رویداد۲۴ یاسر مختاری: جراحی فک یکی از جراحی‌های رایج است که برای بر طرف کردن ضایعات و ناهنجناری‌های صورت به کار می‌رود. این ناهنجاری‌ها و ضایعات موجب بروز اختلال در غذا خوردن، تنفس و تکلم می‌شود و برای برطرف کردن آن جراحی فک ضروری است.
جراحی فک موجب می‌شود تا بسیاری از ناهنجاری‌ها مانند عقب رفتگی فک ، بیرون زدگی فک ، غیرقرینگی فک، نامنظم بودن لثه و دندان‌ها و ... رفع شود.
علاوه بر آن جراحی فک موجب آسان شدن تغذیه، کاهش سایش دندان‌ها، بهبود عملکرد دندان‌ها، بهبود تنفس و کاهش بیماری‌های لثه، دهان و دندان می‌شود، همچنین زیبایی خاصی به صورت می‌دهد.
افرادی که دارای مشکلات مادرزادی در قسمت فک هستند، افرادی که در ناحیه فک درد شدید دارند، افرادی که تنفس دهانی در آنها دچار اختلال است، کسانی که نمی توانند لب‌های خود را مماس کنند. اشخاصی که دارای فضای باز بین دندان‌های بالا و پایین در زمان بسته بودن دهان هستند.
افرادی که فک آنها بیرون زده شده یا عقب رفته باشد. افرادی که صورت آنها نامتقارن است. افرادی که دچار اختلال در جویدن غذا هستند و همچنین افرادی که دچار آپنه و خرناس در خواب هستند از جمله افرادی هستند که جراجی فک برای آنها توصیه می‌شود.
عمل جراحی فک یکی از اعمال غیر سنگین است، با این حال تحت بیهوشی انجام شده و مدت زمان انجام آن نیز از یک تا چند ساعت به طول خواهد انجامید. در زمان جراحی، به منظور برداشتن استخوان اضافه یا ضایعات، شکل دادن استخوان و هر تغییر دیگری در فک، در داخل دهان و گاه بیرون آن برش‌هایی ایجاد می‌شود.
بیشتر بخوانید: عمل لاغری چیست؟
همچنین برای نگه‌داشن استخوان‌های فک در کنار هم از پیچ‌های بسیار کوچک، سیم، نوار پلاستیکی ویژه یا پلیت‌های جراحی در داخل دهان استفاده می‌شود. همچنین گاهی ممکن است برای جراحی فک از استخوان‌های دیگر بخش‌های بدن مانند دنده،ساق پا استفاده شود.
افرادی جراحی فک انجام می‌دهند پس از عمل باید به استراحت مطلق بپردازند. همچنین باید از خوردن غذاهایی سفت و جویدنی بین 6 یا 8 هفته خودداری کنند و پس از آن غذاهای عادی مصرف شود.
ضمن اینکه باید به صورت کامل در دوران نقاهت و زمان استراحت پس از جراحی فک از مصرف دخانیات و فعالیت‌های فیزیکی سنگین پرهییز کنند.
به گزارش رویداد۲۴ پس از جراحی فک ممکن است درد و تورم وجود داشته باشد بنابراین علاوه بر مصرف به موقع داروهای تجویز شده می‌توان از کمپرس یخ برای کاستن درد و تورم استفاده کرد، همچنین برای شست و شو و ضدعفونی کردن از محلول آب و نمک استفاده کرد، ضمن اینکه یکبار در روز مسواک زدن منعی ندارد.
جراحی فک با تمام پیچیدگی‌های آن، جراحی کم عارضه‌ای است با این حال این عمل هم همچون دیگر جراحی‌ها ممکن است عوارضی را در پی داشته باشد.
خونریزی، عفونت، بی‌حسی، گرفتگی بینی، کاهش وزن، سفتی فک و صدای مفاصل فک و تورم داشته باشد.
تا پس از دو هفته از جراحی فک امکان خون دماغ شدن وجود دارد. ضمن اینکه خونریزی جزئی پس جراحی فک طبیعی است و ممکن است یک تا دو هفته پس از جراحی فک، بیماران خون دماغ شوند. از سوی دیگر خونریزی داخل بافت نرم منجر به کبودی آن قسمت می‌شود، که می‌تواند خیلی گسترده شده و در مراحل اولیه، کبودی، آرواره را بپوشاند، این گسترش کبودی ممکن است تا پایین گردن و بالای قفسه سینه را در بر گیرد.
در بیشتر جراحی‌ها احتمال عفونت وجود دارد. به همین دلیل هم در حین جراحی و هم پس از آن به افراد آنتی‌بیوتیک داده می‌شود تا چنانچه عفونتی به وجود بیاید با مصرف آنتی‌بیوتیک رفع شود.
پس از جراحی فک در نواحی اطراف فک جراحی شده بی‌حسی به وجود می‌آید. اگر فک بالا جراحی شود قسمت بالای دندان‌ها بی‌حس خواهد شد و چنانچه فک پایین جراحی شود لب پایین و قسمت چانه دچار بی‌حسی می‌شود.
در زمانی که رشته‌های عصبی رو به بهبودی می‌شوند افراد جراحی شده با احساس سوزن سوزن شدن در ناحیه جراحی‌شده مواجه خواهند شد. این احساس معمولا پس از 6 ماه یا کمتر از آن برطرف خواهد شد.
به دلیل جایگذاری لوله‌هایی در سوراخ‌های بینی حین جراحی فک، افراد امکان دارد پس از جراحی دچار گرفتگی بینی شوند که این امر با استفاده اسپری‌ها پاک کننده بینی رفع می‌شود. استفاده از پنبه مرطوب شده با آب گرم برای خارج کردن ترشحات بینی نیز توصیه می‌شود با این حال احتقان و گرفتگی بینی عموما بین یک تا دو هفته پس از جراحی طول کشیده و پس از آن رفع می‌شود.
پس از جراحی فک کاهش وزن تا 2.5 کیلوگرم عمدتا به دلیل کاهش کاهش اشتها در اوایل دوره پس از جراحی فک قابل پیشبینی است. با این حال پس از هفته اول کاهش اشتها رفع شده و پس از آن وزن به حالت عادی باز می‌گردد.
بعد از جراحی فک، مفاصل آن ممکن است تا چندماه پس از آن سفت شود که عموما با انجام تمرین‌هایی مانند جویدن می‌توان بر سفتی مفاصل غلبه کرد. از سوی دیگر ممکن است بعد از عمل جراحی فک و پس از بهبودی در حین شروع حرکت فک صدای ساییده شدن مفاصل بیاید، این صداها و ساییده شدن‌ها بر عمکرد فک تأثیر قرار نخواهد داد با این حال این صداها ممکن است دائمی باشد.
عموما قبل از جراحی فک، کارهای ارتدونسی برای تراز کردن دندان‌ها انجام می‌شود، این مرحله می‌تواند بین یک سال تا یک سال و نیم طول بکشد. پس از تراز شدن دندان‌ها و همراستا شدن آنها جراحی فک می‌تواند انجام شود.
همچنین بعد از جراحی فک، متخصصان ممکن است فیتینگ ارتودنسی را انجام دهند که هدف آن اصلاح دندان ها برای آخرین بار در جهت بهبود اکلوژن و نظارت بر ثابت بودن فک است. این مرحله هم مممکن است تا شش ماه طول بکشد.