رویداد۲۴ یاسر مختاری: این روزها بسیاری از ما واژه تراپی را به ویژه از نسل جوان بسیار می‌شنویم، اگرچه این واژه تا حدود بسیار زیادی رایج شده است.
تراپی به طیفی از روش‌ها و اقدامات درمانی و پسا درمانی یا توانبخشی به افراد نیازمند درمان و توانبخشی برای بهبود زندگی آنان گفته می‌شود. با این حال واژه تراپی اگر به صورت مفرد به کار برده شود منظور روان درمانی است.
بر همین اساس تراپی یکی از روش‌های درمانی به منظور به بهبود سلامت روان فرد و با هدف کمک به بیمار یا مراجعه کننده برای حل مسائل و گره‌های ذهنی و عاطفی او است.
بر اساس تعریفی که از تراپی شد می‌توان تراپیست را هم طیفی از متخصصان دانست که روش‌های مختلف تراپی یا روان درمانی را به منظور درمان و توانبخشی ذهنی و عاطفی افراد به کار می‌برد. یک تراپیست به بیماران کمک کنند تا تصمیمات بهتری را به منظور حل مشکلات خود اتخاذ کند.
بنابراین تراپیست‌ها شامل طیف گسترده‌ای از روان‌درمان‌گران، روان‌پزشکان، روان‌کاوها، سکس‌تراپیست‌ها، روانشناس‌ها، مشاوران ازدواج، مشاوران آموزشی، مددکارهای اجتماعی یا مربیان و ... را شامل می‌شود که با داشتن صلاحیت و تخصص لازم، توانایی ارائه درمان و کمک به مراجعه کننده را دارا هستند.
روانشناس را می‌توان درمانگری دانست که در کنار روانپزشک برای تجویز دارو همکاری می‌کند و البته برای این مهارت باید به خوبی آموزش دیده و تخصص کافی را کسب کرده باشد. اگرچه روند کار و درمان تراپیست و روانشناس یکی است و در واقع یک تراپیست یک روانشناس است که تخصص‌ها مهارت‌های زیاد دیگری را نیز کسب کرده است. روانشناس دارای مدرک روانشناسی است.
تحصیلات تراپیست‌ها در زمینه‌های تخصصی خود دارای مدرک کارشناسی ارشد، دکتری یا دکتری تخصصی است. از سوی دیگر تراپیست‌ها دارای گواهی‌نامه‌های مددکاری، روانشناسی مشاور خانواده و درمانگری اعتیاد بوده و دارای مجوز از انجمن‌های تخصصی مانند نظام پزشکی، نظام روانشناسی و مشاوره یا مددکاری اجتماعی و ... است.
بیشتر بخوانید: چرا بی‌دلیل عصبانی می‌شویم؟ چطور آن را کنترل کنیم؟
با این توصیف‌ها می‌توان تفاوت تراپیست‌ها با گروهی از افراد که از آنها با عنوان روانشناسان زرد یا تراپیست‌های جعلی در فضای مجازی توصیف می‌شوند مشخص می‌شوند.
تراپی شیوه‌های گوناگونی دارد که ممکن است برخی از آنها موئثر باشد و بتواند فرد را به شیوه زندگی مطلوب بازگرداند. با این حال یک تراپیست ممکن است همه روش‌های تراپی را به کار گیرد اما اثرات نامطلوبی به جا بگذارد.
روانکاوی، رفتار درمانی، درمان شناختی رفتاری، روان درمانی انسان گرایانه از جمله روش‌های تراپی هستند که افراد با توجه به مشکل خود به تراپیست‌هایی که در این حوزه تخصص دارند مراجعه کرده و از طریق آنان مشکلات خود را حل می‌کنند.
به گزارش رویداد۲۴ این روش برای افرادی که دچار مشکلات افسردگی، اضطراب، اختلالات اشتها، علائم جسمی، اختلال مصرف مواد و ... هستند کاربردی است. تراپیست برای درمان این افراد کمک می‌کند تا ارتباط بین ناخودآگاه افراد و اعمال را کشف کند. در این رابطه احساسات، روابط و الگوهای فکری بررسی می‌شود
همچنین در روانکاوی افراد باید انتظار داشته باشند تا درباره هرچیزی که در ذهن خود دارند صحبت کنند تا الگوهایی موجود در افکار و رفتار مرتبط با پریشانی و اضطراب خود را کشف کنند.
این روش برای افرادی مناسب است که دچار اضطراب، فوبیاها، اختلال مصرف مواد، اختلال کمبود توجه بیش فعالی،اختلال وسواس فکری (OCD)،رفتارهای مخالف و سرکشی، مسائل رفتاری ناشی از مشکلات ارتباطی یا چالش های عاطفی هستند مفید است.
در رفتاردرمانی، برعکس روانکاوی تراپی، تراپیست زمان زیادی را صرف صحبت با در مورد دلایل ناخودآگاه رفتار افراد و مشکلات عاطفی نمی‌کند. بلکه به آموزش راه‌هایی که به تغییر رفتار و جایگزینی الگوهای ناراحت‌کننده می‌انجامد متمرکز می‌شود. در این راستا تراپیست ممکن است از شیوه‌هایی مانند حساسیت زدایی سیستماتیک، بیزاری درمانی و سیل استفاده کند.
در حساسیت زدایی سیستماتیک تراپیست تمرینات آرامش اعصاب را با قرار گرفتن تدریجی در معرض عامل هراسنده ترکیب کرده تا افراد کم کم آرام‌سازی را جایگزین ترس و اضطراب کنند.
در روش بیزاری درمانی تراپیست به افراد یاد می‌دهند که تا رفتاری را خواستار تغییر آن هستند با یک امر ناخوشایند ترکیب کرده تا بتوانند به کمک این ترکیب رفتار را ترک کنند.
در روش سیل تراپیست بلافاصله فرد را با ترس‌های خود روبه‌رو می‌کند.
در تراپی درمان شناختی رفتاری تراپیست یک رویکرد کوتاه مدت را برای درمان اختلالات سلامت روان به کار می‌گیرد. این روش شبیه به رفتار درمانی است، با این تفاوت که تراپیست به الگوهای فکری غیر مفید یا افکار مشکل ساز پرداخته و پلن درمانی را اجرا می‌کند تا برخی از احساسات و باورهایی که منجر به پریشانی می‌شود را رفع یا کمرنگ کند.
تراپیست در این روش وقت چندانی برای کاویدن گذشته افراد صرف نمی‌کند، ضمن اینکه تکالیفی به مراجعه کننده می‌دهد تا آنها را خارج از جلسات درمانی انجام دهد.
تراپیست این روش‌ها را برای اختلات خلقی همچون افسردگی، اختلالات دوقطبی، اضطراب و فوبیا، اختلالات اشتها، اختلالات سوء مصرف مواد،OCD
، بیخوابی و برخی از علائم اسکیزوفرنی به کار می‌گیرد.
تراپیست در این نوع تراپی رویکردی را اتخاذ می‌کند که تا بر نوع جهانبینی انتخاب‌های افراد تأثیر بگذارد. یک تراپیست انسان‌گرا به افراد کمک می‌کند تا تجریات خود را بییشتر درک کرده و بدون تفسیر احساسات ضمن راهنمایی افراد از آنها پشتیبانی می‌کند. در واقع این تراپیست‌ها به افراد برای رسیدن به اهداف رضایت‌بخش کمک کرده و آنها را آماده تلاش برای رسیدن به این اهداف می‌کنند.
اصل مهم دیگر در این نوع روان درمانی، توجه مثبت بی قید و شرط است
این نوع تراپی برای مسائل مربوط به عزت نفس، مشکلات موجود در کنار آمدن با نگرانی‌های مزمن سلامتی، اثرات تروما، افسردگی، مسائل روابط عاطفی، اختلالات سوء مصرف مواد مخدر، احساس بی ارزشی یا گم شدن در زندگی توصیه می‌شود.
اغلب تراپیست‌ها برای اولین جلسه مبلغی را دریافت نمی‌کنند و مشاوره نیز به صورت تلفنی انجام می‌شود. می‌توانید از دوست و آشنا یا اقوام خود درباره تراپیست خوبی که می‌شناسند بپرسید. با اینحال اگر تمایل ندارید کسی درباره تراپی و مسائل شما چیزی بداند، در اینترنت می‌توانید جستجو کنید. به ویژه اینکه سایت‌هایی وجود دارند که از طریق آنها نظرات مراجعین به تراپیست‌ها نوشته شه و به آنها امتیازدهی شده است و اتفاقاً راه بهتر و مطلوب‌تری برای پیدا کردن یک تراپیست خوب است.
یک روان‌درمانگر یا تراپیست نباید بیمار را قضاوت کند چرا که این موضوع موجب آزار بیمار و مقاومت در برابر درمان می‌شود. یک تراپیست بیمار را کاملا حمایت کرده و بدون هیچ قضاوتی به دنبال بهبود بیمار است.
همچنین یک تراپیست خوب نباید حب و بغض شخصی داشته و منفعت خود را در نظر بگیرد. زمانی که یکی بیمار به تراپیست مراجعه می‌کند برای وقت مشاوره هزینه پرداخت می‌کند و تراپیست هم باید وقت کامل را برای مشاوره به او اختصاص دهد.
رازداری مهمترین ویژگی یک تراپیست است، این یک سیاست‌کاری و مهم برای هر تراپیست است.
آموزش دیده بودن و داشتن تخصص لازم و عدم دستم کم گرفتن مشکلات بیماران بدون بزرگنمایی یا غفلت از آنها نیز دیگر ویژگی یک تراپیست خوب است.