چه کسانی می توانند به اسلام بپیوندند؟

رویداد۲۴| مهسا زرگری: "اسلام" در لغت به معناى تسلیم و فرمان‌بردارى است. و در اصطلاح، دینی است که توسط حضرت محمد(ص) از جانب خداوند و به عنوان آخرین شریعت الهى که شریعتى فراگیر و جهانى و جاودانى(غیر منسوخ تا روز قیامت) می‌باشد، ارائه شده است.

مهم‌ترین چیزى که این دین را از سایر ادیان متمایز می‌‏نماید، اعتقاد به وحدانیت پروردگار متعال، خاتمیت نبى ‏اکرم(ص) و معارف ناب توحیدی است.

چه کسانی می‌توانند به اسلام بپیوندند؟

مسلمان یا مُسلِم به فردی اطلاق می‌شود که به تعالیم دین اسلام ایمان دارد و بر اساس آن عمل می‌کند. طبق نظر فقهای شیعه، مسلمان بودن تنها با گفتن شهادتین اثبات می‌شود و بر این اساس، احکامی نظیر طهارت بدن، احترام به جان، مال و آبرو و صحت عبادات بر او مترتب است. اعتقاد به توحید، نبوت و معاد از اصول مشترک میان همه مسلمانان است و عباداتی مانند نماز، روزه و حج از اعمال مشترک آن‌ها به شمار می‌آید. تاریخ‌نگاران بر این باورند که حضرت علی(ع) و حضرت خدیجه(س) نخستین مسلمانان بودند.

به گزارش مرکز تحقیقاتی پیو (PEW)، جمعیت مسلمانان جهان تا سال ۲۰۱۵ حدود یک میلیارد و ۷۵۲ میلیون و ۶۲۰ هزار نفر بود و دین اسلام به عنوان دومین دین پرجمعیت جهان پس از مسیحیت شناخته می‌شود. این مرکز پژوهشی بیان کرده که نزدیک به دو سوم (۶۲ درصد) مسلمانان جهان در منطقه آسیا و اقیانوسیه زندگی می‌کنند.

واژه "مسلمان" به معنای تسلیم فرمان خداوند نیز به کار می‌رود و در قرآن، واژه "مسلم" و مشتقات آن بیشتر به همین معنا به کار رفته است.

تفاوت مؤمن و مسلمان در چیست؟

فقها بر اساس برخی آیات و روایات، بین «مسلمان» و «مؤمن» تفاوت قائل شده‌اند. به این ترتیب، مؤمن به کسی اطلاق می‌شود که تمام آموزه‌های پیامبر(ص) را در دل تصدیق کرده و با زبانش به آن اقرار می‌کند؛ در حالی که مسلمان بودن تنها با اقرار زبانی به شهادتین ثابت می‌شود. از نظر فقهای شیعه، مؤمن به کسی گفته می‌شود که به امامت و ولایت امامان شیعه(ع) ایمان دارد.

ویژگی‌های مسلمان در روایات

در برخی روایات با رویکرد اخلاقی، ویژگی‌هایی برای مسلمان واقعی ذکر شده است. به عنوان مثال، پیامبر(ص) فرموده‌اند که مسلمان واقعی کسی است که مردم از شر زبان و دست او در امان باشند. امام علی(ع) نیز ویژگی‌هایی چون خردورزی، آبروداری، راستگویی، تلاوت قرآن با توجه، دوستی و دشمنی در راه خدا، شناخت ولایت اهل بیت(ع)، رعایت حقوق دیگران و حسن هم‌جواری را از ویژگی‌های مسلمان حقیقی برشمرده‌اند.

بیشتر بخوانید: چگونه اسلام در دوران خودش تأثیرگذار بود؟

اصول اعتقادی مسلمانان چیست؟

برخی از اصول اعتقادی مشترک بین همه مسلمانان عبارتند از:

توحید: اصلی‌ترین آموزه اعتقادی مسلمانان توحید است. همه مسلمانان بر این باورند که خداوند، یگانه خالق جهان و بدون شریک است.

معاد: اعتقاد به بازگشت روح به جسم در قیامت و زنده شدن دوباره برای رسیدگی به اعمال است؛ نیکوکاران به بهشت و بدکاران به کیفر خود می‌رسند.

نبوت: مسلمانان به نبوت حضرت محمد(ص) ایمان دارند و باور دارند که قرآن از سوی خدا به او وحی شده و او آخرین پیامبر است.

اعمال عبادی

از مهم‌ترین اعمال عبادی مشترک بین مسلمانان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

نماز: هر مسلمانی باید در هر روز ۱۷ رکعت نماز بخواند که شامل دو رکعت نماز صبح، چهار رکعت نماز ظهر، چهار رکعت نماز عصر، سه رکعت نماز مغرب و چهار رکعت نماز عشاء است.

روزه: هر مسلمانی باید در ماه رمضان به مدت یک ماه، از اذان صبح تا اذان مغرب از مفطرات روزه خودداری کند.

حج: هر مسلمانی باید دست‌کم یک‌بار در طول عمر خود (با فراهم شدن شرایط) به حج برود. آیین حج هر سال در ماه ذی الحجة در مکه برگزار می‌شود و جمع زیادی از مسلمانان از کشورهای مختلف در آن شرکت می‌کنند.

نحوه مسلمان شدن

برای مسلمان شدن، کافی است که بگویید: «اشهد ان لا اله الّا الله و اشهد انّ محمّداً رسولُ الله». اگر اضافه کنید: «و اشهدُ انّ علیّاً و ابنائه المعصومین حججُ الله و اوصیاءُ رسولِ الله و خلفائه»، به عنوان مسلمان شیعه شناخته می‌شوید. کسانی که از دین دیگری به اسلام می‌آیند و می‌خواهند در جامعه مسلمانان به عنوان مسلمان شناخته شوند و نامشان در اسناد دولتی ثبت شود، بهتر است به امام جمعه یا امام جماعت محل مراجعه کنند و در حضور آنها شهادتین را ادا کنند تا گواهی برای ثبت مسلمانیشان در دفاتر دولتی دریافت کنند. اما اگر قصد ثبت ندارند، صرف گفتن شهادتین پس از اعتقاد به مفاد آن‌ها کافی است.

مسلمان کسی است که بپذیرد: هیچ خدایی جز «اللّٰه» نیست و حضرت محمد (صلى الله عليه و آله و سلم) پیامبر خداوند است. هر کس این دو را قبول کند و به زبان نیز اقرار نماید، مسلمان محسوب می‌شود.

اسلام مشابه «سواد» است که دارای درجات مختلفی است؛ کسی که خواندن و نوشتن بلد باشد با سواد است و کسی که دارای درجه دکترا باشد نیز باسواد تلقی می‌شود. اما آیا این دو درجه یکسان هستند؟ درجات اسلام نیز به همین شکل است.

اسلام را می‌توان به اسلام ظاهری و اسلام واقعی تقسیم کرد.

از شرایط مهم برای مسلمان واقعی، دو نکته زیر است:

عقیده و ایمان: یعنی ایمان به خداوند و صفات نیکو او، ایمان به نبوت پیامبران به ویژه حضرت محمد (صلى الله عليه و آله و سلم)، و اعتقاد به قیامت، بهشت، جهنم و دیگر امور دینی.

عمل: به این معنا که اگر کسی عقیده‌اش کامل باشد، اما به دستورات خدا و پیامبر (صلى الله عليه و آله و سلم) عمل نکند، مسلمان واقعی نیست؛ به عنوان مثال، اگر کسی زکات ندهد، مسلمان واقعی به حساب نمی‌آید.