ میلیارد تومان است در اختیار سازمان مالیاتی قرار دهد اما طبق قوانین و مقررات دیگر از جمله تبصره ۱۶ قانون بودجه سال‌جاری، هر زمان که سازمان مالیاتی اراده کند می‌تواند به ریز تراکنش‌های مالی هر حساب بانکی دسترسی پیدا کند و در این موارد دیگر سقف ۵ میلیارد تومان اعمال نمی‌شود.
براساس آمار اعلامی هم‌اکنون ۵۰۰ میلیون فقره حساب بانکی در کشور وجود دارد که پیش‌بینی شده تعدادی از این حساب‌ها نیز حساب‌های بانکی اجاره‌ای باشد. سازمان مالیاتی اعلام کرده که طی سه سال گذشته، اقدامات لازم به منظور اخذ صورتحسابهای بانکی حدود ۱۷ هزار مودی مشکوک به فرار مالیاتی و همچنین تفکیک و ارسال اطلاعات به ادارات کل جهت شناسایی مودیان و مطالبه و وصول مالیات انجام گرفته است.
سید بهاء الدین هاشمی حسینی مدیر عامل اسبق بانک صادرات در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی رویداد۲۴ در مورد اخذ مالیات از حساب‌های بانکی با گردش مالی بیش از ۵ میلیارد تومان در ماه می‌گوید: اساس اخذ مالیات در همه دنیا بر پایه سود است یعنی درآمدی که منجر به سود خالص شود که طبق عرف بین الملل این مالیات از افراد با درآمد بالا اخذ می‌شود. هر چند در مورد اخذ مالیات از حساب‌های بانکی موضوعاتی مطرح شده، اما هنوز ساز و کار این موضوع فراهم نشده است.
این کارشناس بانکی می‌گوید: مسلما فردی که تراکنش مالی بیش از ۵ میلیارد تومان در ماه دارد دارای کسب و کار پر درآمدی است و به نظر می‌رسد باید برای این افراد که اغلب از تجار هستند کد‌های مالیاتی تعریف شود.
هاشمی حسینی می‌گوید: برخی از افراد صورت‌های مالی برای کسب و کار خود فراهم نمی‌کنند و شناسایی آن‌ها نیز برای اداره مالیات مشکل است ضمن آنکه همیشه مقاومت‌هایی برای پرداخت مالیات وجود دارد که منجر به تنش‌های اجتماعی می‌شود.
او با اشاره به اجاره حساب‌های افراد دیگر از سوی مودیان مالیاتی می‌گوید: اغلب افرادی که حساب‌های خود را اجاره می‌دهند یا بیکارند یا درآمد کافی برای معیشت خود ندارند این افراد فعالیت اقتصادی خوبی ندارند که درآمد‌های بالای میلیاردی داشته باشند، اما برخی افراد برای فرار از مالیات اقدام به اجاره حساب‌های جاری آن‌ها می‌کنند و ارقام بالایی را به این حساب‌ها واریز کرده و دسته چک‌هایی را با نام این افراد از بانک می‌گیرند، اما در جیب خودشان می‌گذارند.
هاشمی حسینی می‌گوید: اگر افراد از مجازاتی که برایشان تعیین شده اطلاع داشته باشند شاید با این مودیان مالیاتی همکاری نکنند، اما ناآگاهی از این موضوع آن‌ها را ترغیب می‌کند تا برای ماهیانه ۱ تا ۲ میلیون تومان از این اقدام استقبال هم بکنند.
او می‌گوید: در صورتی که مبادلات بانکی فردی همیشه حدود ۵ تا ۱۰ میلیون تومان بوده و یکباره چند میلیارد تومان می‌شود باید بانک پیگیر این قضیه شود. البته همه بانک‌ها کلیه سوابق کاری و تحصیلی مشتریان خود را دارند، اما باز هم موظفند پیگیر این قضیه باشند ضمن آنکه نباید گزارشی خلاف واقعیت و به صورت صوری ارائه دهند.
هاشمی ادامه می‌دهد: حتی برای افرادی که درآمد یا منافعی خارج از کشور دارند و آن را به داخل کشور انتقال می‌دهند نیز باید ساز و کاری فراهم شود تا مالیات از آن‌ها اخذ شود.