کیست تخمدان و راه‌های درمان
رویداد۲۴ نازآفرین جمشیدی: یکی از بیماری‌های رایج در میان زنان کیست تخمدان است. این کیست‌ها ممکن است در هر سنی خانم‌ها را درگیر کنند، اما بیشتر در خانم‌هایی که در سن باروری‌اند دیده می‌شود و سبب بروز مشکلاتی برایشان می‌شود.
زنان در تمام دنیا با یکی از بیماری‌ها و مشکلاتی که روبه‌رو هستند کیست تخمدان است مشکلی که گاه ناراحتی‌های زیادی برایشان به همراه می‌آورد.
در این مطلب می‌خواهیم شما را با کیست تخمدان آشنا کنیم و بهتر است تا پایان با ما همراه باشید.
کیست تخمدان چیست؟
کیست تخمدان یک کیسه غیرطبیعی پر از مایع است که داخل یکی از تخمدان‌های زنان شکل می‌گیرد. تخمدان‌ها اندام تناسلی زنان هستند که در پایین شکم قرار دارند.
تخمدان‌ها در طول مرحله تخمک‌گذاری هر چرخه قاعدگی یک تخمک آزاد می‌کنند. کیست‌های داخل تخمدان یک مشکل نسبتا رایج هستند و می‌توانند زنان را در هر سنی مبتلا کنند.
کیست تخمدان دختران یا زنان ممکن است در یک یا هر دو تخمدان آن‌ها شکل گیرند. این کیست‌ها می‌توانند به شکل یک
کیسه یا خوشه‌ای به وجود آیند و گاهی پر از مواد دیگری مانند خون به همراه مایع داخلی خود هستند.
کیست‌های تخمدان از نظر اندازه و محل قرارگیری در تخمدان بسیار متفاوت هستند. اکثر کیست‌ها خطر خاصی ندارند، ولی در موارد نادر سرطانی می‌شوند.
در موارد وخیمی که کیست بسیار بزرگ و سنگین است، وزن نامتعادل آن می‌تواند باعث پیچش تخمدان به شکل غیرطبیعی شود.
این عارضه نادر پیچیدگی تخمدان نام دارد و نتیجه آن خونریزی داخلی تخمدان است. بنابراین، می‌تواند به این اندام آسیب بزند.
انواع کیست تخمدان
به گزارش رویداد۲۴ رایج‌ترین انواع کیست تخمدان معمولا غیرسرطانی و خوش‌خیمند و در درازای چرخه قاعدگی به وجود می‌آیند. در این‌جا به به برخی‌از انواع رایج کیست اشاره می‌کنیم.
کیست‌های فولیکولی
در چرخه طبیعی قاعدگی خانم‌ها، یک تخمدان هر ماه یک تخمک آزاد می‌کند. این تخمک داخل یک کیسه کوچک به اسم فولیکول رشد می‌کند.
هنگامی‌که تخمک به بلوغ می‌رسد، فولیکول پاره می‌شود تا آن را آزاد کند. کیست‌های فولیکولی هنگامی به‌وجود می‌آیند که
عمل پاره شدن رخ نمی‌دهد.
بنابراین، فولیکول به رشد خود ادامه می‌دهد تا به شکل یک کیست در آید. کیست‌های فولیکولی اغلب علائمی ندارند و در عرض ۱ تا ۳ ماه دفع می‌شوند
کیست‌های کورپوس لوتئوم
هنگامی‌که فولیکول پاره می‌شود و تخمک را آزاد می‌کند، کیسه فولیکول خالی منقبض می‌شود و توده سلولی به اسم کورپوس لوتئوم به وجود می‌آورد
کورپوس لوتئوم هورمون‌سازی می‌کند تا برای چرخه قاعدگی و تخمک بعدی آماده شود. کیست کورپوس لوتئوم زمانی شکل می‌گیرد که انقباض کیسه مورد نظر رخ ندهد.
در این وضعیت کیسه مورد نظر به جای آن پس از آزاد کردن تخمک بار دیگر بسته خواهد شد و داخل آن را مایع پر می‌کند. بیشتر این کیست‌ها پس از چند هفته برطرف می‌شوند.
این کیست‌ها می‌توانند به عرض ۴ اینچ رشد کنند. همچنین ممکن است خونریزی کنند یا با پیچاندن تخمدان باعث ایجاد درد‌های کیست تخمدان شوند.
مصرف بعضی از دارو‌هایی که برای تخمک‌گذاری تجویز می‌شوند، می‌تواند خطر ابتلا به این کیست‌ها را افزایش دهد.
برخی کیست‌های تخمدان که کم‌تر رایجند که در این‌جا به آن‌ها اشاره می‌کنیم.
اندومتریوما (کیست شکلاتی)
دلیل ایجاد کیست شکلاتی آندومتریوزاست. این عارضه هنگامی رخ می‌دهد که سلول‌های اندومتریال رحم بیرون از رحم رشد می‌کنند.
کیست درموئید
کیست درموئید معمولا علائمی ندارد و از سلول‌های تخمک‌ساز به وجود می‌آیند.
کیست سیست آدنوما
کیست‌های سیست آدنوما سرشار از مایع آبکی هستند و اندازه آن‌ها گاهی می‌تواند بزرگ شود. در برخی زنان، اندازه کیست تخمدان چپ یا راست ممکن است به علت بیماری به نام
سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
PCOS در واقع یکی از بیماری‌های است که در آن کیست تخمدان و نازایی در ارتباط با یک‌دیگر قرار می‌گیرند.
برخی‌از انواع کیست‌ها نیز سرطانی‌اند گرچه به ندرت به وجود می‌آیند و در زنان سالخوردهتر بیشتر دیده می‌شود.
کیست تخمدان سرطانی باعث سرطان تخمدان می‌شود.
کدام دسته از زنان کیست تخمدان می‌گیرند؟
کیست تخمدان راست یا چپ مشکلی رایج برای تمام زنانی است که چرخه قاعدگی منظم دارند. در حقیقت، در تخمدان اکثر زنان هر ماه دست‌کم ل یک کیست فولیکولی یا کورپوس لوتئوم شکل می‌گیرد.
ممکن است از وجود کیست باخبر نباشید، به گزارش رویداد ۲۴ مگر این که دلایل مختلف باعث رشد بیش از حد آن شوند یا چندین کیست شکل گیرد.
تقریبا در تخمدان ۸ درصد زنانی که پیش از دوران یائسگی خود قرار دارند کیست‌های بزرگی شکل می‌گیرد که به راه‌کار‌های درمانی مانند لاپاراسکوپی کیست تخمدان نیاز دارند. این کیست‌ها پس از دوران یائسگی کم‌تر دیده می‌شوند، اما اگر وجود داشته باشد خطر ابتلا به سرطان تخمدان را بالا می‌برد.
بیشتر بخوانید: کیست رحم چیست؟
نشانه‌های کیست تخمدان
تخمدان‌ها بخشی از دستگاه تناسلی زنان هستند و در پایین شکم و در دو طرف رحم قرار دارند.گاهی اوقات، یک کیسه پر از مایع به نام کیست در یکی از تخمدان‌ها شکل می‌گیرد. در این مطلب نشانه کیست تخمدان و دلایل به‌وجودآمدن آن را بررسی می‌کنیم.
نشانه‌های کیست تخمدان در پریودی و سایر مواقع تفاوتی ندارد و ممکن است هنگامی‌که کیست بزرگ می‌شود، نمایان شوند. از جمله:
• نفخ و تورم شکم
• حرکات دردناک روده
• درد لگن پیش از دوره قاعدگی یا در طول آن
• رابطه جنسی دردناک
• درد خفیف در قسمت پایین کمر یا ران‌ها
• حساسیت سینه‌ها
• پریود نامنظم
• احساس پر بودن در قسمت پایین شکم
• حالت تهوع و استفراغ
• اضافه وزن بدون دلیل
• خونریزی غیرطبیعی واژن
• تکرر ادرار
• مشکلات در خالی کردن کامل روده یا مثانه
درمان کیست تخمدان
هر مشکلی به‌هرروی درمانی دارد اما این درمان درمان بستگی به موارد زیر دارد:
• سن فرد
• آیا بیمار وارد دوران یائسگی شده است یا نه.
• اندازه و ظاهر کیست
درمان کیست تخمدان
قرص‌های جلوگیری از بارداری
برای کاهش شکل‌گیری کیست‌های جدید در چرخه‌های آینده قاعدگی، پزشک ممکن است مصرف قرص‌های جلوگیری از بارداری را پیشنهاد کند.
جراحی
اگر کیست خودبه‌خود از بین نرود، یک راهکار درمانی جراحیست. پزشک ممکن است براساس بیماری فرد جراحی را پیشنهاد دهد.
• نشانه خاصی وجود دارد.
• کیست اندازه بزرگی دارد یا به نظر می‌رسد در حال رشد است.
• ظاهر کیست شبیه به انواع کیست‌های عملکردی نیست.
• کیست همچنان ۲ تا ۳ چرخه قاعدگی وجود داشته است.
جراحی به دو روش انجام می‌شود:
لاپاراسکوپی
لاپاراسکوپی یا جراحی سوراخ کلید. در این روش جراح یک برش کوچک ایجاد می‌کند و به کمک از ابزار‌های بسیار کوچکی کیست را در می‌آورد
در اکثر موارد، بیمار می‌تواند در همان روز به خانه برگردد. این نوع جراحی معمولا روی باروری خانم‌ها تاثیر نمی‌گذارد و مدت زمان بهبود سریع است.
لاپاراتومی
پزشک هنگامی این نوع جراحی را پیشنهاد می‌کند که کیست سرطانی است. جراح روی شکم یک برش بزرگ‌تر ایجاد می‌کند و با بیرون آوردن کیست آن را برای آزمایش به آزمایشگاه می‌فرستد.
اگر کیست سرطانی باشد، برای آزمایش نمونه‌برداری خواهد شد و اگر نتایج نشان دهند که فرد سرطان دارد، پزشک اندام‌ها و بافت بیشتر مانند رحم و تخمدان‌ها را در خواهد آورد.
بیمار پیش از جراحی ابتدایی معمولا بیشتر از ۲ روز در بیمارستان بستریست.
جلوگیری از به‌وجودآمدن کیست تخمدان
دانش پزشکی هنوز راهی برای پیش‌گیری از کیست تخمدان پیدا نکرده است، اما چیزی که جود دارد این است که کیست ممکن است در بدن تمام افرادی که تخمک‌گذاری می‌کنند تشکیل شود
اگر تعداد دفعات تشکیل کیست تخمدان در بدن شما زیاد است، دکتر ممکن است برای جلوگیری از تخمک‌گذاری قرص‌های هورمونی جلوگیری از بارداری تجویز کند.
مصرف این قرص‌ها احتمال بروز کیست‌های تازه را کم می‌کند.
درمان کیست تخمدان با رژیم غذایی
بسیاری اوقات برای دفع کیست تخمدان تنها باید به رژیم غذایی خود دقت کنید. در واقع درمان خانگی کیست تخمدان راحت‌تر از آن چه است که فکر می‌کنید. کافی است به نکات زیر دقت کنید.
سمت غذا‌های دارای نگهدارنده نروید
انواع غذا‌های کارخانه‌ای، مانند کنسرو‌ها مواد نگهدارنده زیادی دارند. پس همیشه به دست‌پخت خود بیشتر اعتماد کنید..
خوردن غذا‌های پرحجم را فراموش کنید
باید بدن خود را به مصرف غذا‌های سالم عادت دهید و تلاش کنید از مصرف غذا‌های پرحجم مانند پیتزا، لازانیا، کله‌پاچه، شیرینی‌تر یا الویه دوری کنید.
شیر را با میوه ترکیب نکنید
هضم شیر به همراه میوه‌هایی مانند موز یا پسته سخت است و برای تقویت بدن خود به فکر راه‌های دیگری باشید.
سکنجبین بخورید
اگر دنبال درمان کیست تخمدان با دارو‌های گیاهی هستید، سکنجبین را در اولویت قرار دهید. آن را می‌توانید با سرکه و شکر یا سرکه و عسل بخورید.
غذا‌های سرد کم‌تر مصرف کنید
غذا‌هایی مانند ماست، دوغ، برنج، ماهی یا میوه‌هایی مانند گیلاس، هلو و گوجه‌فرنگی باید کم‌تر در رژیم غذایی شما باشند. اگر دوست دارید از این مواد استفاده کنید تلاش کنید به همراه آن‌ها و در رژیم غذاییتان خوراکی‌های گرم مانند زعفران، عسل، سیاه‌دانه و دارچین را مصرف کنید تا در بدنتان تعادل به‌وجود آید.
مصرف غذا‌های دارای امگا ۳
مواد غذایی دارای اسید‌های چرب امگا ۳ را به رژیم غذایی خود بیفزایید. گردو، تخم کدو و روغن ماهی موادیست که سرشار از امگا ۳ هستند.
درمان خانگی کیست تخمدان
درمان خانگی کیست تخمدان به عنوان یک روش تکمیلی و مکمل درمان توسط برخی افراد استفاده می‌شود. اما مهم است که قبل از استفاده از هر روش درمانی، با پزشک خود مشورت کنید تا تشخیص صحیح و مناسبی دریافت کنید. درمان خانگی کیست تخمدان بستگی به نوع و اندازه کیست و علت آن دارد. این روش‌ها شامل موارد زیر است:
استفاده از گیاهان دارویی
برخی از گیاهان دارویی ممکن است به عنوان ضد التهاب و ضد التهاب عمل کنند و به کاهش علائم کیست تخمدان کمک کنند. به عنوان مثال، زنجبیل، گیاه آلوئه ورا و کرفس ممکن است به عنوان گزینه‌های درمانی مورد استفاده قرار گیرند.
تغذیه سالم
تغذیه مناسب و سالم می‌تواند به بهبود وضعیت سیستم ایمنی و کاهش علائم کیست تخمدان کمک کند. مصرف میوه‌ها و سبزیجات غنی از آنتی اکسیدان ها، محدود کردن مصرف غذا‌های پرچرب و غیر سالم و مصرف مواد غذایی با مقدار مناسب فیبر می‌تواند مفید باشد.
تمرین‌های ورزشی
تمرین‌های منظم و معتدل می‌تواند به بهبود عملکرد تخمدان‌ها و کاهش علائم کیست تخمدان کمک کند. ممکن است پزشک شما تمرین‌های خاصی را به شما توصیه کند.
