رویداد۲۴ سیاستگذاری ایران در برابر امریکا متکی بر سه فرض اساسی است: ترامپ کاملا گرفتار بحرانهای مختلف شده است از شیوع ویروس کرونا در امریکا گرفته تا شورشهای داخلی در شهرهای مختلف آن کشور و انتخابات پیش روی ریاست جمهوری. هم چنین، امریکا نتوانسته حمایت متحدان اروپایی خود را جلب کند و در نهایت آن که چندین ماه طول میکشد تا رئیس جمهوری جدید پشت میز کاخ سفید بنشیند و به سیاستگذاری بپردازد.
به گزارش
سایت روزنو، روزنامه "اسراییل هیوم" در یادداشتی با اشاره به این که در رابطه تهران - واشنگتن اکنون به نفع ایران و به ضرر ترامپ است مینویسد:"ویروس کرونا در ایران از تهران نا نواحی جنوبی آن کشور شیوع گستردهای داشته است.
تحریمهای امریکا علیه ایران در دوران شیوع کرونا نه تنها کاهش نیافتند بلکه با شدت و سخت گیری بیشتر با فرمان ترامپ اجرایی شده اند. ترامپ حتی مانع از پرداخت وام کمکی اضطراری درخواستی ایران از صندوق بین المللی پول توسط آن نهاد مالی شد و در این باره با فشاری که بر صندوق وارد نمود کارشکنی کرد.
با گسترش اعتراضات چند ماه گذشته در ایران انتظار میرفت که گزینه عقلانی برای رهبران ایران بازگشت پای میز مذاکره با امریکا برای اصلاح مفاد برجام و دستیابی به توافقی تازه باشد. ایران، اما دقیقا مسیر معکوس را پیمود.
گزارش اخیر آژانس بین المللی انرژی اتمی نشان میدهد که ایران کماکان با نقض مفاد برجام به غنی سازی اورانیوم در سطح ۴ تا ۵ درصد (بیش از ۳.۶۷ درصد مجاز شناخته شده طبق برجام) ادامه میدهد. "محمد جواد ظریف" وزیر خارجه ایران نیز ترامپ را مقصر وضعیت ایجاد شده به دلیل خارج ساختن امریکا از برجام دانسته است.
رهبران ایران محاسبات خود را متکی بر فرضهایی قرار داده اند که مهمترین آن این است که ترامپ در آستانه انتخابات و درگیر با بحران کرونا و شورشهای داخلی پاسخی نظامی به ایران نخواهد داد. این موضوع از دید ایران نه تنها درباره ادامه برنامه هستهای آن کشور صدق میکند بلکه به گمان تهران، ترامپ در صورت ادامه حضور دریایی ایران در آبهای خلیج فارس یا حمایت از حزب الله لبنان نیز واکنش نظامی از خود نشان نخواهد داد.
فرض دیگر ایران آن است که امریکا منزوی شده و حمایت اروپاییها را با خود ندارد و در نهایت آن که مدت زمانی طول خواهد کشید تا رئیس جمهوری تازه راه یافته به کاخ سفید پس از انتخابات ریاست جمهوری به حضور ایران در منطقه و یا فعالیتهای هستهای آن کشور حساسیت نشان دهد. در نتیجه، ایران بر روی زمان حساب باز کرده است چرا که اکنون زمان به نفع آن کشور است".
سایت "عربی ۲۱" در یادداشتی با اشاره به گمانه زنیها درباره میزان امکان پذیری حصول توافق جامع میان ایران و امریکا پس از رویدادهای روزهای گذشته مینویسد:"در حاشیه بحران کرونا و گسترش اعتراضات در امریکا، هفته گذشته، تهران و واشنگتن بر سر تبادل زندانیان به توافق رسیدند.
"مایکل وایت" زندانی امریکایی که از سال ۲۰۱۸ میلادی در ایران بازداشت شده بود با دکتر "مجید طاهری" زندانی ایرانی در امریکا مبادله شد. او که سالها در امریکا سکونت داشت در سال ۲۰۱۹ میلادی به اتهام نقض تحریمهای امریکا علیه ایران بازداشت شده بود. مبادله زندانیان پس از ماهها مذاکره به نتیجه رسید.
ایران به دلایل پزشکی و بشردوستانه با مبادله زندانی امریکایی با میانجی گری سفارت سوئیس در تهران که حافظ منافع امریکا در آن کشور است موافقت کرد. هم چنین، دولت قطر نیز در میانجی گری به همراه "بیل ریچاردسون" فرماندار سابق نیومکریکو امریکا نقش داشته اند.
بیشتر بخوانید: درصورت انتخاب مجدد ترامپ باید منتظر آشفتگی داخلی بیشتری در آمریکا باشیم
مبادله اخیر زندانیان میان دو کشور باعث طرح گمانه زنیهایی درباره احتمال سیاسی بودن موضوع شده است. برخی آن را در امتداد تحولاتی، چون انتخاب "مصطفی الکاظمی" به عنوان نخست وزیر عراق و توافقی میان دو طرف ایرانی و امریکایی هم چنین مرتبط با موضوع تحرکات نیروهای امریکایی در منطقه از جمله خروج بخش قابل توجهی از آنان از عراق و خارج ساختن سامانه موشکی پاتریوت از عربستان سعودی و رسیدن نفت کشهای ایران به ونزوئلا بدون ایجاد مزاحمت از سوی امریکا میدانند.
برخی معتقدند که توئیت قدردانی ترامپ از ایران درباره تبادل زندانیان نشانهای از احتمال حصول توافقی بزرگ میان ایران و امریکاست و معتقدند که ترامپ و ایران در حال تکمیل توافق هستند و شخص ترامپ و ایران منتظر نتیجه انتخابات ریاست جمهوری چند ماه آینده امریکا نیستند".
این سایت در ادامه مینویسد:"با این حال، گمانه زنی درباره احتمال معامله پشت پرده ترامپ با ایران منطقی به نظر نمیرسد. امریکا خواستار تمدید ممنوعیت فروش تسلیحات به ایران شده ممنوعیتی که طبق قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت تا چند ماه دیگر پایان مییابد و به ایران اجازه خرید تسلیحات خارجی را میدهد.
هم چنین، تشدید تحریمهای امریکا علیه ایران در هفتههای گذشته نیز نشانه دیگری از وجود خصم میان دو کشور علیه یکدیگر بوده است. به نظر نمیرسد انتخاب کاظمی به عنوان نخست وزیر عراق در نتیجه توافق پشت پرده میان ایران و واشنگتن بوده باشد.
به نظر میرسد امریکا امیدوار است که او بتواند نفوذ ایران در عراق را پس از ترور ژنرال سلیمانی توسط پهپاد امریکایی محدود سازد. هم چنین، به نظر میرسد از دید ایران نخست وزیری کاظمی دست کم در شرایط فعلی گزینهای عقلانی است چرا که وجود خلاء قدرت در عراق تهدیدی بزرگ برای امنیت ملی ایران کشور همسایه عراق خواهد بود.
هم چنین، به نظر میرسد مبادله زندانیان میان دو کشور و پیام قدردانی ترامپ خطاب به ایران با هدف منحرف کردن توجهات از اعتراضات داخلی امریکا و سرگرم کردن افکار عمومی با مسائل خارجی بوده است. ترامپ با این کار قصد داشته اعتراضات داخل امریکا را کوچک نشان داده و مبادله زندانیان با ایران را دستاوردی بزرگ معرفی کند.
با این حال، بعید به نظر میرسد که دو کشور قادر باشند به توافقی جامع آن هم در ماههای منتهی به انتخابات امریکا دست یابند. ترامپ اکنون در عرصه داخلی با گرفتاریهای زیادی مواجه است و قصد دارد گامهای موفقی در پروندههای خارجی بردارد.
با این حال، او در آستانه برگزاری انتخابات قرار دارد و نمیتواند از مطالبات پایهای خود از تهران دست بردارد. در مقابل، به نظر نمیرسد که تهران بخواهد در شرایط کنونی بر روی اسب بازنده شرط بندی کند و به ترامپ شانسی برای انتخاب مجدد دهد. در چنین شرایطی تهران تلاش میکند در برابر فشار امریکا مقاومت کند به این امید که ترامپ از قدرت برکنار شده و شرایط بهتری میان دو کشور ایجاد شود و روند مذاکره با نتیجه برد - برد از سرگرفته شود تا طرفین به توافقی مشابه توافق هستهای که هم اکنون در عمل از هم فروپاشیده دست یابند".