عوامل استرس شدید و روش کنترل آن

رویداد۲۴ عاطفه آخوندی نصرآبادی: حدود 19 درصد افراد ( طبق آماری که اداره امور سربازان آمریکا ) بعد از یک رویداد آسیب‌زا به استرس حاد و شدید ASD دچار می شوند. برخی از افراد بعد از این که دچار استرس شدید شده‌اند، استرس بعد از آسیب روانی یا PTSD هم تجربه می کنند.

استرس احساس ناخوشایندی است که افراد هنگام مواجه شدن با شرایط دلهره‌آور و رویدادها به آن‌ها واکنش نشان می دهند.

طولانی شدن علائم استرس باعث می‌شود در زندگی شخصی اختلال ایجاد گردد به همین دلیل برای درمان و کنترل آن باید به پزشک متخصص مراجعه نمود. 

عوامل اجتماعی و محیطی ( مانند مشکلات خانوادگی، سیل و زلزله ) عوامل جسمانی و زیست شناختی ( اختلال در سیستم هورمونی ) حوادث کودکی، عوامل ژنتیکی، عوامل ارثی و غیره باعث ایجاد استرس حاد ASD می‌شوند.

نشانه‌ها و علائم استرس مزمن ASD

نگرانی: 

جنبه ادراکی استرس و اضطراب، نگرانی است. انسان‌ها برای آینده خود پیش بینی‌های را انجام می دهند و برای پیش بینی‌های خود برنامه ریزی می کنند و همین باعث شده اتفاقات گذشته را به آینده و حال مرتبط نمایند که این موجب نگرانی در افراد شده است. 

بیشتر بخوانید: سندروم پای بی قرار به چه علت بروز می دهد؟

احساس ترس: 

به گزارش رویداد۲۴ ترس شدید در زندگی شخصی می تواند، اختلال ایجاد کند از برخی ترس‌ها می توان به ترس از حشرات، خون، ترس از تنها بودن در خانه، ترس از آسانسور، ترس از هواپیما، ترس از جاهای مرتفع، ترس از طوفان، سیل و زلزله اشاره نمود. 

مشکل تمرکز:

اگر نگرانی مداوم دارید، نمی توانید بر روی یک مسئله سخت تمرکز نمایید. بسیاری از انسان‌ها از ناآرامی، بی قراری و نداشتن تمرکز رنج می برند که همه این‌ها باعث ایجاد مشکلات مختلفی در زندگی شخصی می‌شود. 

بی‌قراری: 

افرادی که دچار استرس و اضطراب شدید، هستند بیشتر دچار ناآرامی و بی قراری می‌شوند. اگر استرس شدید باشد، بی قراری و ناآرامی می‌تواند زندگی فرد را دچار اختلال کند به همین دلیل باید به یک متخصص روانشناس مراجعه نمایید. 

اختلالات خواب:

استرس و اضطراب تاثیر منفی روی کیفیت و میزان خواب می‌گذارد. اختلالات خواب شامل کابوس‌های شبانه، بیدار شدن در نیمه شب و غیره می شود. 

استرس حادی که ممکن است، اختلالات خواب را ایجاد نموده برای درمان آن باید به متخصص مراجعه نمود با درمان استرس، اختلال خواب هم درمان می‌شود. 

خستگی:

خستگی می‌تواند به دلایل مختلفی بروز کند. خستگی می‌تواند یکی از علائم افسردگی باشد علاوه بر این مطالعه سخت، انجام کارهای سخت و شرایط پزشکی می توانند باعث بروز خستگی شوند. 

خستگی ناشی از ترس، نگرانی و وسواس نشانه استرس است. استرس زیاد روی سطوح انرژی بدن تاثیر منفی می‌گذارد؛ چون استرس باعث عدم تعادل در هورمون‌های کلیدی می‌شود.

بر همین اساس ارتباط نزدیکی بین علائم خستگی و سطوح بالای استرس وجود دارد.

نفوذ افکار منفی: 

زمانی رخ می‌دهد که فرد از رویاها و مرور خاطرات خود نمی‌تواند از نفوذ مجدد رویداد آسیب زا جلوگیری کند. 

خلق منفی یا نامناسب:

افراد مبتلا به افسردگی شدید ممکن است خلق پایین، بی حوصلگی، اندوه، غم و افکار منفی را تجربه کنند. 

علائم گسیختگی یا تجزیه‌ای: 

این علائم می‌تواند شامل ناتوانی در به یاد‌آوری قسمت‌های از رویداد آسیب زا، عدم آگاهی از محیط پیرامون و حس تغییر در وضعیت ‌شود. 

علائم اجتنابی: 

افرادی که به این علائم مبتلا هستند از مکان‌ها، افراد، احساسات و افکار مرتبط با رویداد آسیب زا دوری می‌نمایند. 

علائم برانگیختگی: 

این علائم شامل پرخاشگری، بی حوصلگی، دشواری در تمرکز، اختلالات خواب، بی خوابی است. فرد ممکن هست به راحتی دچار تشویش ناگهانی، هول، محتاط و دلواپسی شود. 

نه تنها در بعد رفتاری، استرس تاثیر می‌گذارد؛ بلکه در بعد جسمانی و فیزیکی هم تاثیرگذار است از نشانه‌های جسمانی استرس می توان به گزینه‌های زیر اشاره نمود:

ساییدن دندان‌ها به هم 

احساس درد در قفسه سینه 

رنگ پریدگی 

عرق کردن کف دست 

لرزش دست‌ها

افزایش ضربان قلب

سرگیجه 

سرخ شدن 

خشکی دهان 

علل بروز استرس شدید 

بعد از این که افراد با یک رویداد آسیب زا مواجه شده اند، دچار استرس بیش از حد ASD می‌شوند که این استرس باعث آسیب روانی، عاطفی و جسمی می‌شود. 

از رویداد‌های آسیب‌زای که باعث استرس شدید می‌شوند، می‌توان موارد زیر را نام برد:

زنده ماندن پس از یک آسیب مغزی حاد 

ابتلا به بیماری لاعلاج 

خشونت خانوادگی، تجاوز جنسی یا تعرض جنسی 

تصادفات وسیله نقلیه موتوری 

بلایای طبیعی 

آسیب جدی یا تهدید به مرگ 

مرگ یک عزیز

روش‌های درمان استرس شدید 

رفتار درمانی شناختی: پزشکان برای درمان اولیه استرس بیش از حد از روش CBT یا رفتار درمانی شناختی استفاده می‌کنند که راهکارهای موثر توسط متخصص بهداشت روانی ارائه می‌شود.

حضور ذهن و ذهن آگاهی: روش‌های مبتنی بر ذهن آگاهی شامل تنفس و تمرین‌های مدیتیشن می‌شود. 

دارو درمانی: برای درمان علائم فردی استرس و اضطراب شدید ممکن است داروهای ضد‌تشنج و داروهای ضد‌افسردگی توسط متخصص مراقبت‌های بهداشتی تجویز شود. 

دارو برای درمان استرس و اضطراب مزمن

دارو‌های بنزودیازپین: تجربیات بالینی و آزمایشات غیر تصادفی نشان می‌دهد که مصرف دارو‌های خانواده بنزودیازپین پس از یک رویداد آسیب زا می‌توانند به درمان اختلال خواب، افسردگی و اضطراب شدید کمک کنند.

پروپرانولول _ پروپرانولول: این دارو در موارد آزمایش شده توانسته موفق شود و به درمان استرس و اضطراب حاد کمک نماید. 

مورفین: برای درمان استرس و اضطراب شدید چند مطالعه در مورد استفاده از مورفین انجام شده که نشان داده که در 48 ساعت اول پس از حادثه این دارو توانسته درد و ناراحتی را کاهش دهد.